تحلیل عاملی اکتشافی چالش‌ها و موانع پیاده‌سازی استانداردهای بین‌‌المللی گزارشگری مالی در ایران

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.

2 دانشیار، گروه حسابداری، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.

3 استادیار، گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

هدف: این پژوهش با هدف تحلیل عاملی اکتشافی چالش‌ها و موانع پیاده‌سازی استانداردهای بین‌‌المللی گزارشگری مالی در ایران از دیدگاه مدیران مالی شرکت‌های بورسی، بانک‌ها و بیمه‌‌ها انجام گرفته است.
روش: روش پژوهش توصیفی و از نوع مطالعات اکتشافی است. اطلاعات این پژوهش از 127 نمونه جمع‌آوری شد. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسش‌نامه محقق‌ساخته 52 سؤالی بود. پایایی اولیه پرسش‌نامه به‌روش آلفای کرونباخ 93 درصد به‌دست آمد. پس از توزیع، گردآوری و تحلیل داده‌های پرسش‌نامه به روش تحلیلی عاملی اکتشافی، موانع استخراج شدند.
یافته‌ها: شاخص کفایت نمونه‌برداری 717/0 و مقدار آماره‎ کای‌اسکوئر برای آزمون کرویت بارتلت، 46/4165 به‌دست آمد که نشان می‌دهد تحلیل عاملی اکتشافی، توجیه دارد. پس از اطمینان از این فرض، روی پاسخ‌های پرسش‌نامه با روش مؤلفه‌های اصلی و چرخش واریماکس، تحلیل عاملی انجام شد. بر اساس نتایج آماری اولیه تحلیل مؤلفه‌های اصلی، مشخص شد که ارزش ویژه 10عامل بزرگ‌تر از 1 است و این 10 عامل حدود 73/62 درصد واریانس کل متغیرها را تبیین می‌کنند.
نتیجه‌گیری: موانع پیاده‌سازی استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی در ایران، در قالب 10 مؤلفه اصلی دسته‌بندی شد که عبارت‌اند از: عدم آشنایی کافی با استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی، عوامل سیاسی و حقوقی، ساختار مالکیت و بازار سرمایه، سیستم اداری و ویژگی‌های فرهنگی، نبود نظام جامع ارزیابی، مقاومت در برابر تغییر، قوانین و مقررات مالی، وضعیت اقتصادی، عدم توافق بین ذی‌نفعان و نبود چارچوب مفهومی.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Exploratory Factor Analysis of the Challenges and Obstacles of the Implementing IFRS in Iran

نویسندگان [English]

  • Ahad Hosseini 1
  • Saeed Jabbarzade Kangaarloye 2
  • Jamal Bahrisals 2
  • Rasol Sadi 3
1 Ph.D. Candidate, Department of Accounting, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran.
2 Associate Prof, Department of Accounting, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran.
3 Assistant Prof., Department of Accounting, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Objective: This study was conducted to investigate the exploratory factor analysis of the challenges and obstacles of the implementing IFRS in Iran from the point of view of CFOs of the listed companies, banks and insurance companies.
Methods: The research method is descriptive and exploratory. The data of this study was collected from 127 people as the sample. The data collection tool was a 52-questions Non-standard questionnaire. The initial reliability of the questionnaire was 93% by Cronbach's alpha method. After distributing, collecting and analyzing the questionnaire data by exploratory factor analytical method, obstacles were extracted.
Results: To evaluate the sampling adequacy, the sampling adequacy index is 0.717 and the value of Chi-square statistic for Bartlett test is 4165.46, which can say that doing exploratory factor analysis is reasonable. After confirming this hypothesis, factor analysis was performed on the subjects' answers to 52 questionnaire questions using principal component method and Varimax rotation. Preliminary statistical characteristics performed by the principal component analysis showed that the special value of 10 factors was greater than 1; Together, these 10 factors explained 62.73% of the total variance of the variables.
Conclusion: Based on the results of the study, obstacles to the implementation of the international financial reporting standards in Iran were classified into 10 main components, including: insufficient knowledge about the international financial reporting standards, political and legal factors, ownership structure and capital market, administrative system and cultural characteristics, lack of a comprehensive evaluation system, resistance to change, financial rules and regulations, economic conditions, disagreement between stakeholders, lack of conceptual framework.

کلیدواژه‌ها [English]

  • International Financial Reporting Standards
  • Exploratory factor analysis
  • Implementation obstacles
حسینی، احد؛ جبارزاده کنگرلویی، سعید؛ بحری‎ثالث، جمال؛ سعدی، رسول (1400). تبیین موانع پیاده‎سازی استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی در ایران، رویکرد نظریه داده بنیاد. تحقیقات مالی، 23(1)، 108-133.
حبیب‌پور، کرم؛ صفری، رضا (1392). راهنمای جامع کاربرد SPSS در تحقیقات پیمایشی، تهران، انتشارات متفکران.
خوش‎طینت، محسن؛ رحیمیان، نظام‎الدین (1383). هماهنگ‎سازی استانداردهای حسابداری. مطالعات تجربی حسابداری، 2(6)، 83-112.
رحمانی، علی؛ علی‎پور، شراره (1390). موانع پذیرش استانداردهای بین‎المللی حسابداری در ایران. فصلنامه مطالعات حسابداری، 7(27)، 75-99.
سلیمانی، امیری؛ رسولی، ندا (1396). دیدگاه افراد فعال در حرفه حسابداری درخصوص پذیرش و به‎کارگیری استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی در ایران. پژوهشهای تجربی حسابداری، 6(24)، 1-24.
شیبه، سکینه (1395). حسابداری بین‌الملل و کشورهای در حال توسعه. مطالعات حسابداری و حسابرسی، (17)، 112- 120.
کرمی، غلامرضا؛ بیک‌بشرویه، سلمان (1396). تدوین مدل پیاده‎سازی نظام ارزش‎های منصفانه در ایران با تأکید بر اندازه‎گیری. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 24(4)، 573- 596.
کرمی، غلامرضا؛ تاجیک، کامران (1386). عوامل محیطی مؤثر بر حسابداری و مدل‎های آن. ماهنامه حسابدار، 21(182)، 68- 73.
گل‌محمدی، مریم؛ رحمانی، علی (1397). شناسایی چالش‎های فنی به‎کارگیری ارزش منصفانه در گزارشگری مالی ایران: با تأکید بر الزامات استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی13. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 25(3)، 387-414.
مرادی، محمد؛ جعفری دره‌در، مرتضی؛ حسین‌زاده، سهراب (1398). . چالش‌ها و فرصت‌های اندازه‌گیری ارزش‌های منصفانه در راستای پیاده‌سازی استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی در ایران. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی،  26 (3)، 456-481.
نظری، علیرضا؛ فدایی، ایمان؛ ملایی، سعید. (1392). نکاتی درخصوص اهمیت استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی و مزایا و معایب آن. مجله اقتصادی، 13(1و2) ، 45 -52.
 
References
Albu, N., Albu. C. N. (2012). International Financial Reporting Standards in an Emerging Economy: Lessons from Romania. Australian Accounting Review, 22(4), 341-352.
Barbu, E. (2014). Tracing the Evolution of Research on International Accounting Harmonization. Working Papers.
Boumediene, S., Zarrouk, R., Tanazefti, I. (2016). Obstacles to the Adoption of the IAS/IFRS in Tunisia. The Journal of Applied Business Research, 32(3), 621- 636.
Chairas, I. Y. & Radianto, E.D.W. (2010). Accounting Harmonization in ASEAN: The Process, Benefits and Obstacles. Master Thesis.
Faraj, Sh.M., and El-Firjani, E.R. (2016). Challenges Facing IASs/IFRS Implementation by Libyan Listed Companies. Universal Journal of Accounting and Finance, 2(3), 57-73.
Golmohammadi, M., Rahmani, A. (2018). Technical Challenges of Implementing Fair Values in Financial Reporting of Iran: Emphasizing on Ifrs13 Requirements. Accounting and Auditing Review, 25(3), 387-414. (in Persian)
Hoosseini, A., Jabbarzade Kangaarloye, S., Bahrisals, J., Sadi, R. (2019). Explaining the Obstacles to Implementing International Financial Reporting Standards; Grounded Theory Approach. Financial Research, 23(1), 108-133. (in Persian)
Habibpour, K., Safari, R. (2013). Comprehensive Guide to the Use of SPSS in Survey Research. Tehran: Motafakeran Press. (in Persian)
Hope, O.K., Jin, J. and Kang, T. (2012). Empirical Evidence on Jurisdictions that Adopt IFRS, Working Paper, University of Toronto.
Kanti Herath, S., Alsulmi, F. (2017). International Financial Reporting Standards (IFRS): The Benefits, Obstacles, and Opportunities for Implementation in Saudi Arabia. International Journal of Science and Business, 2(1), 1-18.
Karami, Gh., Beik Boshrouyeh, S. (2018). Developing a Model for Implementing the Fair Value Approach in Iran: With Emphasis on Measurement. Journal of Accounting and Auditing Review, 24(4), 596-573. (in Persian)
Karami, Gh., Tajik, K. (2007). Environmental factors affecting accounting and its models. Accountant Journal, 21 (182), 68-73. (in Persian)
Khoshtinat, M., Rahimian, N. O. (2004). Accounting Standards Harmonization. Experimental financial accounting studies, 2(6), 83-112. (in Persian)
Miazee, H. (2014). Problems of Implementing of International Financial Reporting Standards in Bangladesh. European Journal of Business and Management, 6(36), 174-182.
Moradi, M., Jafari Daredor, M., Hosseinzadeh, S. (2019). Challenges and Opportunities for Measuring Fair Value, in International Financial Reporting Standards Adoption in Iran. Journal of Accounting and Auditing Review, 26(3), 456-481.(in Persian)
Nazari, A., Fadaei, I., Mollaee, S. (2013). Tips on the importance of international financial reporting standards and its advantages and disadvantages. Economic Journal, 13(1,2), 45-52. (in Persian)
Nurunnabi, M. (2015). The impact of cultural factors on the implementation of global accounting standards in a developing country. Advances in Accounting, 31(1), 136-149.
Polizatto, V.P. (2016). Strengthening the Accounting and Auditing Framework. Worldbank.org, n.d. Web. 13 Apr.
Rahmani, A., Alipour, SH. (2010). The Challenges of International accounting standard adoption in Iran. Journal of Accounting studies, 27, 83-108. (in Persian)
Sadri, L. (2019). Challenges and Barriers in Convergence of IND_AS with IFRS. Accounting and Finance Research, 8)4.(
Shibe, S. (2016). International Accounting and Developing Countries. Accounting and auditing studies, (17), 112-120. (in Persian)
Soleimanei, A., Rasuli, N. (2017). Perspectives of people active in the accounting profession Adoption and application of international standards Financial reporting in Iran. Empirical accounting research, 6(24), 1-24. (in Persian)
Solomon, M. (2016). Adoption and Implementation of International Financial Reporting Standard in Ethiopia. St.Marys University, Addis Ababa, Ethiopia.
Zakari, M. A. (2014). Challenges of International Financial Reporting Standards adoption in Libya. International Journal of Accounting and Reporting, 4(2), 390-412.