رصد چالش‌های سیستم بودجه‌بندی ایران با هدف توسعۀ رویکرد عدالت منطقه ای با تکنیک فازی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، گرایش توسعه، دانشکدۀ مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 استاد گروه مدیریت دولتی، دانشکدۀ مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری سیاستگذاری علم و فناوری، دانشکدۀ مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

هر سیستم اجتماعی بر اساس ارزش­هایی هدایت می­شود که گاهی بنیان و شالودۀ آن سیستم را شکل می­دهند؛ ارزش­هایی نظیر عدالت که به‎منزلۀ نخستین فضیلت نهادهای اجتماعی تلقی‎شده، سنگ­پایۀ مشروعیت دولت و حکومت و جوهرۀ مقاصد خط­مشی­گذاری عمومی محسوب می‎شود. یکی از خردمندانه­ترین ابزار حکومت­ها برای دستیابی به چنین هدفی، بودجۀ عمومی کشور است؛ ابزاری که ضمن نمایان‎کردن کلیۀ اقدامات حکومت، کلیۀ ارزش‎های حاکم بر سیاست­ها و خط­مشی­های حکومت را بازنمایی می­کند. بنابراین، در این پژوهش با تأکید بر نقش مهم و تأثیرگذار بودجه­بندی در فراگرد تحقق عدالت، به بررسی اعتبار یافته­های پژوهشی دیگر، دال بر «چالش­های سیستم بودجه­بندی ایران در راستای تحقق عدالت منطقه­ای از طریق بودجۀ عمومی» پرداخته شده است. در این پژوهش، برای تأیید یافته‎های پژوهشی (حاصل از روش نظریۀ داده­بنیاد)، از روش دلفی فازی استفاده شده است و تلاش شد با مراجعه به خبرگان، رتبه­بندی توصیفی شاخص­های ناظر بر بودجه­بندی مطلوب امکان‎پذیر شود. مطابق یافته­های پژوهش، همۀ عوامل معرفی‎شده در جداول ضمن برخورداری از اعتبار کافی، در فراگرد افزایش عدالت منطقه­ای اثرگذارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Tracing Iran Budgeting System Challenges in Order to Develop Regional Justice Approach with Fuzzy Technique

نویسندگان [English]

  • MirYaghoub SeyyedRezaei 1
  • Ali Asghar Pourezza 2
  • Ali Asghar Sadabadi 3
1 Ph.D. Candidate of Development Administration, Faculty of Management, University of Tehran, Iran
2 Prof. of Public Administration, Faculty of Management, University of Tehran, Iran
3 Ph.D. Candidate of Science and Technology Policy Making, Faculty of Management, University of Tehran, Iran
چکیده [English]

Social systems are driven by values ​​that sometimes shape the basis and foundation of systems; values ​​like justice that deemed as the first virtue of social institutions, the cornerstoneof state and government legitimacy, and the essence of governmental policy making purposes. One of the most important and wise government instruments to achieve this goal is public budget of the country; an instrument that represents all activities and actions of government, and all dominant values ​​on government policies. Therefore, in this study with emphasize on the important and effective role of budgeting in justice achievement process, the validity of findings from other studies, under title "challenges of Iran budgeting system toward achieve regional justice through public budget" examined. In this study, to confirm the research findings (obtained from grounded theory), Fuzzy Delphi method has been used and attempted to refer to the experts, rankings the indicators of good budgeting is done. According the finding, all factors presented in tables have) enough credit, and in the process of increasing the regional justice are effective.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Public budgeting system
  • Developing Countries
  • justice and equity
  • Regional Development
  • budgeting for development
پورعزت، ع. ا. (1380). مدیریت دولتی و عدالت اجتماعی. دانش مدیریت، 14(55)، 117-83.
پورعزت، ع. ا. (1391). عدالت حق­مدار: آگاهی، رفاه، امنیت. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
پورعزت، ع. ا.؛ سیدرضائی، م.ی.؛ قلی­پور، آ. (1394). مطالعۀ اکتشافی عوامل مؤثر بر رعایت عدالت منطقه­ای در اثر خط­مشی­های مالی و بودجه­ای ایران. فصلنامۀ مدیریت سازمان­های دولتی ایران. در نوبت چاپ.
چکیدۀ گزارش نخست پروژۀ مطالعاتی نظام بودجه­ریزی کشور (1379). تهران: مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات برنامه و بودجه. کد گزارش: 1605743.
چکیدۀ گزارش دوم پروژۀ مطالعاتی نظام بودجه­ریزی کشور (1379). تهران: مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات برنامه و بودجه. کد گزارش: 1605732.
خضری، م.؛ قاسمی، م. (1386). مسائل و مشکلات بودجه­ریزی در ایران (خلاصه نظرات دست­اندرکاران فرایند بودجه). تهران: مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات برنامه و بودجه.
سیدرضائی، م.ر. (1390). طراحی سیستم مناسب تخصیص بودجه عمومی به استان­های کشور در راستای توسعۀ عدالت منطقه­ای با رویکرد بین­قومی در ایران. پایان­نامۀ کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، دانشکدۀ مدیریت دانشگاه تهران.
قاسمی، م.؛ پناهی، ع.؛ خضری، م.؛ مخبر، ع. (1387). بودجه­ریزی در ایران؛ بودجه و دست­اندرکاران (نظرسنجی). تهران: مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات برنامه و بودجه.
ملانظری، م.؛ ابوحمزه، م.؛ میرزایی عباس­آباد، م.م. (1395). فرهنگ سازمانی و تمکین مالیاتی شرکتی (مطالعۀ موردی: ادارۀ کل امور مالیاتی مؤدیان بزرگ). فصلنامۀ بررسی­های حسابداری و حسابرسی، 23(1)، 18-1.
Abstract of first report of the country budgeting studies (2001). Tehran: Islamic parlimanet research center, office of planning and budget studies.
Abstract of second report of the country budgeting studies (2001). Tehran: Islamic parlimanet research center, office of planning and budget studies.
Baldvin, G. B. (1967). Planning and development in Iran. Baltimore: The John Hopkins press.
Caiden, N. & Wildavsky, A. (1974). Planning and budgeting in poor countries: comparative studies in behavioral science. New York: A Wiley-Interscience publication.
Caiden, N. (1978). Patterns of Budgeting. Public Administration Review, 38(6), 539-544.
Caiden, N. (1980). Budgeting in Poor Countries: Ten Common Assumptions Re-Examined. Public Administration Review, 40(1), 40-46.
Caiden, N. (2011). Book review: the Unruly World of Public Budgeting. Public Budgeting & Finance, 31(4), 148–155.
Castells, M. (2010). End of millennium (the information age, Volume III: economy, society, and culture). Second edition. Oxford: Blackwell publishing.
Chang, Y. H. (1998). Transportation plan appraisal and decision making-discussion and application of the fuzzy theory. Hwatai: Taipei.
Davies, M.A.P. (1994). A Multi-criteria Decision Model Application for Managing Group Decisions. The Journal of the Operational Research Society, 45 (1), 47-58.
Fleischacker, S. (2004). A short history of distributive justice. Cambridge, Massachusetts: Harvard university press.
Folscher, A. (2007). Budget methods and practice.In Anwer Shah (Ed.), 2007, budgeting and budgetary institutions, pp. 109-135. Washington, DC: World Bank.
Freeman, S. (2007). Rawls. London and New York: Routledge.
Ghasemi, M., Panahi, A. Khezri, M. Mokhber, A. (2009). Budgeting in Iran (survey). Tehran: Islamic parliament research center, office of planning and budget studies.
Gould, C. C. (1995). Social justice and the limitation of democracy. In James P. Sterba et al (Eds.), 1995, Morality and social justice. Maryland: Rowman & Littlefield publishers Inc., pp. 193-211.
Harvey, D. (1993). Social justice and the city. Oxford: Blackwell publishers Ltd.
Havens, H. S. (1983). Integrating evaluation and budgeting. In Gerald J. Miller, W. Bartley Hildreth, and Jack Rahin (Eds.), 2001, Performance- based budgeting: an ASPA classic, pp. 341-354. Colorado: Westview Press.
Hobbes, T. (2008). Leviathan. London: Andrew Crooke.
Holzer, M. (1992). Productivity measurement. In Jack Rabin (Ed.), 1992, Handbook of public budgeting, pp. 387-400. New York: Marcel Dekker, Inc.
Hoover commission (1949). Budgeting and accounting. Commission on Organization of the Executive Branch of Government. Budgeting and Accounting, a report to the congress. Washington, D. C.: university of Michigan.
Hsu, T.H. & Yang, T.H. (2000). Application of fuzzy analytic hierarchy process in the selection of advertising media. Journal of Management and Systems, 7 (1), 583-99.
Hudson, B. (2003). Justice in the risk society: Challenging and Re-affirming Justice in Late Modernity. London: Sage Publications Ltd.
Ishikawa, A., Amagasa, M., Shiga, T., Tomizawa, G., Tatsuta, R., & Mieno, H. (1993). The max–min Delphi method and fuzzy Delphi method via fuzzy integration. Fuzzy Sets and Systems, 55 (3), 241–253.
Khezri, M. & Ghasemi, M. (2008). Budgeting problems and issues in Iran (Summury of practitioners of budget process). Tehran: Islamic parlimanet research center, office of planning and budget studies.
Klir, G., & Yuan, B. (1995). Fuzzy sets and fuzzy logic– Theory and application. New Jersey: Prentice-Hall Inc.
Kue, Y.F. & Chen P. C. (2008). Constructing performance appraisal indicators for mobility of the service industries using fuzzy Delphi method. Expert Systems with Applications, 35 (4), 1930-1939.
Lauth, T. P. (1987). Budgeting and productivity in state government: not integrated but friendly. In Gerald J. Miller, W. Bartley Hildreth, and Jack Rahin (Eds.), 2001, Performance- based budgeting: an ASPA classic, pp. 191-202. Colorado: Westview Press.
Lee, R. D. (1992). Linkage among poverty, development, and budget systems. Public Budgeting & Finance, 12(1), 48-60.
Long, N. (2009). Public administration, the public interest, citizenship, and democracy. Administration & Society, 41(2), 258-264.
McLeod, T. H. (1964). National planning in Iran: a report based on the experience of Harvard advisory group in Iran. Translated by Mohammad Beygi (2016). Third prtint. Tehran: Nashreney.
Menifield, C. E. (Ed.) (2011). Comparative Public Budgeting: A Comparative Perspective. Sudbury: Jones and Bartlett Learning.
Mikhailov, L. (2003). Deriving priorities from fuzzy pair wise comparison judgements. Fuzzy Sets and Systems, 134, 365-385.
Miller, D. (1999). Principle of social justice. Cambridge, Massachusetts: Oxford university press.
Miller, F. D (1995). Nature, justice, and rights in Aristotle’s politics. New York: Oxford University Press.
Mollanazari, M., Abouhamzeh, M. & Mirzaei Abbas Abad, M.M. (2016). Organizational culture and corporate tax compliance. Quarterly Journal of The Iranian Accounting and Auditing Review, 23(1), 1-18.
Moynihan, D. P. (2007). Citizen Participation in budgeting: prospects for developing countries. In Anwer Shah (Ed.), 2007, participatory budgeting, Washington, DC, World bank, pp. 55-87.
Okoli, C., Pawlowski, S.D. (2004). The Delphi method as a research tool: an example, design considerations and applications. Information and Management, 42 (1), 15-29.
Orwel, J. (1954). Animal farm. London: Secker and Warburg.
Pourezzat, A.A. (2002). Public administration and social justice. Journal of management knowledge, (55), 83-117.
Pourezzat, A.A. (2012). Truth-oriented justice: awareness, prosperity, security. Tehran: Cultural and Scientific Publishing Company.
Pourezzat, A.A., Seyyed Rezaei, M.Y. & Gholipour, A.  (2015). Exploratory study of affecting factors on regional justice under financial and budgetary policies of Iran. Quarterly journal of public administration, under print.
Rawls, J. (1977). The basic structure as subject. American philosophical quarterly, 14 (2), 159-165.
Rawls, J. (2005). A theory of justice. Original edition. Massachusetts: Harvard University press.
Sanders, J. & Lee Hamilton, V. (2001). Justice and legal institutions. In Joseph sanders and V. Lee Hamilton (Eds.), 2001, Handbook of justice research in law, pp. 3-27. New York: Kluwer academic publishers.
Schick, A. (1998). Why most developing countries should not try New Zealand reforms. The World Bank Research Observer, 13(1), 123–131.
Seyyed Rezaei, M.Y. (2012). Design of proper system of public budget allocation to the provinces in order to develops regional justice with inter-ethnic approach in Iran. Master thesis in public management, Faculty of management, university of Tehran.
Shafritz, J.M. & Borick, C.P. (2008). Introduction public policy. New York: Pearson education, Inc.
Shafritz, J.M., Russell, E. W. & Borick, C.P. (2009). Introduction public administration. Sixth edition. New York: Pearson education, Inc.
Shim, J. K. & Siegel, J. G. (2005). Budgeting basics and beyond. New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
Smith, H. D. (1944). The Budget as an Instrument of Legislative Control and Executive Management. Public Administration Review, 4 (3), 181-188.
Strauss, L. (1965). Natural right and history. Chicago: The University of Chicago press Ltd.
Wildavsky, A. (1961). Political implication of budgetary reform. Public administration review, 21 (4), 183-190.
Wildavsky, A. (1964). The politics of the budgetary process. Boston: Little, Brown and company.
Wildavsky, A. (1992). Political implications of budgetary reform: A retrospective. Public administration review, 52 (6), 594-599.
Wildavsky, A. (2002). Budgeting: a comparative theory of budgetary processes, New Jersey: Transaction publishers, revised edition.
Willoughby, K. (2014). Public budgeting in context: structure, law, reform, and results. San Francisco: Jossey-Bass.
World Bank (1989). World development report 1989, financial systems and development, world development indicators. New York and Oxford: oxford university press.
World Bank (1998). Public expenditure management handbook. Washington, D.C: the World Bank.
Wright, J. D. (1981). Political disaffection. In Samuel L. Long (Ed.), 1981, Handbook of political behavior, Vol. 4. New York and London: Plenum press, pp. 1-79.