معمای سنجش کیفیت حسابرسی در پژوهش‎های آرشیوی: نقد و ارائه پیشنهادهایی برای محیط پژوهشی ایران

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه حسابداری، دانشکده علوم مالی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 استادیار، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

چکیده

هدف: برای سنجش کیفیت حسابرسی به‎عنوان مفهوم ذهنی، روش‌های مختلفی در پژوهش‌های آرشیوی حسابرسی مطرح شده است. هر یک از این معیارها ابعاد مختلفی از مفهوم کیفیت حسابرسی را سنجیده‌اند که کمابیش خطاهایی دارند. در این پژوهش معمای سنجش کیفیت حسابرسی در پژوهش‌های داخلی به بحث گذاشته شده است. معیارهای سنجش کیفیت حسابرسی تابع عوامل محیطی پژوهش هستند. در ایران تقاضا برای حسابرسی، بیشتر مبتنی بر الزام قانونی بوده و از طرفی ریسک دعاوی حقوقی برای حسابرس پایین است.
روش: در این پژوهش علاوه‎بر بحث درباره محیط حسابرسی در ایران و تحلیل توصیفی آن، با استفاده از معیارهای ورودی و خروجی کیفیت حسابرسی، خطای اندازه‌گیری آن در پژوهش‌های خارجی و داخلی به‎طور مروری، مقایسه‌ای، تحلیلی و انتقادی به بحث گذاشته شده است.
یافته‎ها: بر اساس مباحث و تحلیل‌های ارائه شده، در خصوص توقف به‎کارگیری برخی معیارها و استفاده از معیارهای جایگزین و بومی‎سازی شده، پیشنهادهایی ارائه شده است.
نتیجه‎گیری: تحلیل‌های این پژوهش نشان می‌دهد که استفاده از چندین معیار سنجش مختلف بومی‎سازی شده با کمترین خطای ممکن، کنترل سوگیری ناشی از متغیرهای همبسته محذوف و طرح مناسب پژوهش برای تفکیک کیفیت حسابرسی از کیفیت گزارشگری مالی در پژوهش‌ها، اعتبار یافته‌های این حوزه از پژوهش‌ها را افزایش می‎دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Dilemma of Audit Quality Measuring in Archival Studies: Critiques and Suggestions for Iran’s Research Setting

نویسندگان [English]

  • Fakhroddin Mohammadrezaei 1
  • Omid Faraji 2
1 Assistant Prof., Department of Accounting, Faculty of Finance, University of Kharazmi, Tehran, Iran
2 Assistant Prof., Department of Accounting, Faculty of Management and Accounting, Farabi Campus, University of Tehran, Qom, Iran
چکیده [English]

Objective: To measure audit quality as a mental concept, different proxies have been implemented by archival research in auditing. Each one of these proxies measures different dimensions of audit quality concept and suffered from more to less errors. The present study focuses on the dilemma of audit quality measuring in Iran. To large extent, audit quality proxies dependent to research’s institutional setting. In Iran, demand for audit services is mainly based on legal enforcements and litigation risk is also weak.
Methods: In addition to the discussion about audit environment in Iran and descriptive analyses in this relation, this study based on output- and input-based proxies of audit quality reviews, discusses, analysis and compares measurement errors of these proxies in Iran and international era.
Results: In light with the discussion, suggestions are presented to no use of some the proxies and to implement some alternative and localized measures.
Conclusion: The analyses of this study also indicate that using several localized proxies with less measurement errors, paying attention to omitted correlated variables bias and using sophisticated research design to disentangle audit quality from financial reporting quality, are more likely to increase the credibility of the findings of archival studies in this area.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Measurement error
  • Audit quality measures
  • Output- and input-based measures
ابراهیمی کردلر، علی؛ جوانی قلندری، موسی (1395). تأثیر تخصص حسابرس بر کیفیت سود و هم‎زمانی قیمت سهام. فصلنامه بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 23 (2)، 137- 154.
امانی، علی؛ دوانی، غلامحسین (1388). خدمات، حق‎الزحمه و رتبه‎بندی حسابرسان. دنیای اقتصادی، 30 دی ماه.
بزرگ اصل، موسی (1390). نگاهی دیگر به توزیع درآمد مؤسسات حسابرسی. دنیای اقتصادی، 27 اسفندماه 1390.
پیری، پرویز؛ قربانی، ماریه (1396). ارزیابی رابطه بین نوع اظهار نظر حسابرس مستقل و کیفیت سود. فصلنامه بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 24 (4)، 483- 502.
حاجیها، زهره؛ ابراهیمی، محمدرضا (1395). بهبود در اظهارنظر حسابرس و اثرات آن بر تغییرات قیمت و حجم معاملات سهام. پژوهشهای ‌حسابداری ‌مالی‌ و‌ حسابرسی، ‌8‌ (30)، ‌61 -‌ 81.
حساس یگانه، یحیی (1385). حاکمیت شرکتی در ایران. حسابرس، 7 (32)، 9-32.  
حساس یگانه، یحیی؛ آذین فر، کاوه (1389). رابطه بین کیفیت حسابرسی و اندازه مؤسسه حسابرسی. فصلنامه بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 17 (3)، 85- 98.
 حساس یگانه، یحیی؛ یعقوبی منش، سارا (1382). تأثیر گزارش‎های حسابرسی بر قیمت سهام. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 1(3)، 27-59. 
خواجوی، شکراله؛ حسینی نیا، سمیه (1393). رابطه بین دوره تصدی حسابرس و اندازه مؤسسه حسابرسی و ضریب واکنش سود. حسابرسی: نظریه و عمل، 1 (2)، 23- 46.
دیلمی‎پور، مصطفی (1390). نقدی بر توزیع درآمد مؤسسات حسابرسی. دنیای اقتصادی، 20 اسفند.
رحمانی، هژار؛ طالب‎نیا، قدرت‎اله (1392). رابطه بین نوع حسابرس و نوع گزارش حسابرس با شاخص مدیریت سود. پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 5 (19)، 23-42.
رمضان احمدی، محمد؛ جلالی، کامران؛ کرمانشاهی، بهنام (1394). پیامدهای اقتصادی اظهارنظر مشروط حسابرسان مستقل در شرکت‎های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 4 (13)، 67-76.
سجادی، سیدحسین؛ فرازمند، حسن؛ تاج الدینی، عبدالله (1392). تأثیر کیفیت حسابرسی بر هزینه سرمایه سهام عادی. پژوهشهای تجربی حسابداری، 3(2)، 109- 128.
عباس‎زاده، محمدرضا؛ قناد، مصطفی؛ به سودی، افشین (1395). شفافیت اطلاعاتی و کیفیت خدمات حسابرسی؛ شواهدی از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. اولین همایش ملی رویکردهای نوین در حسابداری و مدیریت.
علوی طبری، سیدحسین؛ حاجی مرادخانی، حدیثه (1394). رابطه کیفیت حسابرسی و نقد شوندگی سهام. پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 9(19)، 503- 538.
عیسایی خوش، احمد؛ وادی زاده، کاظم (1388). نرخ شکنی حسابرسی مشکلات اقتصادی یا افول اخلاق حرفه‎ای. دنیای اقتصادی، 16 اسفندماه.
قالیباف اصل، حسن؛ ناطقی، محبوبه (1385). بررسی کارایی در سطح ضعیف در بورس اوراق بهادار تهران (بررسی زیربخش‎های بازار). تحقیقات مالی، 8(22) 47- 66.  
محمدرضائی، فخرالدین؛ مهربان‎پور، محمدرضا (1395). نوع گزارش حسابرس و تعداد بندهای حسابرسی: اثر رتبه مؤسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 5 (17)، 65-77.
محمدرضائی، فخرالدین؛ یعقوب نژاد، احمد (1396). اندازه مؤسسه حسابرسی و کیفیت حسابرسی: نقد نظری، نقد روش پژوهش و ارائه پیشنهادات. پژوهشهای ‌حسابداری ‌مالی‌ و‌ حسابرسی، 9 (34)، 31-59.
محمودی، مجتبی (1389). گزارش حسابرس تداوم فعالیت و دعاوی حقوقی علیه حسابرس. مجله حسابدارن رسمی، 10، 79-87.
ملکیان، محمدحسین (1379). بررسی اثرات موارد مطروحه در گزارش حسابرسی بر تصمیمات مدیران واحدهای تجاری. رساله کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
مهدوی، غلامحسین؛ غیوری مقدم، علی (1389). بررسی محتوای اطلاعاتی گزارش مشروط حسابرسی شرکت‎های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات حسابداری، 2 (2)، 1-24.
نجفی قادیکلایی، یاسر (1396). انواع بندهای گزارش غیرمقبول حسابرسی و مدت زمان صدورگزارش حسابرسی. پایان‎نامه کارشناسی ارشد رشته­ حسابداری، دانشگاه خوارزمی.
نونهال نهر، علی اکبر؛ جبارزاده کنگرلوئی، سعید؛ پورکریم، یعقوب (1389). رابطه بین کیفیت حسابرس و قابلیت اتکای اقلام تعهدی. فصلنامه بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 17 (3)، 55-70.
نیکومرام، هاشم؛ بنی مهد، بهمن (1385). جهانی سازی استانداردها، مزایا و معایب. حسابدار، سال 21 (178)، 59-63.
وفادار، عباس (1390). مسئولیت‎های قانونی حسابرسان. دنیای اقتصادی، 28 اسفندماه.
هوانسیان فر، گارو (1389). حسابرسی با قیمت شکنی ناباورانه. دنیای اقتصادی، 14 فروردین ماه.
 
References
Abbas-Zadeh, M., Gannad, M., Beh-Soudi, A. (2016). Information transparency and quality of audit services: Evidence from firms listed on Tehran Stock Exchange. 1st Contemporary views in Accounting and Management, 11 October, Tehran. (in Persian)
Alavi-Tabari, S.H., Haji-Moradkhani, H. (2015). Relationship between audit quality and stock liquidity. Quarterly Journal of Financial Accounting and Auditing, 9 (19), 503-538.
(in Persian)
Amani, A., Davani, H. (2010). The services, fees and ranking of auditors. Donya-e-Eqtesad, 20 January, 18-19. (in Persian)
Bagherpour, M., Monroe, G., Shailer, G. (2014). Government and managerial influence on auditor switching under partial privatization. Journal of Accounting and Public Policy, 33, 372–390.
Ball, R., Shivakumar, L. (2005). Earnings quality in UK private firms: Comparative loss recognition timeliness. Journal of Accounting and Economics, 39, 83-128. 
BaniMahd, B., Noorifard, Y., Davoudabadi, A. (2013). Auditor-management alignment and audit opinion: Evidence from Iran. Management Science Letters, 3(4), 1217-1222.
Barnes, P., Renart, M.A. (2013). Auditor independence and auditor bargaining power: Some Spanish evidence concerning audit error in the going concern decision. International Journal of Auditing, 17(3), 265–287.
Basu, S. (1997). The conservatism principle and the asymmetric timeliness of earnings. Journal of Accounting & Economics, 24, 3-37.
Blankley, A.I., Hurtt, D.N., MacGregor, J.E. (2012). Abnormal audit fees and restatements. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 31 (1), 79-96.
Chan, K. H., Lin, K. Z., Mo P. L-l. (2006). A political-economic analysis of auditor reporting and auditor switches. Review of Accounting Studies, 11(1), 21–48.
Chaney, P.K., Jeter, D.C., Shaw, P.E. (2003). The impact on the market for audit services of aggressive competition by auditors. Journal of Accounting and Public Policy, 22 (6), 487-516.
Chen, C. J. P., Chen, S., Su, X. (2001). Profitability regulation, earnings management and modified audit opinions: Evidence from China. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 20(1), 9–30.
Coulier, S.A.-, Jeny, A., Jiang, L. (2016). The validity of auditor industry specialization measures. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 35(1), 139-161.
DeAngelo, L. (1981). Auditor size and audit quality. Journal of Accounting and Economics, 3, 297-322.
Dechow, P., Dichev, I. (2002). The quality of accruals and earnings: the role of accrual estimation errors. The Accounting Review, 77, 35–59.
Dechow, P., Ge, W., Schrand, C. )2010(. Understanding earnings quality: a review of the proxies, their determinants and their consequences. Journal of Accounting and Economics, 50, 344-401.
DeFond, M., Zhang, J. (2014). A review of archival auditing research. Journal of Accounting and Economics,  58 (2–3), 275–326.
DeFond, M.L., Wong, T.J., Li, S.H. (2000). The Impact of Improved Auditor Independence on Audit Market Concentration in China. Journal of Accounting and Economics, 28, 269−305.
Deilamipour, M. (2012). A critique for income distribution between audit firms. Donya-e-Eqtesad, 10 March, 13-14. (in Persian)
Ebrahimi Kordlar, A., Javani Galandar, M. (2016). The effect of auditor industry specialization on earnings quality and stock price synchronicity, Journal of Accounting and Auditing Review, 23 (2), 137-154. (in Persian)
Esaee-Khosh, A., Vadizadeh, K. (2010). Reducing audit fees: Economic problems or decline in professional ethics. Donya-e-Eqtesad, 6 March, 22-23. (in Persian)
FarajZadeh Dehkordi, H., Makarem, N. (2011). The effect of size and type of auditor on audit quality. International Research Journal of Finance and Economics, 80, 121-137.
Francis, J.R. )2004). What do we know about Audit Quality? The British Accounting Review, 36, 345-368.
Francis, J.R., Wilson, E.R. (1988). Auditor changes: a joint test of theories relating to agency costs and auditor differentiation. The Accounting Review, 63(4), 663-682.
Ghalibaf Asl, H. Nateghi, M. (2007) Investigating the weak form of efficiency in TSE. Financial Research, 8 (22), 47 – 66. (in Persian)
Givoly, D., Hayn, C. (2000). The changing time-series properties of earnings, cash flows and accruals: Has financial reporting become more conservative? Journal of Accounting and Economics, 29, 287-320. 
Gramling, A., Stone. D. (2001). Audit firm industry expertise: A review and synthesis of the archival literature. Journal of Accounting Literature, 20, 1-29.
Gul, F.A., Sami, H., Zhou, H. (2009). Auditor disaffiliation program in China and auditor independence. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 28(1), 29–51.
Hajiha, Z., Ebrahimi, M. (2016). Audit opinion shopping and its effect on price and trade volume of stocks. Financial Accounting and Auditing Studies, 8 (30), 61-81. (in Persian)
Hajiha, Z., Sobhani, N. (2013). The effect of audit quality on costs of equity in firms listed on Tehran Stock Exchange. Accounting Knowledge, 4(14), 129-146. (in Persian)
Hassas Yeganeh, Y. (2006). Corporate governance in Iran. Hesabdar, 32, 32-39. (in Persian)
Hassas Yeghaneh, Y., AzinFar, K. (2010). Relationship between audit quality and audit firm size, Journal of Accounting and Auditing Review, 17 (3), 85-98. (in Persian)
Hassas Yeghaneh, Y., Yaghoubi-Manesh, S. (2003). The effect of audit reports on stock price. Empirical Studies in Financial Accounting, 1(3), 27-59. (in Persian)
Hovansian Far, G. (2010b). Auditing with very low audit fee. Donya-e-Eqtesad, 4 April, 13-14. (in Persian)
Jeong, S.W., Rho, J. (2004). Big 6 auditors and audit quality: The Korean evidence. International Journal of Accounting, 39, 175-196.
Khajavi, Sh., Hossini-Nia, S. (2014). Relationship between auditor’s tenure and audit firm’s size and earnings response coefficient. Auditing: Theory & Practice, 1(2), 23-46.
(in Persian)
Mahdavi, Gh., Ghayouri Moghadam, A. (2010). Audit report informativeness in firms listed on Tehran Stock Exchange. Accounting Research, 2 (2), 1-24. (in Persian)
Mahmudi, M. (2010). Going concern audit report and litigation against auditor. CPA Journal, 10, 79-87. (in Persian)
Malekian, M.H. (2000). The effect of auditor’s remarks in audit opinions on management decisions. M.A. Thesis, University of Tehran. (in Persian)
Mashayekhi, B., Bazaz, M.S. (2008). Corporate governance and firm performance in Iran. Journal of Contemporary Accounting & Economics, 4 (1), 156–172.
Moayedi, V., Aminfard, M. (2012). Iran’s post-war financial system. International Journal of Islamic Middle Eastern Financing and Management, 5, 264 – 281.
Mohammad Rezaei, F., Mehrabanpour, M. (2016). Audit opinions and number of auditor’s remarks: the role of audit firm ranking by Securities and Exchange Organization. Management Accounting and Auditing Knowledge, 5 (17), 65-77. (in Persian)
Mohammad Rezaei, F., Mohd-Saleh, N. (2018). Audit report lag: the role of auditor type and the increased competition in the audit market. Accounting & Finance, 58 (3), 885-920.
(in Persian)
Mohammad Rezaei, F., Mohd-Saleh, N., Ahmed, K. (2018). Audit firm ranking, audit quality and audit fees: Examining conflicting price discrimination views. International Journal Accounting, Accepted manuscript.
Mohammad Rezaei, F., Mohd-Saleh, N., Banimahd, B. (2012). Political economy of corporate governance: The case of Iran. International Journal of Business, Governance and Ethics, 7(4), 301–330.
Mohammad Rezaei, F., Mohd-Saleh, N., Jaffar, R., Sabri, M.S. (2016). The effects of audit market iberalization and auditor type on audit opinions: the Iranian experience. International Journal of Auditing, 20(1), 87-100.
Mohammad Rezaei, F., Yaghoub Nezhad, A. (2017). Audit firm size and audit quality: Theoretical and research method critiques and suggestions. Quarterly Journal of Financial Accounting and Auditing, 9 (34), 31-59. (in Persian)
Najafi-Gadikalaie, Y. (2017). Types of auditor’s remarks and timeliness of audit report. M.A. Thesis, Kharazmi University. (in Persian)
Nikoo Maram, H., Banimahd, B. (2006). Standards globalization: Advantages and disadvantages. Hesabdar, 21 (178), 59 – 63. (in Persian)
Nobes, C. W. (1998). Towards a general model of the reasons for international differences in financial reporting. Abacus, 34(2), 162–87.
Nonahal Nahr, A.A., Jabarzadeh Kangarlouei, Poorkarim, Y. (2010). The relationship between audit quality and accrual quality, Journal of Accounting and Auditing Review, 17 (3), 55-70. (in Persian)
O’Keefe, T., Westort, P. (1992). Conformance to GAAS reporting standards in municipal audits and the economics of auditing: the effect of audit firm size, CPA examination performance and competition. Research in Accounting Regulation, 6 (1), 39-77.
Piri, P., Gorbani, M. (2017), The relationship between audit opinion and earnings quality, Journal of Accounting and Auditing Review, 24 (4), 483-503. (in Persian)
Rahmani, H., Taleb-Nia, G. (2013). Relationship between auditor type and audit report and earnings management. Quarterly Journal of Financial Accounting and Auditing, 5 (19), 23-42. (in Persian)
Ramazan Ahmadi, M., Jalali, K., Kermanshahi, B. (2015). The economic consequences of audit report modification in firms listed on Tehran Stock Change. Management Accounting and Auditing Knowledge, 4(13), 67-76. (in Persian)
Rittenberg, L.E., Schwieger, B.J. (1993). Auditing: Concepts for a Changing Environment. Fort Worth, TX: The Dryden Press.
Roudaki, J. (2008). Accounting profession and evolution of standard setting in Iran. Journal of Accounting, Business & Management, 15(1), 33–52.
Sajadi, S.H., Farazmand, H., Tajedini, A. (2013). The effect of audit on cost of capital. Empirical Research in Accounting, 3(2), 109-128. (in Persian)
Seetharaman, A., Gul, F., Lynn, S. (2002). Litigation risk and audit fees: Evidence from UK firms cross-listed on US markets. Journal of Accounting and Economics, 33(1), 91-115.
Sundgren, S. (2009). Perceived audit quality, modified audit opinions and the likelihood of liquidating bankruptcy among financially weak firms. International Journal of Auditing, 13, 203–221.
Vafadar, A. (2011). The legal responsibilities of auditors. Donya-e-Eqtesad, 6 October, 15-16. (in Persian)
Watts, R., Zimmerman, J. (1981). The Markets for Independence and Independent Auditors. Working Paper, University of Rochester.