سرمایه اجتماعی و حق‎الزحمه حسابرسی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

2 دانشجوی دکتری حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

چکیده

هدف: سرمایه اجتماعی گونه نوظهوری از سرمایه اقتصادی است که موجب اعتماد متقابل افراد و همکاری‎های سودمند در فضای کسب‎وکار شده و بدین ترتیب، رفتارهای اقتصادی را به سوی رفاه جمعی سوق می‎دهد. در بازار سرمایه، حق‎الزحمه حسابرسی تحت تأثیر ریسک صاحبکار قرار می‎گیرد، از این ‎رو می‌تواند شاخصی گویا برای اثربخشی اعتماد ایجاد شده از سرمایه اجتماعی در عرصه کسب‎وکار باشد. در این رابطه، در پژوهش حاضر به بررسی اثر سرمایه اجتماعی صاحبکار بر حق‌الزحمه حسابرسی پرداخته شده است.
روش: سرمایه اجتماعی در این مطالعه شامل شاخص‎های شناختی (دین‎داری، ارزش‎های خانوادگی، جمع‎گرایی) و ساختاری (رابطه با سایر شرکت‎ها و رابطه با دولت) است. نمونه پژوهش از 119 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‎های 1388 تا 1395 تشکیل شده و روش آزمون فرضیه‎ها، مدل رگرسیون چند متغیره در مجموعه داده‎های ترکیبی است.
یافته‎ها: نتایج پژوهش نشان داد که سرمایه اجتماعی نشئت گرفته از دین‌داری، جمع‎گرایی و رابطه با سایر شرکت‎ها، بر حق‌الزحمه حسابرسی اثر منفی و معناداری می‎گذارد. با وجود این، برای سایر شاخص‎های سرمایه اجتماعی، یعنی ارزش‎های خانوادگی و رابطه با دولت، اثر معناداری مشاهده نشد.
نتیجه‎گیری: سرمایه اجتماعی با آفرینش اعتماد، گرایش به همکاری و شکل‎دهی اقدامات جمعی برای دستیابی به هم‎افزایی‎های اقتصادی و اجتماعی، موجب نیل به رفتارهای اقتصادی به‎سوی اهداف و منافع جمعی و اجتناب از رفتارهای فرصت‎طلبانه در کسب‎وکار شده و این مسئله به‎طور معناداری به کاهش حق‎الزحمه حسابرسی می‎انجامد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Social Capital and Audit Fees

نویسندگان [English]

  • Mohammadreza Mehrabanpour 1
  • Mohammad Jandaghi Ghomi 2
  • Mohammad Ali Rajabbeyki 2
1 Assistant Prof. of Accounting, Faculty of Management and Accounting, Farabi Campus of Tehran University, Qom, Iran
2 Ph.D. Student of Accounting, Farabi Campus of Tehran University, Qom, Iran
چکیده [English]

Objective: The purpose of this research is to identify the effect of social capital on audit fees. As an emerging form of economic capital, social capital leads to mutual trust and beneficial partnerships in business environment and thereby driving economic behaviors toward collective well-being. In a capital market, audit fees are affected by client's risk and thus it can be an indicator of the effectiveness of the trust of social capital in the business environment. In this regard, the present study investigates the effect of the client's social capital on audit fees.
Methods: Social capital indicators in this study include cognitive (including religiosity, family values, collectivism), and structural variables (including relationships with other companies and relationships with the government). The research sample includes 119 Tehran Stock Exchange (TSE) firms during the period from 2009 to 2017, and a multi-variable regression is used for hypothesis testing on a panel data set.
Results: The results show a negative and significant effect of social capital due to religiosity, collectivism and relations with other companies on the audit fees. However, there are not any significant effect about the social capital of family values and governmental relationship.
Conclusion: Social capital by creation of the trust, tendency to cooperate and formation of collective actions for achieving social and economic synergies has led to economic behaviors toward collective goals and interests and makes the avoidance of opportunistic behaviors in business and so it significantly contributes to a reduction in audit fees.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social capital
  • Audit fees
  • Client environment
  • Client relations
  • Client risk
ابراهیمی کردلر، علی؛ جوانی قلندری، موسی (1395). تأثیر تخصص حسابرس بر کیفیت سود و همزمانی قیمت سهام. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 23(2)، 137-154.
ابراهیمی کردلر، علی؛ شهریاری، علیرضا (1388). بررسی رابطه بین هزینه‎های سیاسی و محافظه‎کاری (فرضیه سیاسی) در بورس اوراق بهادار تهران. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 16(57)، 3-16.
افلاطونی، عباس (1396). تجزیه و تحلیل آماری با Eviews در تحقیقات حسابداری و مدیریت مالی. تهران: ترمه.
پورحیدری، امید؛ گل‎محمدی شورکی، مجتبی (1394). تأثیر ریسک وضعیت مالیاتی شرکت بر حق‎الزحمه حسابرسی. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 22(3)، 301-318.
پیری، پرویز؛ قربانی، ماریه (1396). ارزیابی رابطه بین نوع اظهار نظر حسابرس مستقل و کیفیت سود. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 24(4)، 483-502.
جوادی یگانه، محمدرضا (۱۳۹۴). ارزش‌ها و نگرش های ایرانیان (موج سوم). مجری: دفتر طرح‌های ملی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری مرکز ملی رصد اجتماعی وزارت کشور، مدیر علمی: محمدرضا جوادی یگانه، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران: ایران.
حمیدیه، بهزاد (1385). بازشناسی فردگرایی و پیامدهای آن. راهبرد یاس، 2(6)، 203-242.
حسینی راد، سید داوود؛ رضایی، غلامرضا؛ محسنی فرد، غلامعلی؛ خواجوی، شکراله (1392). بررسی اثر رقابت در بازار محصول بر مدیریت سود شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مدیریت دارایی و تأمین مالی، 1(3)، 119-134.
محمدی، میثم؛ رستگارخالد، امیر (1394). تغییرات فرهنگی و اُفت باروری در ایران (بر پایه تحلیل ثانوی داده‎های پیمایش ارزش‎ها و نگرش‎های ایرانیان). جامعهشناسی کاربردی، 26(58)، 159-180.
فروغی، داریوش؛ علیدادی شمس‎آبادی، جمال (1396). تأثیر هیئت مدیره مشترک بر افشای اختیاری اطلاعات و کیفیت سود. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 9(34)، 61-84.
مرکز آمار ایران (1396 الف، 01 15). دادهها و اطلاعات آماری. بازیابی در 15/1/1396 از درگاه ملی آمار به آدرس زیر: https://www.amar.org.ir
مرکز آمار ایران (1396ب، 01 15). درگاه ملی آمار. بازیابی در 15/1/1396 از درگاه ملی آمار به آدرس زیر: https://nnt.sci.org.ir/sites/Apps/yearbook/Lists/year_book_req/Item/newifs.aspx
مهربان‎پور، محمدرضا؛ جندقی قمی، محمد؛ محمدی، منصور (1396). بررسی اثر روابط سیاسی شرکت‎ها بر به‎کارگیری معاملات غیرعادی با اشخاص وابسته. حسابداری ارزشی و رفتاری، 2(3)، 147-168.
ناطقی، سمیرا؛ مهرانی، کاوه؛ تحریری، آرش (1397). مروری بر پژوهش‎های حسابرسی در ایران. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 25(1)، 159-179.
 
References
Acquaah, M. (2007). Managerial social capital, strategic orientation, and organizational performance in an emerging economy. Strategic Management Journal, 28, 1235-1255.
Adger, W. N. (2003). Social capital, collective action, and adaptation to climate change. Economic Geography, 79(4), 387-404.
Aflatooni, A. (2017). Statistical analysis in accounting and financial management by Eviews. Tehran: Termeh. (in Persian)
Arregle, J., Hitt, M. A., Sirmon, D. G., & Very, P. (2007). The development of organizational social capital: attributes of family firms. Journal of Management Studies, 44(1), 73-95.
Beaulieu, P. R. (2001). The effects of judgments of new clients' integrity upon risk judgments, audit evidence, and fees. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 20(2), 85-99.
Brehm, J., & Rahn, W. (1997). Individual-level evidence for the cause and consequences of social capital. American Journal of Political Science, 41(3), 999-1023.
Coleman, J. S. (1990). Foundations of social theory. Cambridge: The Belknap Press of Harvard University Press.
Dasgupta, P., & Serageldin, I. (1999). Social capital: a multifaceted perspective. Washington, D.C.: The World Bank.
Ebrahimi Kordlar, A., & Javani Ghalandari, M. (2016). The effect of auditor expertise on earnings quality and stock price synchronicity. Journal of Accounting and Auditing Review, 23(2), 137-154. (in Persian)
Ebrahimi Kordlar, A., & Shahriari, A. (2010). A review of relationship between the political costs and conservatism in Tehran Stock Exchange. Journal of Accounting and Auditing Review, 16(4), 3-16. (in Persian)
Evans, P. (1996). Government action, social capital and development: reviewing the evidence on synergy. World Development, 24(6), 1119-1132.
Forughi, D., & Alidadi Shams Abadi, J. (2017). The impact of joint membership of the board of directors on the voluntary disclosure and earnings quality. Financial Accounting and Audit Research, 9(34), 61-84. (in Persian)
Fukuyama, F. (1997). Social capital and the modern capitalist economy: Creating a high trust workplace. Stern Business Magazine, 4(1).
Fukuyama, M. F. (2000). Social capital and civil society. International Monetary Fund.
Fung, S. Y., Gul, F. A., & Krishnan, J. (2012). City-level auditor industry specialization, economies of scale, and audit pricing. The Accounting Review, 87(4), 1281–1307.
Google. (2017, 03 04). Google maps. Retrieved 03 04, 2017, from Google Maps: https://www.google.com/maps/dir/
Guiso, L., Sapienza, P., & Zingales, L. (2008). Alfred Marshall lecture—social capital as a good culture. Journal of the European Economic Association, 6(2/3), 295-320.
Gul, F. A., Chen, C. J., & Tsui, J. S. (2003). Discretionary accounting accruals, managers’ incentives, and audit fees. Contemporary Accounting Research, 20(3), 441-464.
Hamidiye, B. (2006). Redefining of individualism and its consequences. Yas Strategy, 2(6), 203-242. (in Persian)
Hasan, I., Hoi, C., Wu, Q., & Zhang, H. (2015). Social capital and debt contracting: evidence from bank loans and public bonds. Working Paper, Bank of Finland Research.
Hay, D. C., Knechel, W. R., & Wong, N. (2006). Audit fees: a meta-analysis of the effect of supply and demand attributes. Contemporary Accounting Research, 23(1), 141–191.
Helliwell, J. F., & Putnam, R. D. (2004). The social context of well-being. Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences, 359(1449), 1435-1446.
Hosseini Rad, D., Razaee, G., Mohsenifard, G., & Khajavi, S. (2014). The impact of product market competition on earnings management of the companies listed in Tehran Stock Exchange. Asset Management and Financing, 1(3), 119-134. (in Persian)
Javadi Yeganeh, M. (2015). Values and Attitudes of Iranians (Third Wave). Moderator: Office of National Designs for Culture, Arts and Communication Research Center, Ministry of Culture and Islamic Guidance, in collaboration with the National Center for Social Monitoring of the Ministry of the Interior,: Scientific Director: Mohammad Reza Javadi Yeganeh, Research Center for Culture, Arts and Communication, Ministry of Culture and Islamic Guidance, Tehran: Iran. (in Persian)
Jha, A. (2017). Financial reports and social capital. Journal of Business Ethics, 1-30. Available in: https://link.springer.com/article/10.1007/s10551-017-3495-5.
Jha, A., & Chen, Y. (2015). Audit fees and social capital. The Accounting Review, 90(2), 611-639.
Krauss, S. E., Hamzah, A., & Idris, F. (2007). Adaptation of a Muslim religiosity scale for use with four different faith communities in Malaysia. Review of Religious Research, 49(2), 147-164.
Leventis, S., Hasan, I., & Dedoulis, E. (2013). The cost of sin: the effect of social norms on audit pricing. International Review of Financial Analysis, 29, 152-165.
McGuire, S. T., Omer, T. C., & Sharp, N. Y. (2012). The impact of religion on financial reporting irregularities. The Accounting Review, 87(2), 645-673.
Mehrabanpour, M., Jandaghi Ghomi, M., & Mohammadi, M. (2017). Political connections and abnormal transactions by related parties. Iranian Journal of Value & Behavioral Accounting, 2(3), 147-168. (in Persian)
Mohammadi, M., & Rastergarkhaled, A. (2015). Cultural changes, and reduce fertility in Iran (Based on second analyze of data on Iranian survey values and attitudes). Journal of Applied Sociology, 26(2), 159-180. (in Persian)
Nateghi, S., Mehrani, K., & Tahriri, A. (2018). A Review of Audit Research in Iran. Journal of Accounting and Auditing Review, 25(1), 159-179. (in Persian)
Newton, N. J., Wang, D., & Wilkins, M. S. (2013). Does a lack of choice lead to lower quality? Evidence from auditor competition and client restatements. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 32(3), 31-67.
Onyx, J., & Bullen, P. (2000). Measuring social capital in five communities. Journal of Applied Behavioral Science, 36(1), 23-42.
Palmrose, Z. (1986). Audit fees and auditor size: further evidence. Journal of Accounting Research, 24, 97-110.
Piri, P., & Gorbani, M. (2018). Evaluation the Relationship between the Type of Independent Auditor's Opinion and Earnings Quality. Journal of Accounting and Auditing Review, 24(4), 483-502. (in Persian)
Pourheidari, O., & Golmohammadi Shuraki, M. (2015). The impact of corporate tax risk on audit fee. Journal of Accounting and Auditing Review, 22(3), 301-318. (in Persian)
Putnam, R. D. (2001). Social capital: Measurement and consequences. Canadian Journal of Policy Research, 2(1), 41-51.
Rittenberg, L. E., Schwieger, B. J., & Johnstone, K. M. (2008). Auditing: a business risk approach. Mason: Thomson South-Western.
Smidt, C. (2003). Religion as social capital: producing the common good. Waco, Texas: Baylor University Press.
Statistical Center of Iran. (2017a, 03 04). Statistical data and information. Retrieved 03 04, 2017, from the National portal of statistics: https://www.amar.org.ir (in Persian)
Statistical Center of Iran. (2017b, 03 04). Statistical yearbook system. Retrieved 03 04, 2017, from the National portal of statistics: https://nnt.sci.org.ir/sites/Apps/yearbook /Lists/year_book_req/Item/newifs.aspx (in Persian)
Venkataraman, R., Weber, J. P., & Willenborg, M. (2008). Litigation risk, audit quality, and audit fees: evidence from initial public offerings. The Accounting Review, 83(5), 1315-1345.