شناسایی شبکه اعضای هیئت‌مدیره شرکت‌ها و تأثیر آن بر مدیریت سود: رویکرد تحلیل شبکه اجتماعی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

2 دانشیار، گروه حسابداری، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

3 استاد، گروه حسابداری، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی ارتباط جایگاه شرکت‌ها در شبکه اجتماعی شرکت‌های بازار سهام ایران و مدیریت سود اقلام تعهدی است.
روش: این پژوهش بر اساس نوع داده‌های جمع‌آوری و تحلیل شده، پژوهشی کمّی از نوع تحلیل شبکه محسوب می‌شود. جامعه آماری آن، کلیه شرکت‌های بازار سرمایه ایران است. داده‌ها در بازه زمانی 1392 تا 1396 گردآوری و تجزیه و تحلیل شده است.
یافته‌ها: بر اساس یافته‌ها، رابطه متغیرهای مرکزیت درجه و نزدیکی با مدیریت سود اقلام تعهدی، به‌ترتیب معکوس و مستقیم است. در ساختار شبکه اجتماعی، با افزایش مرکزیت درجه شرکت‌های بازار سهام ایران، از قدر مطلق اقلام تعهدی کاسته می‌شود و استفاده از رویه‌های مدیریت سود اقلام تعهدی کاهش می‎یابد که این امر از نظارت قانون‌گذاران و ملاحظات هزینه سیاسی برای این گروه از شرکت‌ها تأثیر می‌پذیرد. از ‌سوی ‌دیگر، شرکت‌های با مرکزیت نزدیکی بالاتر که در شبکه قدرت تأثیرگذاری بیشتری دارند، دارای قدر مطلق اقلام تعهدی بالاتری هستند. همچنین، نتایج مربوط به متغیرهای کنترلی نشان می‌دهد که متغیرهای نرخ بازده دارایی‌ها و اندازه شرکت، بر قدرمطلق اقلام تعهدی تأثیر مثبت و معناداری می‌گذارند.
نتیجه‌گیری: در خصوص رویکرد شبکه‌محور برای درک رفتار مدیریت سود شرکت‌ها با توجه به جایگاه آنها در ساختار شبکه اجتماعی شرکت‌های بازار سهام ایران، دانش اندکی وجود دارد. از این رو، مطالعه حاضر نشان می‌دهد از آنجا که ساختار شبکه‌ای شرکت‌ها در بازار سهام ایران دارای هسته مرکزی و ساختار نیمه‌متراکم در پیرامون هسته است، بین مرکزیت درجه شرکت و مدیریت سود اقلام تعهدی آنها رابطه معکوسی وجود دارد؛ اما با فاصله‌گرفتن از مرکز شبکه در شرکت‌های با مرکزیت نزدیکی بالاتر، استفاده از ابزارهای متهورانه در مدیریت سود اقلام تعهدی افزایش می‌یابد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identifying the Network of Corporate Board Members and Its Impact on Earnings Management: Social Network Analysis Approach

نویسندگان [English]

  • Reza Hosseinipour 1
  • Mohammad Ali Bagherpour Velashani 2
  • Mahdi Moradi 3
1 Ph.D. Candidate, Department of Accounting, Faculty of Economics & Administrative Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.
2 Associate Prof., Department of Accounting, Faculty of Economics & Administrative Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.
3 Prof., Department of Accounting, Faculty of Economics & Administrative Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.
چکیده [English]

Objective: The purpose of this study is to investigate the relationship between the position of companies in the social network of Iranian stock market companies and accrual earnings management.
Methods: This research is a quantitative research based on the type of data collected and analyzed. The statistical population is all the companies in the Iranian capital market. In the period 2014-2017, the data were collected and analyzed.
Results: The research findings show that the variables of degree centrality and closeness are inversely and directly related to the accrual earning management, respectively. In the structure of the social network of Iranian stock market companies, with the increase in the degree of centrality, companies have less absolute value of accruals and the use of accruals earnings management practices is reduced, which is influenced by legislators' supervision and political cost considerations for this group of companies. On the other hand, companies with higher proximity centrality, which also have more influence in the network, have a higher absolute value of accruals. Also, the results of the control variables show that the variables of asset rate of return and size of the company have a positive and significant effect on accruals.
Conclusion: So far, there is little knowledge about the network-based approach in order to understand the behavior of companies' earning management due to their position in the social network structure of companies in the Iranian stock market. Therefore, the present study shows that due to the network structure of companies in the Iranian stock market, which has a central core and a semi-dense structure around the core, there is an inverse relationship between the degree of centrality of the company and the management of accruals by them. But moving away from the network center in companies with a higher proximity centrality increases the use of bold tools in accrual earnings management

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social network analysis
  • Board interlocks
  • Accruals earning management
باباجـانی، جعفر؛ تحریـری، آرش (1392). اطلاعـات بـازار دربـاره عوامـل بنیـادی و مـدیریت سـود. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 20 (1)، 19-34.
پورحیدری، امید؛ همتی، داود (1383). بررسی اثر قراردادهای بدهی، هزینه‎های سیاسی، طـرح‎های پـاداش و مالکیت بر مدیریت سود در شرکت‎های پذیرفتـه شـده در بـورس اوراق بهـادار تهـران. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 11 (2)، 47-63.
تقی زاده، رضا؛ ناظمی، امین (1397). تحلیل شبکه مالکیت در بازار سهام ایران. دانش حسابداری، 9(3)، 115- 144.
حسن‌زاده، شادی؛ مشایخی، بیتا (1398). تبیین الگوی مفهومی چرایی و چگونگی مدیریت سـود بانـک‌هـا؛ رویکـرد نظریـه زمینه‌ای. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 26 (3)، 371-392.
رضازاده، جواد؛ محمدی، عبداله (1398). توانایی مـدیریتی، ارتباطـات سیاسـی و گزارشـگری مـالی متقلبانـه. بررسـی‌هـای حسابداری و حسابرسی، 26 (2)، 217-238.
سرلک، نرگس؛ اکبری، مینا (1392). رابطه بین معاملات با اشخاص وابسته و مدیریت سود. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 20(4)، 77- 92.
صادقیان، مسعود؛ بنی مهد، بهمن؛ جهانگیرنیا، حسین؛ غلامی جمکرانی، رضا (1398). ماکیاولیسم، جهـت‌گیـری اخلاقـی و گزارشگری مالی متقلبانه. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 26 (3)، 413-434.
عباس زاده، محمدرضا؛ حصارزاده، رضا؛ جباری نوقابی، مهدی؛ عارفی اصل، سولماز (1394). فراتحلیل حاکمیت شرکتی و مدیریت سود. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 22(1)، 59-84.
عباسی، ابراهیم؛ تامرادی، علی (1399). تأثیر کوته‌بینی سرمایه‌گذاران بر مدیریت سود و سرمایه‌گذاری شرکت‌ها. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 27 (3)، 410-428.
محمدی خانقاه، گلشن؛ پیری، پرویز؛ منصورفر، غلامرضا (1398). مدیریت سود واقعی، کیفیت حاکمیت شرکتی و رتبه اعتباری. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 26(4)، 595-614.
مرادزاده فرد، مهدی؛ ناظمی اردکانی، مهدی؛ غلامی، رضا و فرزانی، حجت الله (1388). بررسی رابطه بین مالکیـت نهـادی سهام و مدیریت سود در شـرکت‎های پذیرفتـه شـده در بـورس اوراق بهـادار تهـران. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 16 (2)، 85-98.
مشایخی، بیتا؛ صفری، مریم (1385). وجه نقد ناشی از عملیات و مدیریت سود در شرکت‎های پذیرفتـه شـده در بورس اوراق بهادار تهران. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 13 (2)، 35- 54.
نمازی، محمد؛ ناظمی، امین (1384). بررسی تحلیلی تحقیقات انجام شده در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات مالی، 19، 135- 166.
نوروش، ایرج؛ میرحسینی، سیدعلی (1388). بررسی رابطه بین کیفیت افشا (قابلیت اتکا و بـه موقـع بـودن) و مـدیریت سود. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 16 (2)، 134-177.
نیکبخت، محمدرضا؛ احمد خان بیگی، مصطفی (1397). تأثیر حاکمیت شرکتی بر کیفیت گزارشگری مالی: رویکرد یکپارچه. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 25(3)، 433- 455.
 
References
Abbasi, A., Hossain, L., Leydesdorff, L. (2012). Between's Centrality as a Driver of Preferential Attachment in the Evolution of Research Collaboration Networks. Journal of Informatics, 6 (3), 403-412.
Abbasi, E., and Tamoradi, A. (2020). The Effect of Investors Myopic on Earnings Management and Companies Investment. Accounting and Auditing Review, 27 (3), 410-428.
(in Persian)
Abbaszadeh, M. R., Hesarzadeh, R., Jabbari Noghabi, M., Arefi Asl, S. (2015). Meta-Analysis of Corporate Governance and earnings Management, Accounting and Auditing Reviews, (1) 22, 59-84. (in Persian)
Babajani, J. & Tahriri, A. (2013). Market Information about Firms’ Fundamentals and Earnings Management: Evidence from Companies Listed on the Tehran Stock Exchange (TSE), Accounting and Auditing Review, 20(1), 19-34. (in Persian)
Bizjak, J., Lemmon, M., and Whitby, R. (2009). Option Backdating and Board Interlocks. Review of Financial Studies, 22(11), 4821–4847.
Borgatti, S. P., & Halgin, D. S. (2011). On Network Theory. Organization Science, 22(5), 1168–1181.
Borgatti, S.P. & Foster, P.C. (2003). The Network Paradigm in Organizational Research: A Review and Typology. Journal of Management, 29 (6), 991-1013.
Bouvatier, V., Lepetit, L., and Strobel, F. (2014). Bank income smoothing, ownership concentration and the regulatory environment. Journal of Banking and Finance, 41, 253-270.
Bouwman, C. H. S. (2011). Corporate Governance Propagation through Overlapping Directors. Review of Financial Studies, 24(7), 2358–2394.
Bright Gershion Godigbe, Chin Man Chui and Chih-Liang Liu (2018). Directors network centrality and earnings quality, Applied Economics, 50:50, 5381-5400, DOI: 10.1080/00036846.2018.1486992.
Brown, J. L. (2011). The Spread of Aggressive Corporate Tax Reporting: A Detailed Examination of the Corporate-Owned Life Insurance Shelter. The Accounting Review,
86(1), 23–57.
Brown, J. L., & Drake, K. D. (2014). Network Ties among Low-Tax Firms. The Accounting
Review,
89(2), 483–510.
Bruynseels, L., & Cardinaels, E. (2014). The Audit Committee: Management Watchdog or Personal Friend of the CEO? The Accounting Review, 89(1), 113–145.
Burt, R. S. (1987). Social Contagion and innovation: cohesion versus structural equivalence.
American Journal of Sociology, 92, 1287-1335.
Burt, R. S. (1992). Structural holes. The social structure of competition. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Cai, Y., Dhaliwal, D. S., Kim, Y., & Pan, C. (2014). Board interlocks and the diffusion of disclosure policy. Review of Accounting Studies, 19(3), 1086–1119.
Carrera, N. (2013). Audit committees’ interlocks and financial reporting Quality. In 36º Annual Congress European Accounting Association, Paris, France.
Carrera, N., Sohail, T., & Carmona, S. (2017). Audit committees’ social capital and financial reporting quality. Accounting and Business Research, 47(6), 633–672.
Castro, M.A.R., & Martinez, A.L. (2009). Income smoothing, custo de capital de terceiros e estrutura de capital no Brasil. Revista de Administração Mackenzie, 10(6), 25-46.
Chan, K. and Leibowitz, J. (2006). The synergy of social network analysis and knowledge mapping: A case study, International Journal of Management and Decision Making, 7(1), 19-35.
Cheng, P., Man, P., and Yi, C. H. (2013). The impact of product market competition on earnings quality. Accounting and Finance, 53, 137–162.
Cheng, S., Felix, R., & Indjejikian, R. (2019). Spillover Effects of Internal Control Weakness Disclosures: The Role of Audit Committees and Board Connections. Contemporary
Accounting Research,
36(2), 934–957.
Chiu, P. C., Teoh, S. H., and Tian, F. (2013). Board interlocks and earnings management contagion. Th e Accounting Review, 88(3), 915-944.
Cohen, L. J., Cornett, M. M., Marcus, A. J., and Tehranian, H. (2014). Bank earnings management and tail risk during the financial crisis, Journal of Money, Credit and Banking, 46(1), 171- 197.
Connelly, B. L., Johnson, J. L., Tihanyi, L. and Ellstrand, A. E. (2011). More than adopters: competing influences in the interlocking directorate. Organization Science, 22(3), 688-703.
Davis, G. F. (1991). Agents without Principles? The Spread of the Poison Pill through the Intercoporate Network. Administrative Science Quarterly, 36(4), 583–613.
Dechow, P., Sloan, R., Sweeney, A. (1995). Detecting earnings management. The Accounting Review, 70(2), 193–225.
DiMaggio, P.J. & Powell, W.W. (1983). The iron cage revisited: institutional isomorphism and collective rationality in organizational fields. American Sociological Review, 48, 147-160.
Dimitropoulos, P. E. and Asteriou, D. (2010). The effect of board composition on the informativeness and quality of annual earnings: Empirical evidence from Greece. Research in International Business and Finance, 24 (2), 190–205.
Duchin, R., & Sosyura, D. (2013). Divisional Managers and Internal Capital Markets. The
Journal of Finance,
68(2), 387–429.
El-Khatib, R., Fogel, K., & Jandik, T. (2015). CEO network centrality and merger performance. Journal of Financial Economics, 116(2), 349–382.
Elouaer-Mrizak, S., and Chastand, M. (2013). Detecting communities within French intercorporate network. ProcediaSocial and Behavioral Sciences, 79, 82-100.
Fama, E. F. and Jensen, M. C. (1983). Separation of Ownership and Control, Journal of Law and Economics, 26, (2), 301-25.
Fracassi, C., & Tate, G. (2012). External Networking and Internal Firm Governance. The
Journal of Finance,
67(1), 153–194.
Freeman, L.C. (1979). Centrality in Social Networks Conceptual Clarification, Social Networks, 1, 215-239.
Granovetter, M. (2005). The Impact of Social Structure on Economic Outcomes. The Journal of Economic Perspectives, 19(1), 33–50.
Granovetter, M. S. (1973). The strength of weak ties. American Journal of Sociology, 78(6), 1360–1380.
Gulati, R., and Westphal, J. D. (1999). Cooperative or controlling? Th e eff ects of CEO-board relations and the content of interlocks on the formation of joint ventures. Administrative Science Quarterly, 44 (3), 473-506.
Hassanzadeh, Sh., and Mashayekhi, B. (2019). A Conceptual Model for the Reasons and Circumstance of Earnings Management in Iranian Banks. Journal of Accounting and Auditing Review, 26(3), 371-392. (in Persian)
Haunschild, P. (1994). How much is that company worth? Interogranizational relationships, uncertainty, and acquisition premiums. Administrative Science Quarterly, 39, 391–411.
Huber, G. (1991). Organizational Learning: the contributing processes and the literatures.
Organization Science, 2: 88-114.
Huse, M. (2005). Accountability and Creating Accountability: A Framework for Exploring Behavioral Perspectives of Corporate Governance. British Journal of Management, 16, 565-579.
Hwang, B.-H., & Kim, S. (2009). It pays to have friends. Journal of Financial Economics,
93(1), 138–158.
Khanna, V., Kim, E. H., & Lu, T. (2015). CEO Connectedness and Corporate Fraud. The
Journal of Finance,
70(3), 1203–1252.
Larcker, D. F., So, E. C., and Wang, C. C. Y. (2013). Boardroom centrality and firm performance. Journal of Accounting and Economics, 55(2-3), 225–250.
Levitt, B. & March, J.G. (1988). Organizational learning. Annual Review of Sociology, 14: 319- 340.
Marra, A., Mazzola, P. and Prencipe, A. (2011). Board Monitoring and Earnings Management Pre- and Post-IFRS. The International Journal of Accounting, 46 (2), 205–230.
Mashayekhi, B., Safari, M. (2006). Cash flow from operations and profit management: Evidence from Companies Listed on the Tehran Stock Exchange (TSE), Accounting and Auditing Review, 13(2), 35-54. (in Persian)
Mizruchi, M. S. and Bunting, D. (1981). Influence in Corporate Networks: An Examination of Four Measures, Administrative Science Quarterly, 26, 475-489.
Mohammadi Khaneghah, G., Piri, P. Mansourfar, Gh. (2019). Real earnings Management, Corporate Governance Quality and Credit Rating, Accounting and Auditing Reviews, 26 (4), 595-614. (in Persian)
Namazi, M. Nazemi, A. (2005). Analytical review of research conducted on the Tehran Stock Exchange, Financial Research, 19, 135-166. (in Persian)
Nikbakht, M. R., Ahmad Khan Beigi, M. (2018). The Impact of Corporate Governance on the Quality of Financial Reporting: An Integrated Approach, Accounting and Auditing Reviews, (3) 25, 433-455. (in Persian)
Noravesh, I., Hosseini, S.A. (2009). Corporate Disclosure Quality (consist of timeliness and reliability) and Earnings Management, Accounting and Auditing Review, 16 (2), 134-177. (in Persian)
Omer, T. C., Shelley, M., & Tice, F. M. (2019). Do Director Networks Matter for Financial Reporting Quality? Evidence from Audit Committee Connectedness and Restatements.
Management Science, 66(8). DOI:10.1287/mnsc.2019.3331
Ozili, K.P. (2017). Discretionary Provisioning Practices among Western European Banks, Journal of Financial Economic Policy, (9) 1, 109-118.
Paulo, R. & Marcio, R. (2017). Influence of board interlocking on earnings management. Revista Contabilidade & Finanças, 28 (74), 179-196.
Pourheidari, O., Hemati, D. (2004). Investigating the effect of debt agreements, political costs, reward plans and ownership on earning management: Evidence from Companies Listed on the Tehran Stock Exchange (TSE). Accounting and Auditing Review, 11 (2), 47-63.
(in Persian)
Reppenhagen, D. A. (2010). Contagion of accounting methods: evidence from stock option expensing. Review of Accounting Studies, 15(3), 629–657.
Rezazadeh, J., and Mohammadi, A. (2019). Managerial ability, Political Connections and Fraudulent Financial Reporting. Journal of Accounting and Auditing Review, 26 (2), 217-238. (in Persian)
Ribeiro, F., and Colauto, R. D. (2016). A relação entre board interlocking e as práticas de suavização de resultados. Revista Contabilidade and Finanças, 27 (70), 55-66.
Roberto, P.D.C. and Roberto, M. P. (2017). Influence of board interlocking on earnings management, USP, São Paulo, (28) 74, 179-196.
Sadeghian, M., Banimahd, B., Jahangir Nia, H., and Gholami Jamkarani, R. (2019). Machiavellianism, Ethical Orientation and Fraudulent Financial Reporting. Journal of Accounting and Auditing Review, 26 (3), 413-434. (in Persian)
Chahine, S., Fang, Y., Hasan, I. &  Mazboudi, M. (2021). CEO Network Centrality and the Likelihood of Financial Reporting Fraud. ABACUS, https://doi.org/10.1111/abac.12219.
Sarlak, N., Akbari, M. (2013). The Relationship between Related Party Transaction and earnings Management, Accounting and Auditing Reviews, (4) 20, 77-92. (in Persian)
Shleifer, A. & Vishny, R.W. (1997). A survey of corporate governance. Journal of Finance, 52 (2), 737-783.
Taghizadeh, R., Nazemi, A. (2018). Analysis of Ownership Network in Iranian Stock Market. Accounting Knowledge, (3) 9, 115-144. ‌(in Persian)
Wasserman, S., and Faust, K. (1994). Social Network Analysis: Methods and Applications. Cambridge, Cambridge University Press.
Yeo, H.J., Pochet, C. and Alcouff, E.A. (2003). CEO reciprocal interlocks in French corporations. Journal of Management and Governance, 7(1), 87-108.
Zattoni, A. and Cuomo, F. (2010). How Independent, Competent and Incentived Should Non Executive Directors Be? An Empirical Investigation of Good Governance Codes, British Journal of Management, 21 (1), 63-79.