چالش‌ها و فرصت‌های اندازه‌گیری ارزش‌های منصفانه در راستای پیاده‌سازی استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی در ایران

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 کارشناس ارشد، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

هدف: هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار، به استناد مصوبه مجمع عمومی سازمان حسابرسی، از ابتدای سال 1395 برخی شرکت‌های بورسی را به تهیه صورت‌های مالی بر اساس استانداردهای بین‌المللی ‌گزارشگری مالی ملزم کرده است. با وجود کیفیت عالی استانداردهای بین‌المللی، پژوهش‌های صورت‌گرفته نشان می‌دهد که کیفیت استانداردهای حسابداری تحت تأثیر محیط‌های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی کشورها قرار می‌گیرد. از طرف دیگر، تفاوت اصلی استانداردهای حسابداری ایران با استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی، اندازه‌گیری و افشای ارزش‌های منصفانه است. این پژوهش با هدف تعیین چالش‌ها و فرصت‌های اندازه‌گیری ارزش‌های منصفانه در ایران، در راستای پیاده‌سازی استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی، صورت گرفته است.
روش: در راستای اهداف پژوهش و در نظر گرفتن اشباع نظری با 14 نفر از خبرگان شاغل در سازمان بورس اوراق بهادار، افراد شاغل در سازمان حسابرسی، کارشناس رسمی دادگستری، حسابداران رسمی، اعضای هیئت علمی دانشگاه، مطابق با رویکرد نوع‌شناسی چالش‌ها و فرصت‌ها، مصاحبه‌ای صورت گرفت و بر اساس تحلیل تم، اطلاعات به‌دست‌آمده تحلیل شد.
یافته‌ها: مطابق با یافته‌های پژوهش، محیط‎ اقتصادی، آموزش، ورودی‌های اندازه‌گیری، حسابرسی ارزش‌های منصفانه و مقاومت، چالش‌های اندازه‌گیری ارزش‌های منصفانه شناخته شدند و صحت اطلاعات حسابداری، شفافیت و همسان‌سازی، فرصت‌های اندازه‌‌گیری، ارزش‌های منصفانه بودند.
نتیجه‌گیری: برای پیاده‌سازی استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی، علاوه‌بر اینکه می‌بایست به محیط اقتصادی، فاکتورهای رفتاری و اندازه‌گیری ارزش‌های منصفانه توجه شود، آموزش حسابداران و حسابرسان نیز امری حیاتی به نظر می‌رسد. همچنین، اندازه‌گیری و گزارشگری ارزش‌های منصفانه، صحت، شفافیت و قابلیت مقایسه را افزایش می‌دهد و به‌طور کلی به مفید بودن اطلاعات حسابداری کمک می‌کند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Challenges and Opportunities for Measuring Fair Value, in International Financial Reporting Standards Adoption in Iran

نویسندگان [English]

  • Mohammad Moradi 1
  • Morteza Jafari Daredor 2
  • Sohrab Hosseinzadeh 3
1 Associate Prof., Department of Accounting, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.
2 MSc., Department of Accounting, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.
3 Ph.D. Candidate, Department of Accounting, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Objective: The Board of the Securities and Exchange Organization has required some public firms to prepare financial statements in accordance with International Financial Reporting Standards (IFRS), based on the approval of the Auditing Organization since the beginning of 2016. Despite high quality of above mentioned standards, studies show that the quality of accounting standards is influenced by the political, cultural and economic environment of countries. On the other hand, fair value measurement and disclosure is actually the main difference between Iranian National Standards and International Financial Reporting Standards (IFRS). Based on mentioned issues, the main purpose of this study is to determine the challenges and opportunities of measuring fair values in International Financial Reporting Standards (IFRS) adoption in Iran.
Methods: Based on research purposeand theoretical saturation, interviews have been held with 14 experts from the Stock Exchange, the auditors, the licensed experts, the CPAs and the Professors, in accordance with the typology of challenges and opportunities. These interviews were analyzed based on thematic analysis.
Results: Research findings indicate that the economic environment, education, measurement inputs, fair value audits and resistance are main challenges of IFRS adoption, and the accuracy of accounting information, transparency and consistency are opportunities of IFRS adoption.
Conclusion: In International Financial Reporting Standardsadoption, besides the importance of economic environment, behavioral factors and fair value measurement, training of accountant, and auditor is also vital. Measuring and reporting fair values ​​also enhance the accuracy, transparency and comparability and overall usefulness of accounting information.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fair value
  • International financial reporting standards
  • Thematic analysis

مراجع

ازکیا، مصطفی؛ دربان آستانه، علیرضا (۱۳۸۲). روش‎های کاربردی تحقیق. تهران: انتشارات کیهان.
اشتراوس، انسلم؛ کوربین، جولیت (1392). مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریه زمینه‌ای. (ابراهیم افشار، مترجم). تهران: نشر نی.
حاجی کرمانی، سمیرا؛ معین‌الدین، محمود؛ حیرانی، فروغ (1396). تأثیر کاربرد ارزش منصفانه در گزارش‎های مالی در بهبود ارتباط ارزشی اطلاعات حسابداری. فصلنامه پژوهش‌های تجربی حسابداری، 7(2)، 53- 72.
طاهری، ماندانا؛ رحمانی، علی (1396). بهای تمام‌شده یا ارزش منصفانه تسهیلات، کدام یک بر زیان اعتباری شبکه بانکی ایران مؤثرتر است. پژوهش‌های پولی و بانکی، 10(33)، 481- 508.
کرمی، غلامرضا؛ بیک‌بشرویه، سلمان (1396). تدوین مدل پیاده‎سازی نظام ارزش‎های منصفانه در ایران با تأکید بر اندازه‎گیری. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 24(4)، 573- 596.
گل‌محمدی، مریم؛ رحمانی، علی (1397). شناسایی چالش‎های فنی به‎کارگیری ارزش منصفانه در گزارشگری مالی ایران: با تأکید بر الزامات IFRS13. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 25(3)، 387- 414.
مقدسی نیکجه، مینا؛ حجازی، رضوان؛ اکبری، مرتضی؛ دهقان دهنوی، محمد علی (1396). تأثیر برآورد ارزش منصفانۀ پورتفوی تسهیلات اعطایی بانک‌ها با رویکرد استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (مطالعه موردی: یک بانک ایرانی). بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 24(4)، 597- 621.
 
References
Assenso-Okofo, O., Ali, M. J., & Ahmed, K. (2011). The Development of Accounting and Reporting in Ghana. The International Journal of Accounting, 46(4), 459-480.
Azkia, M., & Darban Astaneh, A. (2003). Applied Research Methods. Tehran: Keyhan Publication. )in Persian(
Ball, R. (2006). International Financial Reporting Standards (IFRS): Pros and Cons for Investors. Accounting and Business Research, (36)1, 5-27.
Barth, M. (2006). Including estimates of the future in today's financial statements. Accounting Horizons, 20(3), 271-285.
Barth, M., & Landsman, W. (1995). Fundamental issues related to using fair value accounting for financial reporting. Accounting Horizons, 9(4), 97-107.
Benston, G. (2005). Accounting doesn't Need Much Fixing (Just Some Reinterpreting). Journal of Applied Corporate Finance, 15(3), 83-96.
Biddle, G., Callahan, C., Hong, H., & Knowles, R. (2013). Do Adoptions of International Financial Reporting Standards Enhance Capital Investment Efficiency? Working paper, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=2353693.
Bova, F., & Pereira, R. (2012). The determinants and consequences of heterogeneous IFRS compliance levels following mandatory IFRS adoption: Evidence from a developing country. Journal of International Accounting Research, 11(1), 83-111.
Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77-101.
Bushman, R., & Landsman, W. (2010). The pros and cons of regulating corporate reporting: a critical review of the arguments. Accounting and Business Research, 40(3), 259-273.
De George, E., Li, X., & Shivakumar, L. (2016). A Review of the IFRS Adoption Literature. Review of Accounting Studies, 21(3), 898–1004.
Easley, D., & O’Hara, M. (2004). Information and the Cost of Capital. Journal of Finance, 59(4), 1553-1583.
Elliott, B., & Elliott, J. (2009). Financial Accounting & Reporting. London: Pearson Education Limited.
Georgiou, O., & Jack, L. (2011). In persuit of legitimacy: A history behind fair value accounting. TheBritish Accounting Review, 43(4), 311-323.
Golmohammadi, M., & Rahmani, A. (2018). Technical Challenges of Implementing Fair Values in Financial Reporting of Iran: Emphasizing on IFRS13 Requirements. Accounting and Auditing Review, 25(3), 387-414. (in Persian)
Goodman, Theodore, Neamtiu, Monica, Shroff, Nemit, & White, Hal (2014). Management Forecast Quality and Capital Investment Decisions. The Accounting Review, 89(1), 759–790.
Hajikermani, S., Moeinadin, M., & Heirany, F. (2018). Fair Value in Financial Reporting and Improvement of Accounting Information Value Relevance. Empirical Research in Accounting, 7(2), 53-72. (in Persian)
Horton, J., Serafeim, G., & Serafeim, I. (2013). Does Mandatory IFRS Adoption Improve the Information Environment? Contemporary Accounting Research, 30(1), 388-423.
Adibah Wan Ismail, W., Anuar Kamarudin, K., Van Ziji, T., Dunstan, K. (2013). Earnings quality and the adoption of IFRS‐based accounting standards: Evidence from an emerging Market. Asian Review of Accouning, 21(1), 53-73.
Karami, Gh., & Beik Boshrouyeh, S. (2018). Developing a Model for Implementing the Fair Value Approach in Iran: With Emphasis on Measurement. Accounting and Auditing Review, 24(4), 573-596. (in Persian)
Khlif, H., & Achek, I. (2016). IFRS Adoption and Auditing: A Review. Asian Review of Accounting, 24(3), 338-361.
Kim, J.B., & Shi, H. (2012). IFRS reporting, firm-specific information flows, and institutional environments: International evidence. Review of Accounting Studies, 17(3), 474–517.
Landsman, W. (2007). Is Fair Value Accounting Information Relevant and Reliable? Evidence from Capital Market Research. Accounting and Business Research, 37, 19-30.
Misirlioglu, I. U., Tucker, J., & Yukselturk, O. (2013). Does Mandatory Adoption of IFRS Guarantee Compliance? The International Journal of Accounting, 18(3), 327-363.
Moghadasi Nikjeh, M., Hejazi, R., Akbari, M., & Dehghan Dehnavi, M. A. (2018). Impact of Estimating Fair Values of Bank Loans Using the Approach of the International Financial Reporting Standards (Case Study: An Iranian Bank). Accounting and Auditing Review, 24(4), 597-621. (in Persian)
Nurunnabi, M. (2015). The impact of cultural factors on the implementation of global accounting standards (IFRS) in a developing country. Advances in Accounting, 31(1), 136-149.
Palea, V. (2014). Fair Value Accounting and Its Usefulness to Financial Statement Users. Journal of Financial Reporting and Accounting, 12(2), 102-116.
Pandya, A. (2016). Resistance to IFRS 13 - initial insights (Doctoral dissertation).
Raman, K., Shivakumar, L., & Tamayo, A. (2013). Targets' Earnings Quality and Bidders' Takeover Decisions. Review of Accounting Studies, 18(4), 1050-1087.
Ramanna, K. (2013). Why “Fair Value” Is the Rule. Harvard Business Review, 16(2), 109-133.
Ronen, J. (2008). To Fair Value or not to Fair Value: A Broader Perspective. Abacus, 44(2), 181-208.
Scott, W. (2013), Financial Accounting Theory, New Jersey: Prentice Hall.
Strauss, A., & Corbin, J. (2013). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. Tehran: Ney Publication. (in Persian)
Swait, N., Patel, A., & Maroun, W. (2018). Exploring the decision to adopt International Financial Reporting Standards early: The case of International Financial Reporting Standards 13. Journal of Economic and Financial Sciences, 11(1), 1-12.
Taheri, M., & Rahmani, A. (2017). Financial Loans Cost or Fair Value, Which One Has More Effect on Credit Loss of Banking System. Journal of Monetary and Banking Research, 10(33), 481-508. (in Persian)
Wolk, H.I., Dodd, J.L. & Rozycki, J.J. (2013). Accounting Theory: Conceptual Issues in a Political and Economic Environment, 8th Edition, New York: Sage Publication Inc.
بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی
دوره 26، شماره 3
1398
صفحه 456-481

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار