تعیین محرک هزینه در سیستم‌های هزینه‌یابی برمبنای فعالیت با استفاده از روش‌های داده‌کاوی و تحلیل عاملی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه تربیت مدرس، ایران

2 استادیار دانشگاه یزد، ایران

3 دانشجوی دکترای دانشگاه یزد، کارشناس بانک توسعه صادرات، ایران

4 دانشجوی دکترای دانشگاه تربیت مدرس، ایران

چکیده

امروزه بسیاری از شرکت‌ها علاقه زیادی به اطلاعات مربوط به هزینه‌های واقعی محصولات و خدماتشان دارند. به‌منظور اندازه‌گیری هزینه‌های واقعی، چند روش و تکنیک در ادبیات ارائه شده است. یکی از مهم‌ترین آنها روش هزینه‌یابی برمبنای فعالیت (ABC) است. تعیین محرک هزینه در این روش هزینه‌یابی مرحله‌ای دشوار به‌شمار می‌آید. روش‌های مختلف برای این منظور معرفی شده‌اند اما هر روش نقاط ضعف خود را دارد. این مقاله به معرفی روش‌های داده‌کاوی و تحلیل عاملی جهت بهبود و کارآیی تعیین محرک هزینه در سیستم هزینه‌یابی ABC می‌پردازد. روش‌های پیشنهادی به تصمیم‌گیرندگان اجازه می‌دهد تا چندین محرک هزینه و آثار آنها بر هزینه را به‌طور همزمان درنظر گرفته و مورد بررسی و تحلیل قرار دهند. به‌کارگیری موفق روش ارائه شده‌ در این مقاله در یکی از بانک‌های ایرانی پیشرو (بانک توسعه صادرات ایران: EDBI)، تأییدی بر سودمندی و اثربخشی نتایج به‌کارگیری روش پیشنهادی برای سیستم بانکی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Cost Driver Determination in Activity Based Costing Systems Using Data Mining Process and Factor Analysis Methods

نویسندگان [English]

  • Ali Asghar Anvary Rostamy 1
  • Hassan Khademi Zare 2
  • Tahereh Aliheidari Biyuki 3
  • Najmeh Neshat 4
1
2
3
4
چکیده [English]

Most of firms are very interested to know about the real cost of products and services they provide. In order to measure the real cost, several methods and techniques have been provided in literature. One of the most important of them is Activity Based Costing (ABC) method. Determination of cost drivers in ABC regards as a very difficult stage. Although various methods introduced for this purpose but each method has its own weaknesses. This paper introduces Data Mining (DM) and Factor Analysis methods to improve the effectiveness of ABC method. The proposed methods let decision makers to consider several cost drivers respect to their effects on costing simultaneously. We have applied the proposed method in one of Iranian leading banks (Export Development Bank of Iran (EDBI). The results confirmed the usefulness and effectiveness of the proposed methods for bank ABC system and its economic decisions

کلیدواژه‌ها [English]

  • Data Mining
  • Export Development Bank of Iran
  • factor analysis
  • Keywords: Cost driver