عوامل مؤثر بر تعداد جلسه‌های کمیته حسابرسی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه مدیریت، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

2 مربی، گروه حسابداری، دانشکده حسابداری، دانشگاه پیام نور، رامهرمز، ایران.

3 استادیار، گروه حسابداری، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران.

چکیده

هدف: کمیته حسابرسی به‌عنوان یکی از سازوکار‌های نظارتی حاکمیت شرکتی در شرکت‌های بورسی، به عامل بسیار مهمی در روند گزارشگری مالی تبدیل شده است تا اعتبار گزارش‌های مالی را افزایش دهد؛ از این رو، کمیته حسابرسی برای ایفای وظیفه خود باید جلسه‌هایی را برگزار کند؛ اما تاکنون پژوهشی در زمینه بررسی عوامل مؤثر بر تعداد جلسه‌های کمیته حسابرسی صورت نگرفته است. بر حسب اهمیت، پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر تعداد جلسه‌های کمیته حسابرسی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران صورت گرفته است. این پژوهش، به‌طور ویژه بررسی می‌کند که آیا تعداد جلسه‌های کمیته حسابرسی، تحت تأثیر عواملی همچون تمرکز مالکیت، اندازه هیئت‌مدیره، استقلال هیئت‌مدیره، اندازه کمیته حسابرسی، استقلال کمیته حسابرسی و تخصص مالی کمیته حسابرسی قرار دارد یا خیر.
روش: در راستای هدف پژوهش، 150 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران برای نمونه انتخاب و اطلاعات صورت‌های مالی آنها طی دوره 8ساله، از سال‌های 1392 تا 1399 تجزیه و تحلیل شد. برای آزمون فرضیه‌های پژوهش، از مدل رگرسیون توبیت با روش داده‌های ترکیبی و به طریق اثرهای تصادفی استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌های به‌دست‌آمده از آزمون فرضیه‌های پژوهش نشان داد که تمرکز مالکیت، اندازه هیئت‌مدیره، استقلال هیئت‌مدیره، اندازه کمیته حسابرسی و استقلال کمیته حسابرسی، بر تعداد جلسه‌های کمیته حسابرسی تأثیر مثبت معناداری دارد. همچنین بر اساس یافته‌ها، تخصص مالی کمیته حسابرسی، بر تعداد جلسه‌های کمیته حسابرسی تأثیر منفی معناداری می‌گذارد.
نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که هرچه تمرکز سهام‌داران افزایش پیدا کند، تمایل آنها به نظارت بر عملکرد مدیران بیشتر می‌شود و به همین دلیل، تعداد جلسه‌های کمیته حسابرسی افزایش می‌ابد. از سوی دیگر با افزایش اندازه هیئت‌مدیره، استقلال هیئت‌مدیره، اندازه کمیته حسابرسی و استقلال کمیته حسابرسی، به‌عنوان معیارهای حاکمیت شرکتی، تعداد جلسه‌های کمیته حسابرسی افزایش پیدا می‌کند. از سوی دیگر با افزایش تخصص مالی اعضای کمیته حسابرسی، به‌دلیل برخورداری از مهارت تخصص مالی اعضای کمیته، نیاز به تشکیل جلسه‌های کمیته حسابرسی کاهش پیدا می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Factors Affecting the Number of Audit Committees Meetings

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Abbasi 1
  • Ali Tamoradi 2
  • Reza Rostaminia 3
1 Prof., Department of Management, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran.
2 Instructor, Department of Accounting, Faculty of Accounting, Payame Noor University, Ramhormoz, Iran.
3 Assistant Prof., Department of Accounting, Shushtar Branch, Islamic Azad University, Shushtar, Iran.
چکیده [English]

Objective: The Audit Committee, as one of the corporate governance oversight committees in listed companies, has become a very important factor in the financial reporting process to increase the credibility of financial reports. Therefore, the audit committee needs to hold meetings to perform its duties, and so far Limited research has been done to examine the factors affecting the number of meetings of the audit committee. This study sought to investigate factors influencing the number of meetings of the audit committees held in companies enlisted in the Tehran Stock Exchange (TSE). This study specifically aims to examine whether the number of meetings of the audit committees is affected by factors such as ownership concentration, board size, board independence, audit committee size, audit committee independence, and audit committee financial experience.
Methods: Accordingly, the financial statements of 150 companies enlisted in the TSE during the eight-year period from 2013 to 2020 were analyzed. To test the research hypotheses, Tobit regression model with combined data method and random effects method was used.
Results: Testing the research hypotheses showed that the concentration of ownership, size of the board, independence of the board, size of the audit committee, and independence of the audit committee have a significant positive effect on the number of meetings of the audit committees. The results also showed that the financial expertise of the audit committees has a significant negative effect on the number of their meetings.
Conclusion: The results indicated with increasing ownership concentration want more supervision over managers' performance and the number of audit committee meetings increases. In addition, any increase in the size of the board, the independence of the board, the size of the audit committee, and the independence of the audit committee as criteria for corporate governance increases the number of meetings of the audit committee. This is while any increase in financial expertise of the members of the audit committee, ends in a decrease in the need to convene the number of meetings of the audit committee.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Number of audit committee meetings
  • Ownership concentration
  • Board characteristics
  • Audit committee characteristics
اخروی جوقان، ابوذر؛ رحیمیان، نظام الدین؛ قره داغی، مریم (1397). عوامل مؤثر بر اثربخشی حسابرسی داخلی از دیدگاه اعضای کمیته حسابرسی. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 25(3)، 311-326.
اسعدی، عبدالرضا (1395). حاکمیت شرکتی و عملکرد شرکت‌های هلدینگ و تابعه در بورس اوراق بهادار تهران. راهبرد مدیریت مالی، 4(4)، 129-151.
ایزدی نیا، ناصر؛ طباطبایی، سیده زهرا (1394). تأثیر وجه نقد مازاد بر اثرگذاری محافظه‌کاری حسابداری بر پرداخت سود سهام. پژوهش‏های حسابداری مالی، 7(3)، 17- 36.
برادران حسن زاده، رسول؛ پاک مرام، عسگر؛ حسین بابایی، قادر؛ فریادی بناب، علی (1395). تأثیر برخی سازوکارهای حاکمیت شرکتی بر محتوای گزارش حسابرسان. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 23(2)، 155-172.
برزگر، قدرت اله؛ حسن نتاج کردی، محسن؛ ملکی، دنیا (1398). بررسی اثر ویژگی‎های کمیته حسابرسی بر افشای مسئولیت اجتماعی شرکت‎ها. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 26(1)، 19-38.
خلیفه سلطانی، احمد؛ عباسی، الهه (1391). بررسی تأثیر سازوکارهای نظام راهبری شرکتی بر کارایی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش حسابداری مالی، 2(5)، 64-83.
زارعی، علیرضا؛ قاسمی، معصومه (1395). بررسی اثر ویژگی‌های کمیتة حسابرسی بر کیفیت گزارشگری مالی، بررسی های حسابداری، 3(12)، 43-63.
عباسی، ابراهیم؛ تامرادی، علی (1399). تأثیر کوته‌بینی سرمایه‌گذاران بر مدیریت سود و سرمایه‌گذاری شرکت‌ها. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 27(3)، 410-428.
عبدالهی، مهین؛ مشایخ، شهناز (1390). بررسی رابطه بین تمرکز مالکیت، عملکرد شرکت و سیاست تقسیم سود در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های حسابداری مالی، 3(4)، 71-86.
عبدی، مصطفی؛ زلقی، حسن؛ کاظمی علوم، مهدی؛ علی بیگلو، مجید (1399). ویژگی‌های کمیته حسابرسی و جریان وجه نقد آزاد؛ آزمون نظریه‌های نمایندگی و هزینه معاملات. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 17(68)، 121-143.
عرب مازاریزدی، محمد؛ طاهرخانی، رضا (1389). تأثیر ترکیب هیئت‏مدیره بر عملکرد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 8(29)، 97-113.
علی خانی، رضیه؛ مران جوری، مهدی؛ داوودی، سمانه (1400). ویژگی‌های کمیته حسابرسی و خوانایی گزارش حسابرسی. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 28(1)، 80-101.
فخاری، حسین؛ رجب دری، حسین؛ خانی ذلان، امیررضا (1397). مطالعه نقش ارتباط اجتماعی و حرفه‌ای اعضای کمیته حسابرسی با ارزیابی ریسک گزارشگری متقلبانه شرکت. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 25(2)، 233-250.
فروغی، داریوش؛ اولادحسین، زهرا (1390). تأثیر ترکیب هیئت‌مدیره و سایر عوامل منتخب بر خط‌مشی تقسیم سود شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 1(2)، 89-106.
قائمی، فاطمه؛ مرادی، زهرا؛ علوی، غلامحسین (1399). تأثیر ویژگی‌های کمیته حسابرسی بر کنترل‌های داخلی و مدیریت سود. پژوهش‏های حسابداری مالی و حسابرسی، 46(1)، 259-280.
قدس مفیدی، اقبال (1398). بررسی تأثیر کمیته حسابرسی بر کاهش تحریفات مالی با تأکید بر تخصص حسابرس در صنعت. چشم‌انداز حسابداری و مدیریت، 2(1)، 68-84.
لاری دشت بیاض، محمود؛ اورادی، جواد (1395). ویژگی‌های کمیته حسابرسی و حق‌الزحمه حسابرسی: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران ، پژوهش‌های تجربی حسابداری، 6(4)، 69-94.
مرادی، زهرا؛ عرب، روح الله (1397). بررسی رابطه ویژگی‌های کمیته حسابرسی و کیفیت سود در شرکت‏های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. کنفرانس ملی پژوهش‌های نوین حسابداری و مدیریت در هزاره سوم، کرج، دبیرخانه کنفرانس. دسترسی در آدرس: https://www.civilica.com/Paper-MANACC01-MANACC01_216.html
مشایخ، شهناز؛ اسماعیلی، مریم (1385). بررسی رابطه بین کیفیت سود و برخی از جنبه‌های اصول راهبری در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تهران. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 13(3)، 25-45.
مشایخ، شهناز؛ ماه آور پور، راضیه (1387). بررسی اثرات تمرکز مالکیت بر عملکرد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 6(23)، 107-122.
 
References
Abbasi, E., Tamoradi, A. (2020). The Effect of Investors Myopic on Earnings Management and Companies Investment. Accounting and Auditing Review, 27(3), 410-428. (in Persian)
Abbott, L. J., Parker, S., Peters, G. F., & Raghunandan, K. (2003). The association between audit committee characteristics and audit fees. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 22(2), 17e32.
Abbott, L.J., Parker, S. & Peters, G.F. (2004). Audit Committee Characteristics and Restatements. Auditing: Journal of Practice & Theory, 19(2), 47-66. https://doi.org/10.2308/aud.2004.23.1.69
Abdi, M., Zalaghi, H., Kazemi Olum, M., Aligiglo, M. (2020). Audit Committee Characteristics and the Free Cash Flow: Testing the Agency and the Transactions Cost Theories. Empirical Studies in Financial Accounting, 17(68), 121-143. (in Persian)
 Abdollahi, M., Mashayekh, S. (2012). Investigating the Relation Between Ownership Concentration, Firm Performance and Dividend Policy in the Companies Listed in Tehran Stock Exchange. Journal of Financial Accounting Research, 3(4), 71-86. (in Persian)
Alikhani, R., Maranjory, M., Davoudi, S. (2021). Audit Committee Characteristics and Audit Reporting Readability. Accounting and Auditing Review, 28(1), 80-101. (in Persian)
Araab Mazar Yazdi, M., Taher Khani, R. (2010). Assessing the Effect of Board composition on the performance of Listed Companies in Tehran Stock Exchange. Empirical Studies in Financial Accounting, 8(29), 97-113. (in Persian)
Asadi, A. (2017). Corporate Governance and Holding Companies and Subsidiaries Performance in Tehran Stock Exchange. Financial Management Strategy, 4(4), 129-151. (in Persian)
Baradaran Hassanzadeh, R., Hossein Babaei, G., Faryadi, A. (2016). The Impact of Some Corporate Governance Mechanisms on the Auditor’s Report Content. Accounting and Auditing Review, 23(2), 155-172. (in Persian)
Barzegar, G., Hasannataj Kordi, M., Malaki, D. (2019). An Investigation of the Audit Committee Characteristics Effects on Corporate Social Responsibility Disclosure. Accounting and Auditing Review, 26(1), 19-38. (in Persian)
Bédard, J., Chtourou, S. M., & Courteau, L. (2004). The Effect of Audit Committee Expertise, Independence, and Activity on Aggressive Earnings Management. Auditing a Journal of Practice & Theory, 23(2), 13-35. https://doi.org/10.2308/aud.2004.23.2.13
Beasley, M. (1996). An Empirical Analysis of the Relation Between the Board of Director Composition and Financial Statement Fraud. The Accounting Review, 71(4), 443-465. https://doi.org/10.2469/dig.v27.n2.79
Birkett, B.S. (1986). The Recent History of Corporate Audit Committees. The Accounting Historians Journal, 13(2), 34-109. https://doi.org/10.2308/aahj-10515
Boo, E. F., & Sharma, D. (2008). Effect of regulatory oversight on the association between internal governance characteristics and audit fees. Accounting and Finance, 48(1), 51e71.
Brickley, J. A., Lease, R. C. & Smith, C. W. (1988). Ownership Structure and Voting on Antitakeover Amendments. Journal of Financial Economics, 20(1/2), 267–292. https://doi.org/10.1016/0304-405X(88)90047-5
Carcello, J., & Neal, T. (2003). Audit Committee Characteristics and Auditor Dismissals Following “New” Going-Concern Reports. The Accounting Review, 78(1), 95-117. https://doi.org/10.2308/accr.2003.78.1.95
Collier, P. & Gregory, A. (1999). Audit Committee Activity and Agency Costs. Journal of Accounting and Public Policy, 18(4/5), 32-311. https://doi.org/10.1016/S0278-4254(99)00015-0
Collier, P. (1996). The rise of the audit committee in UK quoted companies: A curious phenomenon. Accounting, Business and Financial History, 6 (2), 113-181.
Deaer, P.A. & Zaman, M. (2005). Convergence in European Corporate Governance: The Audit Committee Concep. Corporate Governance: An International Review, 13(6), 68-753. https://doi.org/10.1016/S2212-5671(14)00666-2
DeZoort, T., Hermanson, D.R., Archambeault, D. & Reed, S. (2002). Audit Committee Effectiveness: A Synthesis of the Empirical Audit Committee Literature. Journal of Accounting Literature, 21, 38-75. https://doi.org/10.1111/j.1099-1123.2004.00090.x
Dyck, A. & Zingales, A. (2004). Private Benefits of Control: An International Comparison. The Journal of Finance, 59(2), 537-600. https://doi.org/10.1111/j.1540-6261.2004.00642.x
Fakhari, H., Rajabdorri, H., Khanizalan, A. (2018). A Study of the Role of Social and Professional Ties of Audit Committee with the Assessment of Firm Fraudulent Reporting. Accounting and Auditing Review, 25(2), 233-250. (in Persian)
Fichtner, J. R. (2010). The Recent International Growth of Mandatory Audit Committee Requirements. International Journal of Disclosure and Governance, 7(3), 227-243. https://doi.org/10.1057/jdg.2010.9
Fouroghi, D., Oladhosein, Z. (2011). Board of Directors Composition and other Selected Factors on Dividend Policy of Companies in TSE Studying the Impact. Empirical Research in Accounting, 1(2), 89-106. (in Persian)
Ghaemi, F., Moradi, Z., Alavi, G. (2020). The effect of audit committee characteristics on internal controls and earnings management . Financial Accounting and Auditing Research, 46(1) 259-280. (in Persian)
Ghafran, C., & O'Sullivan, N. (2013). The governance role of audit committees: Reviewing a decade of evidence. International Journal of Management Reviews, 15(4), 381e407.
Ghafran, C., & O'Sullivan, N. (2017). The impact of audit committee expertise on audit quality: Evidence from UK audit fees. The British Accounting Review, 49 (2017) 578e593.
Ghodsmofidi, S. (2019). Investigating the impact of the audit committee on reducing financial distortions with emphasis on the specialty of the auditor in the industry. Journal of Accounting and Management Vision, 2(8), 68-84. (in Persian)
Greco, G. (2011). Determinants of Board and Audit Committee Meeting Frequency: Evidence From Italian Companies. Managerial Auditing Journal, 26(3), 29-208. https://doi.org/10.1108/02686901111113172
Inaam, Z (2016), Effective audit committee, audit quality and earnings management: Evidence from Tunisia, Journal of Accounting in Emerging Economies, 6(2), 138-155, https://doi.org/10.1108/JAEE-09-2013-0048
Izadinia, N., Tabtabaei, .Z. (2015). The Impact of Excess Cash on Conservatism Influence on Dividend Payout. Journal of Financial Accounting Research, 7(3), 36-17. (in Persian).
Jensen, M. C. (1993). The Modern Industrial Revolution, Exit, and the Failure of Internal Control Systems. Journal of Finance, 48(3), 831–880. https://doi.org/10.1111/j.1540-6261.1993.tb04022.x
Kang, J. & Shivdasani, A. (1995). Firm Performance, Corporate Governance and Executive Turnover in Japan. Journal of Financial Economics, 38(1), 29–58. https://doi.org/10.1016/0304-405X(94)00807-D.
khalifehsultani, S. (2012). The effect of Corporate Governance Mechanisms on the performance of listed companies in Tehran Stock Exchange. Journal of Financial Accounting Knowledge, 02(5), 64-83. (in Persian)
Krishnan, V., Visvanathan, G. (2008). Does the SOX Definition of An Accounting Expert Matter? The Association between Audit Committee Directors’ Accounting Expertise and Accounting Conservatism. Contemporary Accounting Research, 25(3), 827-858. https://doi.org/10.1506/car.25.3.7
Lari Dasht Bayaz, M. (2017). Audit Committee Characteristics and Audit Fee: Evidence from Tehran Stock Exchange. Empirical Research in Accounting, 6(4), 69-94. (in Persian)
Lipton, M., & Lorsch, J.arch (1992). A Modest Proposal for Improved Corporate Governance. Business Lawyer, 48(1), 59–77. http://www.jstor.org/stable/40687360
Mashayekh, S., Esmaeili, M. (2006). Investigating the relationship between earnings quality and some aspects of governance principles in companies listed on the Tehran Stock Exchange. Accounting and Auditing Review, 13(3), 25-45. (in Persian)
Mashayekh, S., Mahavarpour, R. (2008). Investigating the Effects of Ownership Concentration on Performance in the Firms Listed in Tehran Stock Exchange. Empirical Studies in Financial Accounting, 6(23), 107-122. (in Persian)
McMullen, D.A. & Raghunandam, K. (1996). Enhancing Audit Committee Effectiveness. Journal of Accountancy, 182(2), 79-81. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.06.042
Mendez, C.F. & Garcia, R.A. (2007). The Effects of Ownership Structure and Board Composition On the Audit Committee Meeting Frequency: Spanish Evidence. Corporate Governance, 15(5), 22-909. https://doi.org/10.1111/j.1467-8683.2007.00619.x
Menon, K. & Williams, J.D. (1994). The Use of Audit Committees for Monitoring. Journal of Accounting and Public Policy, 13(2), 121-39. https://doi.org/10.1016/0278-4254(94)90016-7
Meshari, O. A. (2018). Factors Associated with Audit Committee Meeting Frequency: Evidence from Kuwait. Accounting and Finance Research, 7(2), 207-218.
Mishra, M. (2019). Audit Committee Characteristics and Earnings Management: Evidence from India. International Journal of Accounting and Financial Reporting, 6(2), 247-273.
Moradi, Z., & Arab, R. (2018). Investigating the relationship between the characteristics of the audit committee and the earnings quality in listed companies on the Tehran Stock Exchange. Available in: https://www.civilica.com/Paper-MANACC01-MANACC01_ 216.html  (in Persian)
Nelwan, L. & Tansuria, B. (2019). Audit committee characteristics and earnings management practices. Journal of Economics, Business, and Accountancy Ventura, 22(1), 85 – 97.
Okhravi Joghan, A., Rahimian, N., GharehDaghi, M. (2018). Factors Affecting the Internal Audit Effectiveness in the Viewpoint of Audit Committee Members. Accounting and Auditing Review, 25(3), 311-326. (in Persian)
Pucheta-Martinez, M.C. & De Fuentes, C. (2007). The Impact of Audit Committee Characteristics on the Enhancement of the Quality of Financial Reporting: An Empirical Study in the Spanish Context. Corporate Governance: An International Review, 15(6), 412-1394. https://doi.org/10.1111/j.1467-8683.2007.00653.x
Raghundanan, K. & Rama, D.V. (2007). Determinants of Audit Committee Diligence. Accounting Horizons, 21(3), 265-79. https://doi.org/10.2308/acch.2007.21.3.265
Sarbanes-Oxley Act. (2002). 107th congress of the United States of America. Washington DC.
Sharma, V., Naiker, V. & Lee, B. (2009). Determinants of Audit Committee Meeting Frequency: Evidence Form a Voluntary Governance System. Accounting Horizons, 23(3), 245-63. https://doi.org/10.2308/acch.2009.23.3.245
Shleifer, A. & Vishny, R. (1986). Large Shareholders and Corporate Control. Journal of Political Economy, 94(3), 461-691. https://doi.org/10.1086/261385
UK Corporate Governance Code. (2016). Financial Reporting Council. London.
Usman Miko, N. & Kamardin, H. (2015). Impact of Audit Committee and Audit Quality on Preventing Earnings Management in the Pre - and Post - Nigerian Corporate Governance Code 2011. Social and Behavioral Sciences, 172 (2015), 651-657. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.01.415.
Vafeas, N. (1999). Board Meeting Frequency and Firm Performance. Journal of Financial Economics, 53(1), 113–142. https://doi.org/10.1016/S0304-405X(99)00018-5
Wan Mohammad, Shaista Wasiuzzaman, Seyed Shahriar Morsali & Rapiah Mohd Zaini (2018): The Effect of Audit Committee Characteristics on Financial Restatements in Malaysia, Journal of Asia-Pacific Business. https://DOI:10.1080/10599231.2018.1419043
Yin, F., Gao, S., Li, W. & Lv, H. (2012). Determinants of Audit Committee Meeting Frequency: Evidence From Chinese Listed Companies. Managerial Auditing Journal, 27(4), 425 – 444. https://doi.org/10.1108/02686901211218003
Zaman, M., Hudaib, M., & Haniffa, R. (2011). Corporate governance quality, audit fees and non-audit services fees. Journal of Business Finance and Accounting, 38(1e2), 165e197.
Zarei, A., Ghasemi, M. (2016). The Effect of Audit Committee Characteristics on the Financial Statements Quality. Journal of Iranian Accounting Review, 3(12), 43-64. (in Persian)