تأثیر عدم ‌اطمینان اطلاعات شرکت و بازار بر ناهماهنگی شناختی سرمایه‌گذاران نسبت به اخبار سود

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

2 استاد، گروه حسابداری، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

3 استادیار، گروه حسابداری، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

10.22059/acctgrev.2024.375900.1008946

چکیده

هدف: بر اساس سوگیری ناهماهنگی شناختی، سرمایه‌گذاران تمایل دارند اخبار سودی را که با وضعیت احساسی آن‌ها ناسازگار است، نادیده بگیرند. این سوگیری سبب می‌شود که سرمایه‌گذاران به اخبار خوب (بد) سود در شرایط بدبینانه (خوش‌بینانه) واکنشی نشان ندهند. عدم‌اطمینان در اطلاعات شرکت‌ها و بازار سهام، می‌تواند بر واکنش سرمایه‌گذاران به اخبار سود تأثیرگذار باشد. از این رو، هدف این پژوهش بررسی نقش عدم‌اطمینان اطلاعات شرکت و بازار، بر ناهماهنگی شناختی سرمایه‌گذاران نسبت به اخبار سود است.
روش: پژوهش حاضر، توصیفی ـ هم‌بستگی و کاربردی است. نمونه آماری شامل ۱۲۷ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در بازه زمانی ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۱ است. برای آزمون فرضیه‌ها، از الگوهای رگرسیونی چند متغیره و برای ایجاد شاخص ترکیبی احساسات، روش تحلیل مؤلفه‌های اساسی (PCA) به‌کار گرفته شده است.
یافته‌ها: طبق نتایج فرضیه اول، واکنش سرمایه‌گذاران به اخبار خوب و بد سود نامتقارن است. بر اساس نتایج فرضیه‌های دوم و سوم، در شرایط احساسات خوش‌بینانه، سرمایه‌گذاران به اخبار خوب سود، واکنش مثبت و به اخبار بد واکنش خاموش دارند، در حالی که در شرایط احساسات بدبینانه، به اخبار بد سود، واکنش منفی و به اخبار خوب، واکنش خاموش دارند. این نتایج وجود ناهماهنگی شناختی در شرایط خوش‌بینانه و بدبینانه را تأیید می‌کند. طبق نتایج فرضیه‌های چهارم و پنجم، عدم‌اطمینان اطلاعات شرکت بر تضعیف ناهماهنگی شناختی سرمایه‌گذاران نسبت به اخبار سود تأثیر معناداری نداشت. نتایج فرضیه‌های ششم و هفتم، نشان می‌دهد که کاهش عدم‌اطمینان بازار، واکنش خاموش سرمایه‌گذاران به اخبار بد سود در شرایط احساسات خوش‌بینانه را تضعیف می‌کند؛ ولی واکنش خاموش سرمایه‌گذاران به اخبار خوب سود در شرایط احساسات بدبینانه را تضعیف نمی‌کند.
نتیجه‌گیری: بسته به وضعیت احساسات خوش‌بینانه یا بدبینانۀ حاکم بر بازار سهام، ناهماهنگی شناختی در واکنش قیمت سهام به اخبار خوب یا بد سود وجود دارد. از این رو سرمایه‌گذاران باید در تصمیمات اقتصادی احساسات حاکم بر بازار را لحاظ کنند. همچنین عدم‌اطمینان بازار بیشتر از عدم‌اطمینان اطلاعات شرکت‌ها، بر واکنش سرمایه‌گذاران به اخبار سود تأثیرگذار است. به بیان دیگر در زمان بدبینی، افراد نسبت به اطلاعات موجود انتقاد بیشتری دارند؛ اما هنگام خوش‌بینی، احتمال بیشتری دارد که اطلاعات را به‌صورت واقعی دریافت کنند. در نتیجه، ممکن است آستانه‌های روانی بالاتری را برای «خبر خوب»، در شرایط بدبینانه تعیین کنند. بنابراین با افزایش اطمینان در بازار سرمایه، می‌توان این ناهماهنگی‌های شناختی واکنش سرمایه‌گذاران به اعلام سود شرکت‌ها را کاهش داد. شرایط حاکم بر اقتصاد کشور سبب شده است تا سرمایه‌گذاران به‌دلیل محافظه‌کاری و نداشتن دانش کافی، برای تفسیر وضعیت اقتصادی در ارزیابی ارزش بنیادی شرکت‌ها با مشکل روبه‌رو شوند. از طرف دیگر، نوسان‌های زیاد عوامل مطرح شده، موجب تمرکز بیش از حد فعالان بازار به عوامل کلان اقتصادی (عوامل خارج از شرکت) شده که در نتیجه، توجه به‌سمت عوامل داخلی کاهش یافته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Impact of Company and Market Information Uncertainty on Investors' Cognitive Dissonance Regarding Earning Announcement

نویسندگان [English]

  • Parisa Faghihzadeh 1
  • Darush Foroghi 2
  • Narges Hamidian 3
1 Ph.D. Candidate, Department of Accounting, Faculty of Administrate and Economic, University of Isfahan, Isfahan, Iran.
2 Prof., Department of Accounting, Faculty of Administrate and Economic, University of Isfahan, Isfahan, Iran.
3 Assistant Prof., Department of Accounting, Faculty of Administrate and Economic, University of Isfahan, Isfahan, Iran.
چکیده [English]

Objective
Based on cognitive dissonance theory, investors tend to disregard earnings announcements that conflict with their emotional state. This bias causes investors to not react to good (bad) earnings news in pessimistic (optimistic) conditions. Both company information uncertainty and market uncertainty can influence investors’ reactions to earnings announcements. Therefore, this research aims to investigate the effect of company information and market uncertainty on investors’ cognitive dissonance, regarding earnings announcements.
Methods
This is an applied and descriptive-correlational study. Using the screening method, the statistical sample comprises 127 companies listed on the Tehran Stock Exchange, from 2011 to 2023. The dependent variable is the cumulative abnormal return for the five-day window [−2, +2] centered on the quarterly earnings announcement date. The independent variables are good and bad news, while the moderating variables include investors' sentiments, information, and market uncertainty. To analyze data and test hypotheses, multivariate regression models, quarterly data, and panel data with fixed effects were employed. The Principal Component Analysis (PCA) was utilized to create a composite sentiment index.
Results
The results of the first hypothesis suggest that investors respond asymmetrically to good and bad news. According to the second and third hypotheses, under optimistic sentiment, investors show a strong positive reaction to good earnings news and a subdued reaction to bad news. Conversely, under pessimistic sentiment, investors react negatively to bad news and exhibit a muted response to good news. These findings confirm the presence of cognitive dissonance in both optimistic and pessimistic market sentiments. The fourth and fifth hypotheses reveal that company information uncertainty does not significantly affect the attenuation of investors’ cognitive dissonance towards earnings news. The sixth and seventh hypotheses demonstrate that reducing market uncertainty weakens investors’ muted reaction to bad earnings news in optimistic conditions but does not weaken their muted reaction to good news in pessimistic conditions.
Conclusion
The cognitive dissonance in stock price reactions to earnings news is influenced by the prevailing optimistic or pessimistic sentiments in the stock market. Consequently, investors should consider market sentiments in their economic decisions. Market uncertainty has a greater impact on investors’ reactions to earnings news than company information uncertainty. During periods of pessimism, investors tend to be more critical of available information, whereas, during optimism, they are more likely to accept information in real terms. This leads to higher psychological thresholds for ‘good news in pessimistic conditions. Enhancing confidence in the capital market can mitigate these cognitive inconsistencies in investors’ reactions to earnings announcements. The current economic conditions in Iran have led to investors' difficulty in accurately assessing the fundamental value of companies due to their conservatism and lack of expertise in interpreting the economic situation. Additionally, high fluctuations in macroeconomic factors have caused market participants to overly focus on external factors, thereby reducing attention to internal company factors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Investor sentiment
  • Cognitive dissonance
  • Company information uncertainty
  • Market uncertainty

مراجع

بنی طالبی دهکردی، بهاره و غفوری‌نژاد، عبداله (1399). تبیین به‌کارگیری استراتژی‌های نوآور در سیستم حسابداری مدیریت از منظر تئوری ناهماهنگی شناختی. حسابداری مدیریت، 13(46 )، 137- 153.
بهارمقدم، مهدی و جوکار، حسین (1397). بررسی تأثیر کیفیت اطلاعات حسابداری و عدم‌اطمینان اطلاعاتی بر تمایلات سرمایه‌گذاران. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 25(1)، 21-50.
توحیدی، محمد (1399). استخراج شاخص ترکیبی گرایش احساسی در بورس اوراق بهادار تهران. مدیریت دارایی و تأمین مالی، 8(2)، 49-68.
حقی، سپهر و اللهیاری، عباس (1401). بررسی ارتباط علّی بین احساسات سرمایه‌گذار و بازده مازاد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. نشریه علمی رویکردهای پژوهشی نوین مدیریت و حسابداری، 6(22)، 332-351.
حمیدیان، نرگس؛ عرب‌صالحی، مهدی و امیری، هادی (1399). بررسی واکنش سرمایه‌گذاران به سود غیرمنتظره در شرایط عدم‌‌اطمینان‌ بازار. مدیریت دارایی و تأمین مالی، 8(1)، 41-56.
عشوری، فاطمه؛ آزاد، ناصر؛ نعامی، عبدالله و مدیری، محمود (1401). متغیرهای اثرپذیر بر تغییر نگرش مصرف‌کننده مبنی بر رویکرد ناهماهنگی شناختی. مدیریت بازاریابی، 17(55)، 9- 81.
قائمی، محمد‌حسین و تقی‌زاده، مصطفی (1395). بررسی تأثیر ریسک اطلاعاتی و هزینه‌های معاملات بر واکنش بازار سهام به اخبار سود، بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 23(2)، 235-252.
کامیابی، یحیی و جوادی‌نیا، امیر (1400). بررسی اثر تعدیل‌کننده توانایی مدیریت بر رابطه بین احساسات سرمایه‌گذاران و محافظه‌کاری حسابداری. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 28(1)، 102- 134.
متین‌فرد، مهران و چهارمحالی، علی‌اکبر (1401). بررسی اثر عدم‌قطعیت اقتصادی بر نگهداشت وجه‌نقد. دانش سرمایه‌گذاری، 11(41)، 511-527.
مشکی میاوقی، مهدی و اشرفی، حسین (1393). تأثیر سطح عدم‌اطمینان بر واکنش قیمت سهام به اخبار خوب و اخبار بد در طول چرخه‎های تجاری. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 21(1)، 89 -108.
 
References
Al-Alawi, A. (2017). Holistic approach to the factors affecting individual investor's decision making in the GCC market. Submitted Doctoral Thesis, Plymouth University.
Altanlar, A., Guo, J. & Holmes, P. (2019). Do culture, sentiment, and cognitive dissonance explain the ‘above suspicion’anomalies? European Financial Management, 25(5), 1168-1195.
Antoniou, C., Doukas, J. A. & Subrahmanyam, A. (2013). Cognitive dissonance, sentiment, and momentum. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 48(1), 245-275.
Ashouri, F, Azad, N, Naami, A & Modiri, M. (2022). Influential variables on changing consumer attitudes based on cognitive dissonance approach. Marketing Management, 17(55), 9-81. (in Persian)
Baharmoghaddam, M. & Jokar, H. (2018). Investigating the Effect of Quality Accounting Information and Information Uncertainty on the Investor Sentiment. Accounting and Auditing Review, 25(1), 21-50. (in Persian)
Baker, M. & Wurgler, J. (2006). Investor sentiment and the cross‐section of stock returns. The journal of Finance, 61(4), 1645-1680.
Bani Talebi Dehkordi, B. & Ghafourinejad, A. (2019). Explaining the use of innovative management accounting system strategies from the perspective of cognitive dissonance theory. Management Accounting, 13(46), 137-153. (in Persian)
Bathke, A., Mason, T. & Morton, R. (2019). Investor Overreaction to Earnings Surprises & Post Earnings-Announcement Reversals. Journal of Contemporary Accounting Research, 36(4), 2069- 2092.
Choi, H. M. (2018). A tale of two uncertainties. Journal of Banking & Finance, 92, 81-99.
Clement, M., Lee, J. & Yong, K. (2019). A New Perspective on Post-Earnings Announcement Drift: Using a Relative Drift Measure. Journal of Business Finance & Accounting, 46(9-10), 1123-1143.
Conrad, J., Cornell, B. & Landsman, W. R. (2002). When is bad news really bad news? The Journal of Finance, 57(6), 2507-2532.
Daniel, K., Grinblatt, M., Titman, S. & Wermers, R. (1997). Measuring mutual fund performance with characteristic- based benchmarks. The Journal of Finance, 52(3), 1035-1058.
Daniel, K., Hirshleifer, D. & Subrahmanyam, A. (1998). Investor psychology and security market under and overreactions. the Journal of Finance, 53(6), 1839-1885.
Ferreira, T. S., Machado, M. A. & Silva, P. Z. (2021). Asymmetric impact of investor sentiment on Brazilian stock market volatility. RAM. Revista de Administração Mackenzie, 22, eRAMR210032.‏
Festinger, L.A. (1957). Theory of Cognitive Dissonance. Stanford University Press, Stanford.
Freeman, R. N. & Tse, S. Y. (1992). A nonlinear model of security price responses to unexpected earnings. Journal of Accounting research, 30(2), 185-209.
Ghaemi, M. H. & Taghizadeh, M. (2016). Studying the effect of information risk and transaction costs on stock market reaction to earnings news. Accounting and Auditing Review, 23(2), 235-252. (in Persian)
Grinblatt, M. & Han, B. (2005). Prospect theory, mental accounting, and momentum. Journal of Financial Economics, 78(2), 311-339.
Gyamfi-Yeboah, F., David C. & Naranjo, A. (2012). Information, uncertainty and behavioral effects: Evidence from abnormal returns around real estate investment trust earnings announcements. Journal of International Money and Finance, 31, 1930-1952.
Haghi, S. & Allahiari, A. (2022). Investigating the causal relationship between investor sentiments and excess returns of companies listed on the Tehran Stock Exchange. Scientific Journal of New Research Approaches in Management and Accounting, 6(22), 332-351.‎ (in Persian)
Hamidian, N., Arabsalehi, M. & Amiri, H. (2020). Analysis of Investors’ Reaction to Unexpected Earnings Under Market Uncertainty. Journal of Asset Management and Financing, 8(1), 41-56. (in Persian)
Harmon-Jones, E., Amodio, D. M. & Harmon-Jones, C. (2009). Action-based model of dissonance: A review, integration, and expansion of conceptions of cognitive conflict. In M. P. Zanna (Ed.), Advances in Experimental Social Psychology, 41, 119-166. San Diego, CA: Academic Press.
Hirshleifer, D. (2001). Investor psychology and asset pricing. The journal of Finance, 56(4), 1533-1597.
Jiang, G., Lee, C. M. & Zhang, Y. (2005). Information uncertainty and expected returns. Review of Accounting Studies, 10, 185-221.
Kacperczyk, M., Van Nieuwerburgh, S. & Veldkamp, L. (2016). A rational theory of mutual funds’ attention allocation. Econometrica, 84 (2), 571–626.
Kamyabi, Y. & Javady Nia, A. (2021). Investigating the Effect of Moderating Managerial Ability on the Relationship between Investor Sentiment and Accounting Conservatism. Accounting and Auditing Review, 28(1), 102-134. (in Persian)
Komalasari, P. T., Asri, M., Purwanto, B. M. & Setiyono, B. (2023). The Contingency Effect of Cognitive Dissonance on the Relationship between Information Asymmetry, Regret, and Herding Behavior. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=4474470
Lewellen, J. & Shanken, J. (2002). Learning, asset-pricing tests and market efficiency. Journal of Finance, 57(3), 1113-1145.
Li, Z., Wen, F. & Huang, Z. J. (2023). Asymmetric response to earnings news across different sentiment states: The role of cognitive dissonance. Journal of Corporate Finance, 78, 102343.
Liu, H., Peng, L. & Tang, Y. (2023). Retail attention, institutional attention. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 58(3), 1005-1038.
Livnat, J. & Mendenhall, R. (2006). Comparing the Post-Earnings Announcement Drift for Surprises Calculated from Analyst & Time Series Forecasts. Journal of Accounting Research, 44(1), 177- 205.
Matinfard, M. & Chaharmahali, A. (2022). Investigation of economic uncertainty on cash holding. Journal of Investment Knowledge, 11(41), 511-527. (in Persian)
Meshki, M. & Ashrafi, H. (2014). The Effect of Uncertainty Level on Stock Prices Reaction to the Good News and Bad News during Business Cycles. Accounting and Auditing Review, 21(1), 89-108. (in Persian)
Mian, G. M. & Sankaraguruswamy, S. (2012). Investor sentiment and stock market response to earnings news. The Accounting Review, 87(4), 1357-1384.
Odean, T. (1998). Are investors reluctant to realize their losses? The Journal of Finance, 53(5), 1775-1798.
Peng, L. & Xiong, W. (2006). Investor attention, overconfidence and category learning. Journal of Financial Economics, 80(3), 563-602.
Seok, S. I., Cho, H. & Ryu, D. (2019). Firm-specific investor sentiment and the stock market response to earnings news. The North American Journal of Economics and Finance, 48, 221-240.
Seok, S. I., Cho, H. & Ryu, D. (2019). Firm-specific investor sentiment and daily stock returns. The North American Journal of Economics and Finance, 50, 100857.
Tohidi, M. (2020). Extracting Composite sentiment Index for Tehran Stock Exchange. Journal of Asset Management and Financing, 8(2), 49-68. (in Persian)
Williams, C. (2015). Asymmetric responses to earnings news: A case for ambiguity. The Accounting Review, 90(2), 785-817.
Zolotoy, L., Frederickson, J. R. & Lyon, J. (2017). Aggregate earnings and stock market returns: The good, the bad, and the state-dependent. Journal of Banking and Finance, 77, 157-175.
بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی
دوره 31، شماره 3
1403
صفحه 573-597

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار