عوامل مؤثر بر اثربخشی حسابرسی داخلی از دیدگاه اعضای کمیته حسابرسی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، گروه حسابرسی، دانشگاه خاتم، تهران، ایران

2 استادیار، گروه حسابداری، دانشگاه خاتم، تهران، ایران

3 استادیار، گروه مدیریت امور بانکی، مؤسسه عالی آموزش بانکداری ایران، تهران، ایران

چکیده

هدف: این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر اثربخشی حسابرسی داخلی از دیدگاه اعضای کمیته‎های حسابرسی در بازه زمانی 1396 به اجرا درآمده و در آن پنج عامل شامل صلاحیت کارکنان حسابرسی داخلی، اندازه واحد حسابرسی داخلی، ارتباط حسابرسان داخلی و مستقل، پشتیبانی مدیریت از حسابرسی داخلی و استقلال واحد حسابرسی داخلی بر اثربخشی حسابرسی داخلی بررسی شده است.
روش: داده‎های پژوهش از طریق پرسش‎نامه جمع‎آوری شده است، به‎گونه‎ای که پرسش‎نامه‎ای به دو ‎صورت کاغذی و الکترونیکی در اختیار اعضای کمیته حسابرسی شرکت‎های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران قرار گرفت و از 300 نسخه کامل برای تجزیه و تحلیل داده‎ها استفاده شد. در این مقاله تجزیه و تحلیل در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام شده است. در سطح استنباطی و برای پاسخ به فرضیه‎های پژوهش، از تحلیل عاملی و مدل معادلات ساختاری استفاده شد.
یافته‎ها: بر اساس یافته‎های پژوهش، پنج عامل صلاحیت کارکنان حسابرسی داخلی، اندازه واحد حسابرسی داخلی، ارتباط حسابرسان داخلی و مستقل، پشتیبانی مدیریت از حسابرسی داخلی و استقلال واحد حسابرسی داخلی بر اثربخشی حسابرسی داخلی اثر مستقیم و مثبت دارند.
نتیجه‎گیری: ارتقای پنج عامل صلاحیت کارکنان حسابرسی داخلی، اندازه واحد حسابرسی داخلی، ارتباط حسابرسان داخلی و مستقل، پشتیبانی مدیریت از حسابرسی داخلی و استقلال واحد حسابرسی داخلی در شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به افزایش اثربخشی حسابرسی داخلی منجر شده و بی‎توجهی به هر یک از عوامل یاد شده، موجب کاهش اثربخشی حسابرسی داخلی در این شرکت­ها شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Factors Affecting the Internal Audit Effectiveness in the Viewpoint of Audit Committee Members

نویسندگان [English]

  • Aboozar Okhravi Joghan 1
  • Nezamoddin Rahimian 2
  • Maryam GharehDaghi 3
1 MSc., Department of Auditing, Khatam University, Tehran, Iran.
2 Assistant Prof., Department of Accounting, Khatam University, Tehran, Iran
3 Assistant Prof., Department of Iran Banking Institute, Tehran, Iran
چکیده [English]

Objective: Thisresearch has studied the effect of five main factors including competence of internal audit department, size of internal audit department, relationship between internal and external audit, management support for internal audit, and independence of internal audit on the internal audit effectiveness in companies that listed in the Tehran Stock Exchange in 2017.
Methods: Data was collected using paper and electronic questionnaires which their validity and reliability were confirmed. The population of this study included members of the audit committee in companies that listed in the Tehran Stock Exchange in 2017. Finally, 300 valid questionnaires were analyzed. In this study both descriptive and inferential analyses were used. Inferential statistics was used to confirm the validity of the model and confirmatory, and factor analysis and structural equation modeling were used to test the hypotheses.
Results: Findings from the research showed that competence of internal audit department, size of internal audit department, relationship between internal and external audit, management support for internal audit, and independence of internal audit have a positive and direct effect on internal audit effectiveness.
Conclusion: Promotion of five main factors including competence of internal audit department, size of internal audit department, relationship between internal and external audit, management support for internal audit, and independence of internal audit in companies that listed in the Tehran Stock Exchange led to an increase in the effectiveness of internal auditing and lack of attention each of these factors has reduced the effectiveness of internal auditing in these companies.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Internal audit
  • Internal audit effectiveness
  • Audit committee
  • Management support
  • Independence of internal audit
احمدی، محمدرمضان؛ جمالی، کامران (1392). تأثیر کیفیت حسابرسی بر بازده آتی سهام شرکت‎های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. بررسیهای حسابداری و حسابرسی. 20(4)، 1-20.
انصاری، عبدالمهدی؛ شفیعی، حسین (1388). بررسی تأثیر متغیرهای حسابرسی داخلی بر برنامه حسابرسی. بررسیهای حسابداری و حسابرسی‎، 16(5)، 21 - 34.
پورحیدری، امید؛ رضایی، امید (1391). بررسی عوامل مؤثر بر ارزش افزوده حسابرسی داخلی در شرکت‎های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 4 (14)، 1 – 23.
پیوندی، محمود؛ خرم، فاطمه (1392). اهمیت نظام راهبری و بنگاه روابط متقابل کمیته حسابرسی، حسابرسی داخلی و حسابرسی مستقل در بهبود کیفیت گزارشگری مالی، سازمان حسابرسی. مجله حسابرس، (69)، 118- 125.
حبیب‎پور، کرم؛ صفری، رضا (1388)، راهنمای جامع کاربرد SPSS در تحقیقات پیمایشی، تهران، نشرلویه.
حساس یگانه، یحیی؛ آذین‎فر، کاوه (1389). رابطه بین کیفیت حسابرسی و اندازه مؤسسه حسابرسی. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 17(61)، 85- 98.
شمشیری یگانه، سمیه (1394). عوامل مؤثر بر اثربخشی حسابرسی داخلی در شرکت ملی نفت ایران و شرکت‌های تابعه. پایان‎نامه کارشناسی ارشد حسابداری، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
فتحی عبداللهی، احمد؛ آقایی، محمدعلی (1396). بررسی اثربخشی حسابرسی داخلی در عملکرد مدیریت ریسک و کنترل سازمان‎های دولتی. فصلنامه علمی ـ پژوهشی مدیریت سازمانهای دولتی، 5 (3)، 81 – 94.
محمد، اکرم (1393). شناسایی عوامل مؤثر بر اثربخشی حسابرسی داخلی در دستگاه‌های دولتی حکومت اقلیم کردستان ـ عراق. پایان‎نامه کارشناسی ارشد حسابداری، قزوین، دانشگاه بین‎المللی امام خمینی.
محمدتقی زاده، سمانه (1394). بررسی عوامل مؤثر بر اثربخشی حسابرسی داخلی. پایان‎نامه کارشناسی ارشد حسابداری، رفسنجان، دانشگاه ولیعصر (عج).
مشایخی، بیتا؛ یزدانیان، عالمه (1397). شناسایی عناصر کلیدی حسابرسی داخلی. بررسیهای حسابداری و حسابرسی . 25 (1)، 135-158.
مؤمن‎زاده، مرضیه (1393). بررسی نقش و اثربخشی حسابرسی داخلی در دانشگاه. پایان‎نامه کارشناسی ارشد حسابداری، تهران: دانشگاه الزهرا.
وحیدی الیزیی، ابراهیم؛ گرامی مقدم، مرضیه (1395). ارزیابی عوامل مؤثر بر اثربخشی حسابرسی داخلی شرکت‎های در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه علمی ـ پژوهشی تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 8 (31)، 1- 21.
هومن، حیدرعلی (1391). مدلیابیمعادلات ساختاری با کاربرد نرمافزار لیزرل، تهران، سمت.
 
References
Ahmad, H., Othman, R., & Jusoff, K. (2009). The effectiveness of internal audit in Malaysian public sector. Journal of Modern Accounting and Auditing, 5(9), 53–62.
Ahmadi, M., Jamali, K. (2003). The Effect of Audit Quality on Future Stock Returns of Listed Companies in Tehran Stock Exchange. Journal of accounting and auditing review.
(in Persian)
Al-Twaijry, A., Brierley, J., & Gwilliam, D. (2003). The development of internal audit in Saudi Arabia: An institutional theory perspective. Critical Perspectives on Accounting, 14(5), 507–531.
Al-Twaijry, A., Brierley, J., & Gwilliam, D. (2004). An examination of the relationship between internal and external audit in the Saudi Arabian corporate sector. Managerial Auditing Journal, 19(7), 929–944.
Alzeban, A., & Sawan, N. (2013). The role of internal audit function in the public sector context in Saudi Arabia. African Journal of Business Management, 7(6), 443–454.
Alzeban, A., Gwilliam D. (2014). Factors affecting the internal audit effectiveness: A survey of the Saudi public sector. Journal of international accounting auditing and taxation, 23(2), 74-86.
Ansari, A., & Shafiei, H. (2009). The review of effect of internal audit variables on audit program. Journal of accounting and auditing review, 16(5), 21-34. (in Persian)
Arena, M., & Azzone, G. (2009). Identifying organizational drivers of internal audit effectiveness. International Journal of Auditing, 13(1), 43–60.
Brierley, J., El-Nafabi, H., & Gwilliam, D. (2001). The problems of establishing internal audit in the Sudanese public sector. International of Journal Auditing, 5(1), 73–87.
Careello, J. V., Llermanson, D.R., & Raghunandan, K. (2005). Changes in internal auditing during the time of the major us accounting seandals. International Journal of Auditing, 9(2), 117-127.
Cohen, A., & Sayag, G. (2010). The effectiveness of internal auditing: An empirical examination of its determinants in Israeli organizations. 20(3), 296-307.
Fadzil, F., Haron, H., & Jantan, M. (2005). Internal auditing practices and internal control system. Managerial Auditing Journal, 20(8), 844–866.
Fathi Abdollahi, A., & Aghayi, M. (2017). Survey of Internal Audit Effectiveness in Public Sector Risk Management and Control Function. Journal of accounting and auditing review, 5(3), 81- 94. (in Persian)
Habibpour, K., & safari, R. (2009). Comprehensive SPSS Application Guide in Survey Research, Tehran, Luyeh publication. (in Persian)
Halimah, A. N., Othman, R., Othman, R. & Jusoff, K. (2017). The effectiveness of internal audit in Malaysian public sector. Journal of Modern Accounting and Auditing, 5 (9), 53-62.
Hasas Yeganeh, Y., & Azinfar, K. (2010). The relationship between audit quality and the size of audit institute. Journal of accounting and auditing review, 17(61), 85- 98. (in Persian)
Hooman, H. (2012). Structural Equation Modeling Using LiserL Software. Tehran, Samt publications. (in Persian)
Jaekson, S.B., Pitman, M.K. (2006). Auditors and earing mamagement. The CPA journal, 5(1), 73–87
Lampe, J., & Sutton, S. (1994). Evaluating the work of internal audit: A comparison of standards and empirical evidence. Accounting and Business Research, 24(96), 335–348.
Mashayekhi, B., & Yazdanian, A. (2018). A Survey on Key Components of Internal Audit. Journal of Accounting and Auditing Review, 25(1), 135-158. (in Persian)
Mihret, D., & Yismaw, A. (2007). Internal audit effectiveness: An Ethiopian public sector case study. Managerial Auditing Journal, 22(5), 470-484.
Mohammad Taghizadeh, S. (2014). Investigating the Factors Affecting the Effectiveness of Internal Audit. Master's Thesis for Accounting, Rafsanjan, Vali-e-Asr University.
(in Persian)
Mohammad, A. (2014). Identification of factors affecting the effectiveness of internal auditing in government agencies of the Kurdistan Regional Government – Iraq. Master's Thesis for Accounting, Qazvin, Imam Khomeini International University. (in Persian)
Momanzadeh, M. (2014), Investigating the Role and Effectiveness of Internal Audit in the University. Master's Thesis for Accounting, Tehran, Al-Zahra University. (in Persian)
Nwannebuike, U.S. & Nwadialor, E.O. (2016). Evaluation of Effectiveness of Internal Audit in the Nigerian Public Sector. European Journal of Business, Economics and Accountancy, 4 (3), 44-58.
Peyvandi, M., & Khoram, F. (2013). The importance of the governance system and the relationship between the audit committee, internal audit and audit in improving the quality of financial reporting. Auditor journal, (69), 118- 125. (in Persian)
Pourheydari, A., & Rezaei, A. (2012). The review of factors affecting the internal audit value added in companies accepted in Tehran stock exchange. Journal of accounting and auditing review, 4 (14), 1-23. (in Persian)
Shamshiri Yeganeh, S. (2015). Factors Affecting the Effectiveness of Internal Audit at National Iranian Oil Company and Subsidiaries. Master's Thesis for Accounting, Tehran, Azad University. (in Persian)
Spraakman, G. (1997). Transaction cost economics: A theory of internal audit. Managerial Auditing Journal, 17(7), 323–330.
Vahidi Elizi, A., Gerami Moghamam, M. (2017). Evaluation of Effective Factors on Internal Audit Effectiveness of Tehran Stock Exchange. Accounting Research, 8(31), 1-21.
(in Persian)
Van Gansberghe, C. (2005). Internal auditing in the public sector: A consultative forum in Nairobi, Kenya, shores up best practices for government audit professionals in developing nations. Internal Auditor, 62(4), 69–73.
Wobschall, C. (2011). Internal Audit Quality Assessment Framework. HM Treasury.
Xiangdong, W. (1997). Development trends and future prospects of internal auditing. Managerial Auditing Journal, 12(4/5), 200–204.
Zain, M. M., Subramaniam, N. & Stewart, J. (2006). Internal Auditors’ Assessment of their Contribution to Financial Statement Audits: The Relation with Audit Committee and Internal Audit Function Characteristics. International Journal of Auditing, 10(1), 1-18.