بررسی محتوا و عوامل مؤثر بر افشای مسائل عمدة حسابرسی: نخستین سال اجرای استاندارد 701 حسابرسی در ایران

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه حسابداری، دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه بین‏المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.

2 دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه بین‏المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.

3 استادیار، گروه حسابداری، دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه بین‏المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.

10.22059/acctgrev.2024.369541.1008892

چکیده

هدف: در سال‌های اخیر، انتقادهایی به ارزش حسابرسی، نقش حسابرسان و کیفیت ارتباط حسابرسان با استفاده‌کنندگان گزارش‌های حسابرسی مطرح شده است. به همین دلیل، برای جلب اعتماد بازار و تقویت نقش اطمینان‌بخشی خدمات حسابرسی، اصلاحات چشمگیری مدنظر قرار گرفته است. در این راستا، به‌منظور بهبود ارزش اطلاع‌‏رسانی گزارش حسابرسی مستقل، استاندارد بین‌المللی شمارۀ ۷۰۱ حسابرسی تصویب شد که به موجب آن، از دسامبر ۲۰۱۶ برای اطلاع‌‏رسانی «مسائل عمدۀ حسابرسی» به ارکان راهبری شرکت و افشا در گزارش حسابرسی، الزاماتی تعیین شده است. در ایران نیز این استاندارد در سال ۱۴۰۰ تصویب شد و رعایت آن برای حسابرسی صورت‌های مالی شرکت‌هایی که دورۀ مالی آن‌ها از اول فروردین ماه سال ۱۴۰۱ و پس از آن شروع می‌شود، الزامی شده است. هدف این مقاله، شناسایی مسائل عمدۀ حسابرسی مندرج در گزارش‌های حسابرسی مستقل، در نخستین سال اجرای استاندارد حسابرسی ۷۰۱ و بررسی عوامل مؤثر بر تعداد مسائل عمدۀ حسابرسی افشا شده در گزارش‌های حسابرسی، در دورۀ مالی منتهی به پایان اسفند ماه سال ۱۴۰۱ است.
روش: بدین منظور، گزارش حسابرسی مستقل منتشر شدۀ ۵۸۹ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران، بررسی شد. عناوین و تعداد مسائل عمدۀ حسابرسی به‌تفکیک صنایع استخراج شد؛ سپس با استفاده از رگرسیون پوآسن ارتباط تعداد مسائل عمدۀ حسابرسی افشا شده در گزارش‌های حسابرسی با «اندازة مؤسسة حسابرسی»، «نوع اظهارنظر حسابرس» و «پیچیدگی واحد تجاری مورد رسیدگی» با کنترل متغیرهای عملکرد مالی، اهرم مالی، اندازه و رشد درآمد عملیاتی شرکت، در دو سطح کل صنایع و نیز گروه صنایع بررسی شد.
یافته‌ها: نتایج مربوط به هدف اول مقاله، بیانگر این است که در اولین سال اجرای این استاندارد، در گزارش حسابرسی ۱۰۶ واحد تجاری، ۱۶۶ مورد مسئلۀ عمدۀ حسابرسی افشا شده است و در این میان، موضوعات مرتبط با «معاملات با اشخاص وابسته» و «شناخت درآمد»، بیشترین فراوانی را دارد. در گزارش حسابرسی، ۱۱ درصد از واحدهای مورد رسیدگی، حداقل یک مورد مسئلة عمدۀ حسابرسی افشا شده است و حدود ۸۰ درصد شرکت‌های بیمه و بانک‌ها، در گزارش حسابرسی خود، مسائل عمدۀ حسابرسی دارند. در بخش دوم، ارتباط «تعداد مسائل عمدة حسابرسی» افشا شده در گزارش‌های حسابرسی با «اندازۀ مؤسسۀ حسابرسی»، «نوع اظهارنظر حسابرس» و «پیچیدگی واحد تجاری مورد رسیدگی» بررسی شد که نتایج نشان داد در سطح کل صنایع و نیز گروه صنایع، تعداد مسائل عمدة حسابرسی با هیچ یک از این متغیرها، رابطۀ معناداری ندارد و فقط در صنایع بیمه، بانک‌ها و نهادهای مالی واسط، تعداد مسائل عمدة افشا شده در گزارش حسابرسی با پیچیدگی واحد تجاری، رابطۀ مثبت دارد.
نتیجه‌گیری: «معاملات با اشخاص وابسته» و «شناخت درآمد» مهم‌ترین مسائلی است که در گزارش‌های حسابرسی سال مالی منتهی به پایان اسفند ۱۴۰۱ انعکاس یافته است. تعداد مسائل عمدۀ مندرج در گزارش‌های حسابرسی، تحت تأثیر اندازة مؤسسة حسابرسی، نوع اظهارنظر حسابرسی و پیچیدگی واحد تجاری مورد رسیدگی قرار نگرفته است؛ اما در گروه صنایع بیمه، بانک و نهادهای مالی واسط، تعداد مسائل عمدۀ حسابرسی با پیچیدگی واحد تجاری مورد رسیدگی، ارتباط مستقیم دارد. نتایج این مقاله می‌تواند در شناسایی واکنش هم‌پیشگان به موضوعات مهم در حسابرسی، مورد استفادۀ حسابرسان مستقل قرار گیرد. همچنین تحلیلگران مالی می‌توانند با درک کلی از اجرای استاندارد ۷۰۱ توسط حسابرسان، سطح اتکا و اعتماد خود به گزارش‌های حسابرسی را تعدیل کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Examining the Content and Factors Affecting the Disclosure of Key Audit Matters: The First Year of Implementation of the 701 Audit Standard in Iran

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hossein Ghaemi 1
  • Melika Baraz 2
  • Monire Shahsavand 3
1 Prof., Department of Accounting, Faculty of Social Sciences, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran.
2 Ph.D Candidate, Department of Accounting, Faculty of Social Sciences, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran.
3 Assistant Prof., Department of Accounting, Faculty of Social Sciences, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran.
چکیده [English]

Objective
In recent years, the value of auditing, the role played by auditors, and the quality of communication between auditors and the users of their reports, have been criticized. For this reason, significant legislative reforms have been adopted to restore market confidence and strengthen credibility in audit services. Accordingly, to improve the informative value of the auditor reports, the 701 international auditing standard was implemented. Since December 2016, certain criteria have been established to communicate key audit matters to corporate governance stakeholders (management) and to disclose them in the auditor’s report. In Iran, this standard was adopted in 2021, and the revisions became effective for auditing financial statements for periods ending on or after March 21, 2022. This paper aims to identify the key audit matters disclosed in the independent auditor's reports during the inaugural year of the implementation of the 701 audit standard. Furthermore, it seeks to analyze the factors influencing the quantity of key audit matters disclosed in the auditor's reports for the fiscal year concluding on March 20, 2023.
Methods
Data are collected from the independent auditor's report of 589 firms listed on the Tehran Stock Exchange and over the counter. The titles and count of key audit matters were categorized by industry, followed by an examination of the relationship between the number of key audit matters disclosed in audit reports and factors such as "size of audit institution," "type of auditor's opinion," and "complexity of the company under scrutiny" using Poisson regression. This investigation was conducted across two levels i.e., all industries and groups of industries. Financial performance, financial leverage, size, and the growth of the company's operating income were included as control variables.
Results
The results related to the first part of the study indicate that in the first year of implementation of this standard, 166 key audit matters were disclosed in the audit reports of 106 companies. Among them, "related party transactions" and "recognition of revenue" have the most frequency. Around 11 percent of the audit reports for companies featured at least one key audit matter, while approximately 80 percent of audit reports for insurance companies and banks included key audit matters. In the second part, the relationship between "the number of key audit matters" disclosed in the audit reports with "the size of the audit institution", "the type of auditor's opinion” and “complexity of the company under consideration" was investigated. The findings indicated that at both the overall industry level and within specific industry groups, there was no significant association between the number of key audit matters and any of the examined variables. However, in the insurance industry, banks, and intermediary financial institutions, a positive correlation was observed between the number of key audit matters disclosed in the audit report and the complexity of the company.
Conclusion
"Transactions with related parties" and "recognition of revenue" are the most important matters reflected in the audit reports of the fiscal year ending March 2023. The size of the audit institution, the type of audit opinion, and the complexity of the company under consideration have no impact on the number of key audit matters included in the audit reports. However, in the insurance industry group, banks, and intermediary financial institutions, the number of key audit matters with the complexity of the company under consideration is directly related. The results of this study can be used by independent auditors to identify the reaction of colleagues to the disclosure of key audit matters. Also, Financial analysts can calibrate their level of reliance and confidence in audit reports by developing a basic comprehension of the implementation of standard 701.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agency relationship
  • Assurance
  • Auditing
  • International auditing standard No.701

مراجع

جعفری‏نسب کرمانی، ندا؛ ملانظری، مهناز؛ رحمانی، علی؛ عزیزخانی، مسعود و بزرگ‏اصل، موسی (1398). شناسایی و افشای موضوع‏های کلیدی حسابرسی در گزارش حسابرس: دیدگاه حسابرسان ایرانی، دانش حسابرسی و حسابداری مدیریت، 8 (29)، 229-242.
عباس‏پور ثانی، امیر؛ حجازی، رضوان؛ حاجی‏ها، زهره و نجفی‏مقدم، علی (1400). طراحی مدل افشای موارد کلیدی در گزارش حسابرسی: نظریة داده‌بنیاد و تحلیل ماتریس تفسیر فازی (FISM)، دانش حسابرسی، 21 (83)، 34-75.
عباس‏پور ثانی، امیر؛ حجازی، رضوان؛ حاجی‏ها، زهره و نجفی‏مقدم، علی (1401)، واکاوی تأثیر افشای موارد کلیدی گزارش حسابرسی بر کاهش عدم موفقیت کسب‌وکار شرکت‏های بازار سرمایه، دانش حسابداری مالی، 9 (4)، 219-250.
کمیتة تدوین استانداردهای حسابرسی، استاندارد حسابرسی شمارة 701، اطلاع‏‏رسانی مسائل عمدة حسابرسی در گزارش حسابرس مستقل، سازمان حسابرسی.
 
References

Abbaspoursani, A., hejazi, R, Hajiha, Z. & Najaffi Moqaddam, A. (2023). Analyzing the Impact of Disclosure of Key Audit Report Items on Reducing the Business Success of Capital Market Companies. Financial Accounting Knowledge, 9 (4), 219-250. (in Persian)
Abbaspoursani, A., Hejazi, R., Hajiha, Z. & Najaffi Moqaddam, A. (2021). Disclosure of Key Audit Matters based on Grounded Theory and Fuzzy Interpretive Matrix Analysis, audit science, 8 (29), 229-242. (in Persian)
Ahmet, O. (2021). what factors affect the disclosure of key audit matters? Evidence from manufacturing firms, international journal of management economics and business, 17 (1), 149-161.
Andersen, P. & Skovgaard, L. T. (2010). Regression with linear predictors, New York: Springer-Verlag.
Asare, S.K. & Arnold, M. (2012). Investors', Auditors', and Lenders' Understanding of the Message Conveyed by the Standard Audit Report on the Financial Statements, Accounting Horizons, 26 (2), 193-217. doi:10.2308/acch-50138.
Asyiqin, A., Romlah, J., Mohd, M. & Mohamat, S. (2021). Key Audit Matters and Investors’ Reactions, Management And Accounting Review, 20 (3).doi:10.24191/MAR.V20i03-07.
Basioudis, I. G., Papakonstantinou, E. & Geiger, M. A. (2008). Audit fees, non-audit fees and auditor going- concern reporting decisions in the United Kingdom, Abacus, 44 (3), 284-309.
Beasley, M. S., Carcello, J. V. & Hermanson, D. R. (1999). Fraudulent financial reporting: 1987-1997, An analysis of US public companies. New York: Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission (COSO).
Bedard, J., Coram, P.,  Espahbodi, R. & Mock, T. J. (2016). Does Recent Academic Research Support Changes to Audit Reporting Standards? Accounting Horizons, 30 (2), 255–275. doi:10.2308/acch-51397.
Bepari, M. K., Nahar, S., & Mollik, A. T. (2024). Perceived effects of key audit matters reporting on audit efforts, audit fees, audit quality, and audit report transparency: stakeholders’ perspectives. Qualitative Research in Accounting & Management, 21(2), 192-218.Cameron, A. C. & Trivedi, P. K. (2013). Regression analysis of count data, Vol. 53, (2th Ed.). New York: Cambridge University Press.
Carson, E., Geiger, M.A., Lennox, C.S. & Fargher, N.L. (2012). Audit Reporting for Going-Concern Uncertainty: A Research Synthesis, Auditing A Journal of Practice & Theory, 32 (1). doi:10.2139/ssrn.2000496.
Chen, T. (2015). Institutions, board structure, and corporate performance: Evidence from Chinese firms, Journal of Corporate Finance, 32, 217-237.
Christensen, B. E., Glover, S.M. & Wolfe, C. J. (2014). Do Critical Audit Matter Paragraphs Change Nonprofessional Investor's Decisions to Invest?, AUDITING: A Journal of Practice & Theory, 33 (4), 71–93. doi:10.2308/ajpt-50793.
Chun, R. (2005). Corporate Reputation: Meaning and Measurement. International Journal of Management Reviews, 7 (2), 91-109. doi:10.1111/j.1468-2370.2005.00109.x.
Church, B. K., Davis, S. M. & McCracken, S. A. (2008). The auditor’s reporting model: A literature overview and research synthesis, Accounting Horizons, 22(1), 69-90.
Clarke, T. & Chanlat, J.F. (2009). European Corporate Governance Readings and Perspectives. London: Routledge. doi:10.4324/9780203875896.
Ferreira, C. & Morais, A.I. (2020). Analysis of the relationship between company characteristics and key audit matters disclosed, Revista Contabilidade & Finanças, 31(83), 262-274.
Gimbar, C., Hansen, B., & Ozlanski, M. E. (2016). Early evidence on the effects of critical audit matters on auditor liability. Current Issues in Auditing, 10(1), A24-A33. doi:10.2308/ciia-51369.
Gold, A., Gronewold, U., & Pott, C. (2012). The ISA 700 auditor's report and the audit expectation gap–Do explanations matter? International Journal of Auditing, 16(3), 286-307. doi:10.2139/ssrn.1492082
Gold, A., Heilmann, M., Pott, C. & Rematzki, J. (2020). Do key audit matters impact financial reporting behavior? International Journal of Auditing, 24(2), 232–244.
Hudaib, M. & Cooke, T. E. (2005). The impact of managing director changes and financial distress on audit qualification and auditor switching, Journal of Business Finance & Accounting, 32(9-10), 1703-1739.
International Auditing and Assurance Standard Board. (2011). Consultation paper, enhancing the value of ausitor reporting: Exploring options for change, New York: International Federation of Accountants.
International Auditing and Assurance Standard Board. (2012). Invitation to comment - Improving the auditor’s report, New York: International Federation of Accountants.
International Auditing and Assurance Standard Board. (2013). Exposure drafts, reporting on audited financial statements: proposed new and revised international standards on auditing (ISAs), New York: International Federation of Accountants.
International Auditing and Assurance Standard Board. (2015). International standard on auditing (ISA) 701: Communicating key audit matters in the independent Auditor's report, New York: International Federation of Accountants.
Jafarinasab Kermani, N., Molanazari, M., Rahmani, A, Azizkhani, A. & Bozorgasl, M. (2019). Identification and Disclosure of Key Audit Matters in the Audit Report: Outlook of Iranian, Knowledge of Accounting and Management Accounting, 8 (29), 229-242.
(in Persian)
Lee, K. W. & Yeo, G. H. H. (2016). The association between integrated reporting and firm valuation, Review of Quantitative Finance and Accounting, 47(4), 1221-1250
Li, J. & Faradillah, A. (2024). The effect of gender diversity on the disclosure of key audit matters: examination of dual – signature environment, Managerial Auditing Journal, https://doi.org/10.1108/MAJ-09-2022-3695.
Lin, H. & Yen, A. (2022). Auditor rotation, key audit matter disclosures, and financial reporting quality, Advances in accounting, 57 (c). doi:10.1016/j.adiac.2022.100594.
Loebbecke, J. K., Eining, M. M. & Willingham, J. J. (1989). Auditors experience with material irregularities- frequency, nature, and detectability, Auditing-A Journal of Practice & Theory, 9(1), 1-28.
Markarian, G. & Parbonetti, A. (2007). Firm complexity and board of director composition, Corporate governance: An International Review, 15(6), 1224-1243.
Mock, T. J., Bédard, J., Coram, P. J., Davis, S. M., Espahbodi, R., & Warne, R. C. (2013). The audit reporting model: Current research synthesis and implications. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 32(Supplement 1), 323-351.
Patrick, V. & Jakob, I. (2019). The impact of key audit matter (KAM) disclosure in audit reports on stakeholders’ reactions: a literature review, Problems and Perspectives in Management, 17 (3), 323-341. doi:10.21511/ppm.
Pinto, I. & Morais, A. I. (2019). What matters in disclosures of key audit matters: Evidence from Europe, Journal of International Financial Management & Accounting, 30(2), 145-162.
Posner, C. (2017). CAMs are here! SEC approves new PCAOB standard to enhance auditor’s reports. https://www.lexology.com/library/detail.aspx?g=bbef9ce8-810a-475e-860a-b71132ef2132.
Public Company Accounting Oversight Board (PCAOB). (2017). The auditor's report on an audit of financial statements when the auditor expresses an unqualified opinion and related amendments to PCAOB standards. Washington, DC: PCAOB Relase No. 2017-001. https://pcaobus.org/Rulemaking/Docket034/2017-001-auditors-report-final-rule.pdf.
Reid, L. C., Carcello, J. V., Li, C., Neal, T. L. & Francis, J. R. (2019). Impact of auditor report changes on financial reporting quality and audit costs: Evidence from the United Kingdom, Contemporary Accounting Research, 36(3), 1501-1539.
Reynolds, J. K. & Francis, J. R. (2000). Does size matter? The influence of large clients on office-level auditor reporting decisions. Journal of Accounting and Economics, 30(3), 375-400.
Sierra-García, L, Gambetta, N, García-Benau, A.; Orta-Pérez, M. (2019). Understanding the determinants of the magnitude of entity-level risk and account-level, The British Accounting Review, 51 (3): 227-240. doi:10.1016/j.bar.2019.02.004.
Sirois, L. P., Bédard, J., & Bera, P. (2018). The informational value of key audit matters in the auditor's report: Evidence from an eye-tracking study. Accounting Horizons, 32(2), 141-162.
Suttipun, M. (2020). Factors influencing key audit matters reporting in Thailand, Asian Journal of Accounting Perspectives, 13(1), 26-39.
Technical committee. (2022). Communicating key audit matters in the independent Auditor's report, audit organization, Tehran. (in Persian)
Velte, P. (2018). Does gender diversity in the audit committee influence key audit matters’ readability in the audit report? UK evidence, Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 25(5), 748-755.
Wei, M.L, Lian, K.P. (2019). Disclosures of key audit matters to curb information asymmetry, International Journal of Accounting, Finance and Business, (24), 1-12.
بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی
دوره 31، شماره 1
1403
صفحه 154-181

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار