محتوای اطلاعاتی صورت‌های مالی در فرایند تشدید تحریم‌های اقتصادی بر ایران

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

2 استاد گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

3 استادیار گروه حسابداری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

4 دانشیار گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران

چکیده

ساختارهای اقتصادی و سیاسی در کنار فشارهای بازار سرمایه می­تواند رفتار مدیران، حسابرسان و سرمایه­گذاران را نسبت به گزارشگری مالی تحت تأثیر قرار دهند. یکی از مصادیق بارز کنش­های سیاسی و اقتصادی کلان در سال­های اخیر، تشدید تحریم­های اقتصادی بر ایران است. شرکت­های فعال در بورس اوراق بهادار تهران نیز، ناگزیر تحت تأثیر فشارهای تشدید تحریم­های اقتصادی علیه ایران قرار گرفته­اند. هدف این مقاله، تعیین اثر تشدید تحریم­های اقتصادی بر محتوای اطلاعاتی ارقام صورت­های مالی است. داده‌های پژوهش با استفاده از نمونه­ای شامل 165 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، طی سال‎های 1380 تا 1393 به روش داده­های ترکیبی و مدل رگرسیون چند متغیره تحلیل شدند. نتایج نشان داد محتوای اطلاعاتی ارقام صورت­های مالی طی دورۀ تشدید تحریم­های اقتصادی کاهش یافته است. همچنین، کاهش محتوای اطلاعاتی صورت­های مالی در شرکت­های زیان­ده و با مدیریت سود بالا طی دورۀ تشدید تحریم­های اقتصادی بیش از سایر شرکت­ها بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Information content of Financial Statements in the Strengthening of Economic Sanctions Imposition on Iran

نویسندگان [English]

  • Mehdi Arabi 1
  • Mehdi Taghavi 2
  • Ramazanali Royayee 3
  • Bahman Banimahd 4
1 Department of accounting, Mahshahr Branch, islamic azad university, Mahshahr, Iran
2 Prof. of Economics, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran
3 d
4 Associate Prof. of Accounting, Islamic Azad University, Karaj Branch, Karaj, Iran
چکیده [English]

Economic and political structures in the capital market pressures can affect managers, auditors and investors behavior in the face of the financial reporting. One of the best examples of political and macroeconomic actions in recent years is the economic sanctions against Iran. Companies in the Tehran Stock Exchange also inevitably have been influenced by the pressures of economic sanctions against Iran. The purpose of this paper is to determine the effect of economic sanctions on the Information content of financial statements. The data has been analyzed using a sample of 165 listed firms in the Tehran Stock Exchange during from 2001 to 2014 and panel data regression models. The results show that the information content of financial statements reduced in the period of economic sanctions. Also, reduction in the financial information content of loss-making companies and firms with high earnings management during the period of intensifying economic sanctions has been more than reduction in other companies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Earnings management
  • Firm with losses
  • Information content of financial statements
  • Political Economy Theory
  • Strengthening of Economic Sanctions
احمدپور، ا.؛ ابراهیم‎پور، م. (1390). بررسی اثر شاخص­های اصلی مالی و اقتصادی بر سودآوری. فصلنامۀ بررسی­های حسابداری و حسابرسی، 18 (4)، 14- 1.
باغومیان، ر.؛ محمدی، ح.؛ طاهری، م. (1396). رکود اقتصادی و مدیریت سود. فصلنامۀ حسابداری مدیریت، 10 (1)، 42- 29. 
بهروزی­فر، م. (1385). تأثیر تحریم­های آمریکا بر بازار اقتصادی و تجارت جهانی. مجلۀ بازرگانی، 11 (3)، 62- 45.
پارتازیان، ک. (1392). تأثیر تحریم­های اقتصادی بر صنعت بیمه و بازار بورس ایران. مجلۀ اطلاعات اقتصادی، 12 (2)، 39-24.
پوراحمدی، ح. (1381). اقتصاد سیاسی تعامل دولت و نظام جهانی در تدوین سیاست خارجی. مجلۀ سیاست خارجی، 16 (4)، 1082-1051.
تقوی، م. (1378). ماهیت اقتصاد سیاسی. مجلۀ اطلاعات سیاسی اقتصادی، 12 (2)، 206- 200.
حقیقت، ح.؛ رایگان، ا. (1387). نقش هموارسازی سود بر محتوای اطلاعاتی سودها در خصوص پیش بینی سودهای آتی، فصلنامۀ بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 15 (4)، 46-33.    
خدادادی، و.؛ تاکر، ر.؛ زارع زاده مهریزی، م.ص. (1389). بررسی تأثیر مدیریت سود بر مربوط بودن سود و ارزش دفتری: مقایسۀ اقلام تعهدی اختیاری کوتاه­مدت و بلندمدت. فصلنامۀ حسابداری مالی، 2 (1)، 75-57.     
عزتی، م.؛ سلمانی، ب. (1394). برآورد اثر تحریم­های اقتصادی بر رشد اقتصادی ایران. فصلنامۀ مطالعات راهبردی بسیج، 17 (2)، 83-75.
علوی­تبار، ع. (1374). اقتصاد سیاسی تورم و تثبیت اقتصادی. مجلۀ راهبرد، 3 (1)، 196- 179.
کرمی، غ،؛ افتخاری، و. (1392). بررسی برخی معیارهای کیفیت سود حسابداری در چرخه­های تجاری. فصلنامۀ بررسی­های حسابداری و حسابرسی، 20 (4)، 112- 93.
محمدرضایی، ف.، منطقی، خ. و عباسی، ا. (1396). بررسی اثر رکود تورمی بر مدیریت سود واقعی و تعهدی، فصلنامۀ حسابداری مدیریت، 10 (2)، 140- 123.
مختاری هشی، ح. (1394). تأثیر تحریم­های بین­المللی بر عوامل قدرت ملی. فصلنامۀ ژئوپلیتیک، 11 (2)، 173-134.
مرشدزاده، م.؛ قربانی، م.؛ شعبانی، ک. (1393). پایداری سود، شرایط اقتصادی و ارزش محتوایی اطلاعات حسابداری در بورس اوراق بهادار تهران، مجلۀ حسابداری مدیریت، 7 (4)، 103- 85.
مشکی، م.؛ اشرفی، ح. (1393). تأثیر سطح عدم اطمینان بر واکنش قیمت سهام به اخبار خوب و اخبار بد در طول چرخه­های تجاری، فصلنامۀ بررسی­های حسابداری و حسابرسی ، 21 (1)، 108- 89.
معین­الدین، م.؛ طباطبایی نسب، ز.؛ زارع زاده.؛ ز. (1391). تأثیر تدوین و اجرای استانداردهای حسابداری ملی بر ویژگی­ کیفی مربوط بودن اطلاعات حسابداری، مجلۀ پژوهش­های تجربی حسابداری مالی، 3 (3)، 130- 114.
معین­الدین، م.؛ یزدی، ع­ف.؛ دین­پژوه، ف.؛ زارع‎زاده.، ز. (1393). بررسی تأثیر شرکت­های واگذار شده در بورس اوراق بهادار بر اساس سیاست­های کلی اصل 44 قانون اساسی بر بهبود مربوط بودن ارزش اطلاعات حسابداری. فصلنامۀ سیاست­های مالی و اقتصادی، 2 (3)، 156-135.
نیکومرام، ه.؛ بنی­مهد، ب.؛ رهنمای رودپشتی، ف.؛ کیایی، ع. (1392). دیدگاه اقتصاد سیاسی و مدیریت سود، فصلنامۀ حسابداری مدیریت، 6 (3)، 44-31.
هاشمی، ع.؛ صمدی، و. (1388). آثار هموارسازی سود بر محتوای اطلاعاتی آن در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامۀ تحقیقات حسابداری، 5 (4)، 20-1.
یزدی، ع. ­ف.؛ حیدری.؛ ز. (1393). بررسی تأثیر استانداردهای 30 و 31 حسابداری بر معیارهای ارزیابی عملکرد و ضریب واکنش سود در شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامۀ تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 4 (2)، 103-84.
References
Abeysekera, I. (2003). Political economy of accounting in intellectual capital reporting. The European Journal of Management and Public Policy, 2(1), 65-79.
Ahmadpour, A., & Ebrahimpour, M. (2011). Effect of Main Financial and Economic Indicators on Profitability. Journal of Accounting and Auditing Review, 18 (4), 1-14. (in Persian)  
Ahmed, A., Tahat, Y., Burton, B. & Dunne, T. (2015). The value relevance of corporate internet reporting: The case of Egypt, Advances in Accounting. incorporating Advances in International Accounting, 31(2), 188-196.
Alavi Tabar, A. (1995). The Political Economy of Inflation and Economic Stabilization. Journal of Strategy, 3 (1), 179-196. (in Persian
Augustinos, I. Dimitras, A., Kyriakou, M., Iatridis, G. (2015). Financial crisis, GDP variation and earnings management in Europe. Research in International Business and Finance, 343, 338-354.
Baghomian, R., Mohamadi, H., & Taheri, M. (2017). Recession and earnings management, Journal of Managerial Accounting, 10 (1), 29-42. (in Persian)
Ball, R., Brown, P. (1968). An Empirical Evaluation of Accounting Numbers. Journal of Accounting Research, 6 (2), 159-178.
Behrozifar, M. (2006). The impact of US sanctions on the global economic and global market. Journal of Business, 11 (3), 45-62. (in Persian)
Bushman, R., Piotroski, J. (2006). Financial Reporting Incentives for Conservative Accounting: The Influence of Legal and Political Institutions. Journal of Accounting & Economics, 22 (2), 107-148.
Dechow, P., Sloan, R., & Sweeney, A. (1995). Detecting earnings management, The Accounting Review, 17 (3), 193-225.
Dimitras, A., Kyriakou, M. & Iatridis, G., (2015). Financial crisis, GDP variation and earnings management in Europe. Research in International Business and Finance, 34 (4), 338-354.
Ezati, M., & Salmani, B. (2015). Estimating the effect of economic sanctions on Iran's economic growth, Strategic Basij Studies Quarterly, 17 (2), 75–83.
(in Persian)
Ge, W., Drury, D., Fortin, S., Liu, F., Tsang, D. (2010). Value relevance of disclosed related party transactions. Advances in Accounting. Incorporating Advances in International Accounting, 26 (3), 134-141.
Habib, A. (2004). Impact of earnings management on value-relevance of accounting information: Empirical evidence from japan. Journal of Managerial Finance, 30 (11), 1-14.
Haghighat, H., & Raygan, E. (2008). The role of Earnings smoothing on the information content of Earnings in predicting future profits. Journal of Accounting and Auditing Review, 15 (4), 33-46. (in Persian)
Hashemi, A., & Samadi, A. (2009). The effects of smoothing the profit on its information content in listed companies to the Tehran Stock Exchange. Journal of Accounting Researches, 5 (4), 1-20. (in Persian)
Hayati, M, Urniwati, Y., Putra, R. (2015). The effect of international capital to value relevance of accounting information based on PSAK convergence. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 21 (1), 999 -1007.
Hayn, C. (1995). The information contents of losses. Journal of Accounting and Economics, 20 (1), 125-153.
Karami, Gh., & Eftekhari, V. (2013). Examining some criteria for accounting profit quality in business cycles. Journal of Accounting and Auditing Review, 20 (4), 93–112. (in Persian)
Khodadadi, V., Takor, R. & Zare zadeh Mehrizi, M.S. (2013). Effect of earnings management on the relevance of earnings and book value: Comparison of short and long term discretionary accruals. Journal of Financial Accounting, 2 (1), 57-75. (in Persian)
Kwon, G. (2009). The Value Relevance of Book Values, Earnings and Cash Flows: Evidence from Korea. International Journal of Business and Management, 10 (4), 28-43.
Meshki, M., & Ashrafi, H. (2014). The effect of the level of uncertainty on the stock price response to good news and bad news throughout the trading cycle. Journal of Accounting and Auditing Review, 21(1), 89–108. (in Persian)  
Mironiuc, M., Carp, M., Chersan, I.C., (2015). The relevance of financial reporting on the performance of quoted Romanian companies in the context of adopting the IFRS. Procedia Economics and Finance, 20 (2), 404 - 413.
Moeinodin, M., Tabatabayee nasab, Z., & Zarezade, Z. (2012). The impact of the development and implementation of national accounting standards on the qualitative characteristics of the relevance of accounting information. Journal of Empirical Research of Financial Accounting, 3 (3), 114–130. (in Persian)  
Moeinodin, M., Yazdi, A., Dinpajoh, F. & Zarezadeh, Z. (2014). Investigating the impact of listed companies on the Stock Exchange based on general principles of Article 44 of the Constitution on improving the relevance of accounting information value. Financial and economic policy Quarterly, 2 (3), 135–156. (in Persian)
Mohamadrezayee, F., Manteghi, H., & Abasi, A. (2017). The Effect of Inflation Depression on Gross Profit and Accrual Management. Journal of Managerial Accounting, 10 (2), 123–140. (in Persian)
Mokhtari Hoshi, H., (2015). Impact of international sanctions on national power factors. Quarterly Geopolitical, 11 (2), 134–173. (in Persian)
Morshed zadeh, M., Ghorbani, M., & Shabani, K. (2014). Stability of Earnings, Economic Conditions and Content Values of Accounting Information in Tehran Stock Exchange. Journal of Managerial Accounting, 7 (4), 85–103. (in Persian)
Nikomaram, H., Banimahd, B., Rahnamaye Rodposhti, F. & Kiani, A. (2013). The political economy theory and earnings management. Journal of Manegerial Accounting, 31(2), 31-44. (in Persian)
Ohlson, J., Feltham, G. (1995). Valuation and clean surplus accounting for operating and financial activities. Contemporary Accounting Research, 11 (2), 689-731.
Partazian, K., (2013). The impact of economic sanctions on the insurance industry and the stock market of Iran, Journal of economic information, 12(2), 24–39. (in Persian)
Porahmadi, H., (2002). Global system of political economy and government engagement in foreign policy, Journal of Foreign Policy, 64 (3), 1051–1082. (in Persian)
Taghavi, M., (1999). The nature of political economy. Journal of economic and political information, 12 (2), 200–206. (in Persian)
Tsalavoutas, I., André, P. & Evans, L., (2012). The transition to IFRS and the value relevance of financial statements in Greece. The British Accounting Review, 44 (1), 262–277.
Ujah, N & Brusa, J. (2011). Earnings Management, Financial Leverage, and Cash Flow Volatility: Do Economic Conditions Matter? Journal of Business and Economics, 5 (3), 338-348.
Weston, P. (1992). Security returns and the value relevance of accounting data. Accounting Horizons, 13 (2), 399-412.
Willets, P. (2001). Transnational actors and international organization in globalization. Globalization of world politics journal, 31 (4), 287-310.
Yazdi, A. & Heydari, Z. (2014). The Effect of Accounting Standards 30 and 31 on Performance Measurement Criteria and Earnings Reaction Rate in Companies Acquired in Tehran Stock Exchange. Journal of Accounting and Auditing Researches, 4 (2), 84-103. (in Persian)