تبیین الگوی مفهومی چرایی و چگونگی مدیریت سود بانک‎ها؛ رویکرد نظریه زمینه‌ای

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 دانشیار، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

هدف: سود، پیش‌بینی‌کننده‎ای حیاتی از سلامت بانک است. مدیریت سود توسط بانک‌ها، همواره در کانون توجه نهادهای ناظر بانکی، حسابرسان و وضع‌کنندگان استانداردها بوده است؛ زیرا بر ثبات سیستم مالی اثرهای مثبت و بر شفافیت گزارشگری مالی اثرهای منفی دارد. نظر به اهمیت مدیریت سود در پژوهش‌های حسابداری جهان و ایران و همچنین خلأ پژوهش‌های کمی و کیفی موجود این حوزه در صنعت بانکداری ایران و خلأ پژوهش کیفی مدیریت سود در سطح جهان، این پژوهش قصد دارد به کشف مفاهیم چیستی، چرایی و چگونگی پدیده مدیریت سود در این صنعت از دید کنشگران بپردازد.
روش: روش‌شناسی این پژوهش نظریه زمینه‌ای با ابزار مصاحبه عمیق ساختارنیافته است. به همین منظور با 17 نفر از خبرگان این صنعت (حسابرسان مستقل و داخلی، مدیران عالی‌رتبه و اجرایی بانک‌ها، استادان دانشگاهی فعال در صنعت و تحلیلگران و ناظران بازار سرمایه) مصاحبه‌هایی انجام گرفت. تحلیل مصاحبه‌ها، به‌طور کامل با نرم‌افزار تحلیل داده‌های کیفی اطلس‎ تی و کدگذاری سه مرحله‌ای باز، محوری و انتخابی انجام شده است.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش، به ارائه الگوی مفهومی، مبتنی بر پارادایم استراوس و کوربین منجر شد که از تحلیل داده‌های متنی و استخراج 213 کد باز و انتزاع آنها به 38 مقوله فرعی و 21 مقوله اصلی به ‎دست آمد.
نتیجه‌گیری: تحلیل‌ها نشان می‌دهد که «دستیابی به سود هدف» مقوله محوری است. مهم‌ترین راهبرد انجام مدیریت سود بانک‌ها، دستکاری ذخیره مطالبات مشکوک‌الوصول تسهیلات است و در نهایت، «تحریف گزارشگری مالی» و «آریستوکراسی پولی بانک‌ها» پیامد مدیریت سود بانک‌هاست. ماهیت الگوی مفهومی ارائه‌شده در این پژوهش، بر سازه اجتماعی و فرایند مشاوره و کنش متقابل کنشگران متخصص در صنعت بانکداری مبتنی است و نتایج کیفی حاصل از این پژوهش، در دانش‌افزایی متون مدیریت سود بانک‌ها و گسترش آن به سایر صنایع و مقایسه کیفی آن سهم بسزایی دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Conceptual Model for the Reasons and Circumstance of Earnings Management in Iranian Banks

نویسندگان [English]

  • Shadi Hassanzadeh 1
  • Bita Mashayekhi 2
1 Ph.D. Candidate, Department of Accounting, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.
2 Associate Prof., Department of Accounting, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Objective: Earning is a critical predictor of the health of the bank. The managementof earningsby banks has always been a matter for the attention of banking supervisors, auditors, and standards setters since it can have a positive effect on the stability of financial system and have a negative effect on the transparency of financial reporting. Given the importance of earnings management among the accounting literature, and shortage of quantitative and qualitative research in thefield ofIranian banking industry, as well as the qualitative research in earnings management area, this research aims to explore the concepts of reasons and circumstance the earnings management phenomenon in this industry from the perspective of its players.
Methods: The methodology of this research is a grounded theory approach usingin-depthinterviews for data gathering. For this purpose, seventeen banking experts, including independent and internal auditors, senior executives, academics, and capital market analysts and observers were interviewed. The analysis of the interviews was done completely with Atlas.ti Data Analytical Software Analysis and, three-stage open, axial and selective coding was employed.
Results: A conceptual model was developed based on the Straussand Corbin paradigm, derived from the analysis of contextual data and the extraction of 213 open codes and their abstraction into 38 subcategories and 21 main categories.
Conclusion: Our analyses show that "achieving target profit" is a core category, and the most important action strategy of bank’s earnings management is “to manipulate  the Loan Loss Provisions (LLP)” and ultimately bank earnings management consequences are "distortion of financial reporting” and "aristocracy money banks". Our conceptualmodel presentedisbased on the social structure and the interaction process of actors in the banking industry. The resultsofthisstudy can have a significant contribution to the improvement of banks' earnings management literature and its extension to other industries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Loan Loss Provisions (LLP)
  • Earnings management
  • The Grounded Theory
منابع
ابوالمعالی، خدیجه (1391). پژوهش کیفی از نظریه تا عمل. تهران: نشر علم.
استراوس، آنسلم؛ کوربین، جولیت (1990). مبانی پژوهش کیفی. (حسن افشار، مترجم). تهران: نشر نی.
بدری، احمد؛ ابراهیم‎نژاد، علی؛ طهماسبی ترشیزی، علی (1397). مدیریت سود و قیمت‎گذاری ریسک در صنعت بانکداری: شواهدی از ذخیره مطالبات مشکوک‎الوصول. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 15 (60)، 1-32.
بدری، احمد؛ زمان‎زاده، حمید (1396). تحلیل آثار ناترازی ترازنامه نظام بانکی بر متغیرهای پولی و راهکارهای تعدیل این ناترازی. فصلنامه پژوهش‎های پولی و بانکی، 10(34)، 621-656.
حجازی، رضوان؛ محمدی، شاپور؛ اصلانی، زهرا؛ آقاجانی، مجید (1391). پیش‎بینی مدیریت سود با استفاده از شبکه عصبی و درخت تصمیم در شرکت‎های پذیرفته‎شده در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‎های حسابداری و حسابرسی، 19(2)، 31-46.
خاکی، غلام‌رضا (1396). روش تحقیق گرانددی با رویکرد پایان نامه نویسی. تهران: نشر فوژان.
کریمی‎پور سریزدی، سعید (1397). مروری بر بحران عدم کفایت سرمایه بانک‎ها و بررسی راهکارهای برون رفت از آن. مجله حسابدار، 314، 27-29.
لنگری‎زاده، مسعود؛ ملانظری، مهناز (1390). بررسی هموارسازی سود از طریق ذخیره مطالبات مشکوک الوصول در صنعت بانکداری ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه تهران.
مشایخی، بیتا؛ عظیمی، عابد (1395). تأثیر توانایی‎های مدیریت بر رابطه بین مدیریت سود واقعی و عملکرد آتی شرکت. بررسی‎های حسابداری و حسابرسی، 23(2)، 253-267.
نادی قمی، ولی؛ حاجی‎زاده، بهاره؛ گمار، عباس (1396). بررسی تأثیر اهرم مالی و نقدینگی بر مدیریت سود و سرمایه بانک‎های تجاری ایران. فصلنامه مطالعات مالی و بانکداری اسلامی، 3(67)، 131-156.
نجفی مقدم، علی؛ صفا، رضا (1397). بررسی تأثیر ریسک اعتباری بر نرخ نقدینگی و مدیریت سود بانک‎ها. فصلنامه مدیریت کسب‎وکار، 40، 87-110.
ودیعی، محمد حسین؛ ساعی، محمد حسین (1398). بررسی ارتباط بین اقلام تعهدی اختیاری خاص شرکت و بازده غیرعادی آتی سهام شرکت‎های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‎های حسابداری و حسابرسی، 26(1)، 151-168.
References
Abolmaali, Kh. (2011). Qualitative Research- Theory and Practice, Tehran, Nashre-Elm.
(in Persian)
Ahmed, A. S., Takeda, C., & Thomas, S. (1999). Bank loan loss provisions: A reexamination of capital management, earnings management and signaling effects. Journal of Accounting and Economics, 28(1), 1-25.
Anandarajan, A., Hasan, I. & McCarthy, C. (2007). Use of loan loss provisions for capital, earnings management and signaling by Australian banks. Accounting and Finance, 47, 357–379.
Badri, A., & Zamanzadeh, H. (2017). Analysis of the effects of banking system unbalanced on monetary variables and solutions to mitigate this. Journal of Monetary and Banking Research, 10(34), 621-656. (in Persian)
Badri, A., Ebrahimnejad, A., & Tahmasebi Torshizi, A. (2019). Earnings Management and Risk Valuation in the Banking Industry: Evidence from Loan Loss Provisions. Emprical Studies in Financial Accounting Quartly, 15(60), 1-32.
Beatty, A., & Liao, S. (2009). Regulatory capital ratios, loan loss provisioning and pro cyclicality. Columbus United States: Ohio State University, Unpublished Mimeographed document.
Beaver, W., & Engel, E. (1996). Discretionary behavior with respect to allowances for loan and the behavior of stock prices. Journal of Accounting & Economics, 22, 177–206.
Beaver, W. H., Mc Nichols, M. F. & Nelson, K. K. (2003). Management of the loss reserve accrual and the distribution of earnings in the property-casualty insurance industry, Journal of Accounting and Economics, 35, 347–376.
Bonin, J., & Kosak, M. (2013). Loan loss provisioning in emerging Europe: Precautionary or procyclical? Wesleyan University, Department of Economics.
Bradshaw, M. T., Richardson, S. A., & Sloan, R. G. (2001). Do analysts and auditors use information in accruals? Journal of Accounting Research, 39, 45–74.
Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory (3Rd Ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Curcio, D., & Hasan, I. (2015). Earnings and capital management and signaling: The use of loan-loss provisions by European banks. The European Journal of Finance, 21(1), 26-50.
Dye, R. A. (1988). Earnings management in an over lapping generations model. Journal of Accounting Research, 26(2), 195–235.
Eng, L. L., & Nabar, S. (2007). Loan loss provisions by banks in Hong Kong. Journal of International Financial Management & Accounting, 18(1), 18-38.
FASB. (1978). Statement of financial accounting concepts No. 1: Objectives of financial reporting by business enterprises.
Greenawalt, M. B., & Sinkey, J. F. J. (1988). Bank loan-loss provisions and the income smoothing hypothesis: An empirical analysis. Journal of Financial Services Research, 1, 301–318.
Gunther, J. W., & Moore, R. R. (2003). Loss under reporting and the auditing role of bank exams. Journal of Financial Intermediation, 12, 153–177.
Hejazi, R., Mohamadi, Sh., Aslani, Z., & Aghajani, M. (2012). Earnings Management Prediction Using Neural Networks and Decision Tree in TSE. Accounting and Auditing Review, 19(2), 31-46. (in Persian)
Jensen, M.C., & Meckling, W.H. (1976). Theory of the firm: managerial behavior, agency costs, and ownership structure. Journal of Financial Economics, 3, 305-360.
Kanagaretnam, K., Lobo, G. J., & Yang, D. H. (2005). Determinants of signaling by banks through loan loss provisions. Journal of Business Research, 58(3), 312-320.
Karimipoor, S. (2017). A Review of Banks' Capital Adequacy Crisis and Investigation of Exit Strategies. Hesabdar Magazine, 314, 27-29. (in Persian)
Khaki, Gh. (2017). Grounded Theory research method with the thesis approach. Tehran: Fujian Publication. (in Persian)
Kilic, E., Lobo, G. J., Ranasinghe, T., & krishnan, K. S. (2012). The impact of SFAS 133 on income smoothing by banks through loan loss provisions. The Accounting Review, 88(1), 233-260.
Krishnan, K. S. (1999). Loan Portfolio Information and Accounting Banks, Dissertation.
Langarizadeh, M., & Mollanazari, M. (2011). Investigating earnings Smoothing by loan loss provisions in Iranian Banking Industry. M.Sc., Tehran, University of Tehran. (in Persian)
Lobo, G. J., & Yang, D. H. (2003). Bank managers’ heterogeneous decisions on discretionary loan loss provisions. Review of Quantitative Finance and Accounting, 16, 223–250.
Lobo, G. J., Kanagaretnam, K., & Mathieu, R. (2004). Earnings management to reduce earnings variability: Evidence from bank loan loss provisions. Review of Accounting and Finance, 3(1), 128–148.
Mashaykhi, B., & Azimi, A. (2016). Influence Of Manager's Abilities On The Relation Between Real Earning Management And Future Firm Performance. Accounting and Auditing Review, 23(2), 253-267. (in Persian)
Moyer, S. E. (1990). Capital adequacy ratio regulations and accounting choices in commercial banks. Journal of Accounting and Economics, 13, 123–154.
Nadi Gomi, V., Hajizadeh, B., & Gomar, A. (2017). The Impact of Financial Leverage and Liquidity on earnings and Capital Management of Commercial Banks of Iran. Quarterly Journal of Islamic Finance and Banking Studies, 3(67), 131-156. (in Persian)
Najafi Moghadam, A., & Safa, R. (2018). Investigating the Impact of Credit Risk on Bank Liquidity and earnings Management. Journal of business management, 40, 87-110.
(in Persian)
Ozili, P. K. (2015). Loan loss provisioning, income smoothing, signalling, capital management and pro cyclicality: Does IFRS matter? Empirical evidence from Nigeria. Mediterranean Journal of Social Science, 6(2), 224-232.
Ozili, P. K., & Outa, E. (2017). Bank loan loss provisions research: A review, Borsa Istanbul Review, 17(3), 144-163.
Povel, P., Singh, R., & Winton, A. (2005). Booms, busts, and fraud. Working Paper, University of Minnesota.
Scholes, M. S., Wilson, G. P., & Wolfson, M. A. (1992). Tax planning, regulatory capital planning, and financial reporting strategy for commercial banks. The Review of Financial Studies, 3(4), 625–650.
Skała, D. (2015). Saving on a rainy day? Income smoothing and pro cyclicality of loan-loss provisions in Central European banks. International Finance, 18(1), 25-46.
Smith, A. (1776). Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations, New York: Prometheus Books.
Smith, C. W., & Warner, J. B. (1979). On financial contracting: An analysis of bond covenants. Journal of Financial Economics, 7(2), 117-161.
Strauss, A., & Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research (translate Afshar), Tehran, Nashr Ney. (in Persian)
Sun, L., & Rath, S. (2008). Fundamental Determinants, Opportunistic Behavior and Signaling Mechanism: An Integration of Earnings Management Perspectives. International Review of Business Research Papers, 4, 406-420.
Trueman, B., & Titman, Sh. (1988). An explanation for accounting income smoothing. Journal of Accounting Research, 29(3), 127–139.
Vadiei, M.H., Saei, M.H. (2019). The Relationship between Firm-Specific Discretionary Accruals and Stock Future Abnormal Returns. Journal of Accounting and Auditing Review, 26(1), 151-168. (in Persian)
Wahlen, J. M. (1994). The nature of information in commercial bank loan loss disclosures. The Accounting Review, 69(3), 455–478.
Watts, R. L., & Zimmerman, j. L. (1986). Positive Accounting Theory. Englewood Cliffs: Prentice Hall.