کاربرد روش دیمتل در شناسایی عوامل مؤثر بر تصمیم‎گیری سرمایه‎گذار در خرید سهام (مورد مطالعه: کارگزاران شهر مشهد)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

10.22059/acctgrev.2013.35631

چکیده

رویکردهای سرمایه‎گذاری در سهام، شامل تحلیل بنیادی، تحلیل فنی و مالیه رفتاری، عوامل مؤثر در تبیین رفتار قیمت سهام را کشف می‎کنند. این در حالی است که رویکردهای مزبور با ارزیابی مستقیم هر یک از عوامل مؤثر در خرید سهام، روابط و فعل و انفعالات این عوامل را نادیده می‎گیرند. در این پژوهش تلاش شده است، ابتدا با مراجعه به مطالعات مشابه و نظرات خبرگان، عوامل بالقوۀ انتخاب سهام شناسایی و سپس با به‎کارگیری روش کارآمد دیمتل، ساختاری سلسله‎مراتبی از عوامل به‎همراه روابط تأثیرگذاری و تأثیرپذیری متقابل شناسایی‎شده و درنهایت عوامل مهم و تأثیر­گذار بر تصمیم سرمایه­گذار در انتخاب سهام، استخراج شود. جامعۀ آماری پژوهش، کارگزاران شهر مشهد طی مرداد و شهریور 1391 و ابزار اصلی گردآوری داده‎ها پرسش‎نامه بوده است. نتایج پژوهش نشان داد از میان رویکردهای سرمایه‎گذاری تحلیل بنیادی، تحلیل فنی و مالیه رفتاری، رویکرد تحلیل بنیادی، مهم‎ترین عامل علّی مؤثر بر دیگر عوامل انتخاب شد. بر اساس همین نتایج، رویکرد مزبور46 درصد از تعامل­های موجود در سطح رویکردها و 100 درصد از کل مقادیر مثبت را تشکیل می‎دهد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A DEMATLE Method for Identifying Effective Factors on Investor Decisions in Acquisition of Stocks (Case Study: Brokers at Mashhad City)

چکیده [English]

Investment Strategies including fundamental analysis, technical analysis and behavioral finance are discovered explain factors over stock price behavior. These approaches with direct evaluation of each factors related to shares investing, neglected interactions of these factors. In this paper we try firstly considering effective factors on investors decision based on expert`s ideas and then by conduct DEMATLE approach, Hierarchical structure of the factors by influencing and influenced mutual relationships recognized and Finally, the most important factors influencing investment decisions on stock selection extracted. Research population, were brokers in Mashhad city during August and September 2012, and questioner was selected as the primary means of gathering data. The results showed that the investment Strategy of fundamental analysis elected as the primary and influencing causal to another factors. Based on results, fundamental analysis constructs 46% of interaction between Strategies and includes 100% of the positive values.
 

آقایی، م. ع.؛ مختاریان، ا. (1383). بررسی عوامل مؤثر بر تصمیم‎گیری سرمایه‎گذاران در بورس اوراق بهادار تهران. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 11(36): 25-3. ##
اسدیان، ف. (1389). بررسی مربوط بودن اطلاعات صورتهای مالی در تعیین قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد. ##
اصغرپور، م. ج. (1389). تصمیمگیری گروهی و نظریهبازی­ها با نگرش «تحقیق در عملیات»، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. ##
اصغری‎زاده، ع.؛ حاج زوار، ف . (1390). تحلیل پس بهینگی رتبه‎بندی عوامل مؤثر بر تصمیم‎گیری سرمایه گذاری در شرکت‎های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‎های حسابداری و حسابرسی، 18 (65): 18- 1.##
ام پمپین، ام. (1388). دانش مالی رفتاری و مدیریت دارایی. ترجمۀ احمد بدری، چاپ اول، تهران: انتشارات کیهان.##
بهرام‎فر، ن.؛ مهرانی، ک. (1383). رابطه بین سود هر سهم، سود تقسیمی و سرمایه‎گذاری در شرکت‎های پذیرفته‎شده بورس اوراق بهادار تهران. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 11 (36): 46- 27. ##
تهرانی، ر.؛ خوشنود، م. (1384). شناسایی و رتبه‎بندی گروه‎های تأثیرگذار بر تصمیم خرید وفروش سهام سرمایه­گذاران فردی در بورس اوراق بهادار . فرهنگ مدیریت، 3 (10): 219- 203.##
تهرانی، ر.؛ مدرس، ا.؛ تحریری، آ. (1389). ارزیابی تأثیر استفاده از شاخص­های تحلیل تکنیکی بر بازده سهامداران. مجله تحقیقات اقتصادی، 45 (92): 46-23. ##
خادمی گراشی، م. و قاضی زاده، م. (1386). بررسی عوامل مؤثر بر تصمیم‎گیری سهام‎داران در بورس اوراق بهادار تهران بر مبنای مدل معادلات ساختاری. ماهنامه دانشور رفتار، 1 (23): 12-1. ##
خلیلی عراقی، م.؛ رهنمای رودپشتی، ف.؛ جودکی، آ. (1388). بررسی تفاوت­های رفتاری بین سرمایه‎گذاران حقیقی و حقوقی بعد از تعطیلات هفتگی. مجله پژوهش­های مدیریت واحد علوم و تحقیقات، 20 (83): 86-79. ##
خواجوی، ش.؛ قاسمی، م. (1384). نظریه بازار کارا و مالی رفتاری. فصلنامه تحقیقات مالی، ، 7 (20): 69-49. ##
خوش‎طینت، م.؛ راعی، ح. (1383). تأثیر ارائه اطلاعات حسابداری اجتماعی بر تصمیم‎گیری سرمایه‎گذاران. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 11(37): 93- 73. ##
راعی، ر.؛ فلاح­پور، س. (1383). مالیه رفتاری، رویکردی متفاوت در حوزه مالی. تحقیقات مالی، 6 (18): 106-77. ##
ربیعی، س.؛ شاهنده، ع. (1390). گسترشی بر مدل کارت امتیازی متوازن. نشریه بینالمللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید، 1 (22): 51-40. ##
رزمی، ز. و نظریان، ح. (1390). بررسی کارایی شاخص­های تکنیکال در پیشبینی جهت حرکت شاخص قیمت سهام با استفاده از تکنیک­های داده کاوی (مطالعه موردی: بورس اوراق بهادار تهران)، کنفرانس داده‎کاوی ایران، 5، مقاله 59. ##
رفیعی، ک. (1381). بررسی محتوای فرآیند اطلاعات مخارج سرمایه­ای در جامعه شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد. ##
صالحی، ا. (1390). تأمین مالی بر اساس رویکرد رفتار مالی. نشریه حسابرس، (53):119-118. ##
صمدی، س.؛ شیرانی فخر، ز.؛ داورزاده، م. (1386). بررسی میزان اثرپذیری شاخص قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران از قیمت جهانی نفت وطلا (مدل‎سازی و پیش‎بینی). فصلنامه بررسی­های اقتصادی، 4 (2): 51-25. ##
عبادی­راد، س.ح. (1384). مدل بهینه سرمایه­گذاری در بورس اوراق بهادار تهران، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد. ##
Chen, C. A. (2012). Using DEMATEL Method for Medical Tourism Development in Taiwan. American Journal of Tourism Research, 1(1): 26-32. ##
Clubb, N., Naffi, M. (2007). The usefulness of book-to-market and ROE expectations for explaining UK stock returns. Journal of Business Finance and Accounting, 34 (1/2): 1–32. ##
Elleuch, J., & Trabelsi, L. (2009). Fundamental analysis strategy and the prediction of stock returns. International Research Journal of Finance and Economics, 30: 95-107. ##
Lee, W. S., Huang, A. Y., Chang, Y. Y., Cheng, C. M. (2011). Analysis of decision making factors for equity investment by DEMATEL and Analytic Network Process. Expert Systems with Applications, 38(7): 8375–8383. ##
Lee, W. S., Tzeng, G. H., Guan, J. L., Chien, K. T. & Huang, J. M. (2009). Combined MCDM techniques for exploring stock selection based on Gordon model. Expert Systems with Applications, 36(3): 6421-6430. ##
Li, C. W., & Tzeng, G. H. (2009). Identification of a threshold value for the DEMATEL method using the maximum mean de-entropy algorithm to find critical services provided by a semiconductor intellectual property mall. Expert Systems with Applications, 36(6): 9891-9898. ##
Lin, C. J., Wu, W. W. (2008). A Causal Analytical Method for Group Decision-Making under Fuzzy Environment. Expert Systems with Applications, 34(1): 205–213. ##
Nguyen, H., Chen, H. (2008). Institutional Herding and its impact on stock prices. University of Florida & Baltimore. ##
Thakkar, J., Deshmukh, S. G., Gupta, A. D., Shankar, R., (2007). Development of a Balanced Scorecard an IntegratedApproach of Interpretive Structural Modeling (ISM) andAnalytic Network Process (ANP). International Journalof Productivity and Performance Management, 56(1): 25-59. ##
Trevithick, S., Flabouris, A., Tall, G., Webber, C., (2003). International EMS systems: New South Wales. Australia, Resuscitation, 59 (2): 165-70. ##
Tzeng, G. H., Chen, W. H., Yu, R., Shih, M. L. (2010). Fuzzy decision maps: a generalization of the DEMATEL methods. Soft Computing, 14(11):1141–1150. ##
Wu, W. W., Lee, Y. T., (2007). Developing globalmanagers’ competencies using the fuzzy DEMATEL method. Expert Systems with Applications, 32 (2): 499-507. ##