طراحی سازوکار‌های رفع موانع و محدودیت‌های اجرایی‌شدن استانداردهای حسابداری بخش عمومی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

استادیار، گروه حسابداری، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران.

چکیده

هدف: هدف اصلی این پژوهش طراحی سازوکارهای رفع موانع و محدودیت‌های اجرایی شدن استانداردهای حسابداری بخش عمومی با استفاده از نظریه داده‌بنیاد است.
روش: این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و با به‌کارگیری نظریه داده‌بنیاد صورت گرفته است. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، مصاحبه‌های عمیق و نیمه‌ساختاریافته است. به‌منظور گردآوری اطلاعات، با به‌کارگیری روش نمونه‌گیری هدفمند با ۲۵ نفر از مدیران عالی رتبه و استادان دانشگاه‌ها مصاحبه انجام شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام گرفت و بر اساس آن، مدل کیفی پژوهش طراحی شد.
یافته‌ها: نتایج پژوهش حاضر، به استخراج بیش از ۷۶ مفهوم و بیش از ۲۷ مقوله و ۱۱ عامل منجر شد که در قالب مدل پارادایمی، بدین شکل دسته‌بندی شدند: الف) شرایط علّی؛ شامل ایجاد نظام ارزشیابی، آموزش در دانشگاه‌ها، آموزش در مجامع حرفه‌ای حسابداری، آموزش در نهادهای متولی پیاده‌سازی استانداردهای حسابداری بخش عمومی، منابع انسانی. ب) شرایط مداخله‌گر؛ شامل برداشت‌های نادرست از استانداردهای بین‌المللی، نگرش مدیریت، آمادگی در مقابل تغییر. ج) عامل زمینه‌ای؛ شامل رفع چالش‌های قانونی و ضمانت اجرای، انطباق قوانین با استانداردهای گزارشگری مالی بخش عمومی، ویژگی‌های سازمانی واحد گزارشگر، زیرساخت‌ها و فناوری. د) راهبردها؛ شامل شناسایی دارایی‌های ثابت، شناسایی موجودی کالا، شناسایی تمامی اقلام درآمد و هزینه، توسعه سازمانی، افزایش قابلیت بودجه‌ریزی عملیاتی، اجرای درست استانداردها. ﻫ) پیامدها؛ شامل مربوط بودن گزارش‌های مالی برای تصمیم‌گیرندگان و ذی‌نفعان، جلوگیری از فساد و کاهش تخلف‌های اداری، افزایش کارایی، پذیرش صورت‌های مالی ایران در نظام بین‌الملل.
نتیجه‌گیری: رفع موانع و محدودیت‌های اجرای استانداردهای حسابداری بخش عمومی، به ارتقای شفافیت مالی، رفع ضعف‌های اساسی در نظام گزارشگری مالی و اعتمادسازی به این گزارش‌ها، افزایش شفافیت و مقایسه‌پذیری گزارشگری مالی و در نهایت بهبود فرایند تصمیم‌گیری استفاده‌کنندگان منجر می‌شود.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Designing Mechanisms to Overcome Obstacles in Implementing Public Sector Accounting Standards

نویسنده [English]

  • Sedigheh Azizi
Assistant Prof., Department of Accounting, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran.
چکیده [English]

Objective: In the public sector, accounting systems play a crucial role in serving as a means and tool for representation, coordination, and organization, primarily to ensure accountability. Furthermore, financial and accounting reforms transform and implement public policies and reshape the working of public administration. In recent years, many countries have made important efforts to reform and modernize public sector accounting systems, with a trend towards accrual accounting. So, the main purpose of this study is to design obstacle-removal mechanisms for implementing public sector accounting standards by the Grounded Theory.
Methods: The required data were collected using two techniques, i.e. unstructured interviews and document analysis. In an attempt to provide an amiable interview environment, tape recording was avoided and notes were taken of significant issues. Interviews were conducted through 25 sessions with Iranian senior managers and academics, in 2020 and 2021. Altogether, we were able to conduct 25 interviews during our visits. Each interview lasted between one and two hours. The interviews encompassed a diverse range of participants, including executive managers, senior and junior government accountants from the Supreme Audit Court of Iran, university professors specializing in auditing, and representatives/members of professional accounting institutions such as the Iranian Association of Certified Public Accountants.
Results: The findings revealed several obstacles that hinder the complete adoption of public sector accounting standards in Iran. These challenges encompass issues such as training in universities; creating an evaluation system; governments’ unwillingness in terms of political will towards full public sector accounting standards implementation; misperceptions of international standards; management attitude; readiness for change; human resources; statutory adjustment; inadequate funding; organizational characteristics of the reporting unit; infrastructures and technology; preventing corruption and reducing administrative violations; increasing efficiency; accepting financial statements in the international system.
Conclusion: In this study, we have utilized the concepts of extended new-institutional theory to investigate the significant obstacles associated with the implementation of public sector accruals in Iran. The findings of this study have revealed a notable resistance towards the implementation of reforms, particularly accrual accounting reforms, at lower levels within the administrative hierarchy of the public sector in Iran. In this respect, the study underpins the view that accrual accounting reforms should be part of a broader public sector reform, and it is crucial to ensure that countries fulfill certain prerequisites before transitioning towards accrual accounting

کلیدواژه‌ها [English]

  • Accounting standards
  • Public sector
  • Grounded theory

مراجع

اسلوب، علی؛ پاک مرام، عسکر. (1394). نقش استقرار حسابداری تعهدی در کیفیت تصمیم‌گیری مدیران مالی (مطالعه موردی: دانشگاه علوم پزشکی استان آذربایجان غربی). مدیریت بهداشت و درمان،6(2)، 73-79.
اسماعیلی‏کیا، غریبه؛ ملانظری، مهناز (1395). بررسی ضرورت تحول در نظام پاسخ‏گویی مالی و عملیاتی دانشگاه‌های دولتی ایران و شناسایی ابعاد آن از دیدگاه خبرگان و دانشگاهیان. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 6(1)، 53-80.
باباجانی، جعفر (1379). نقش و مسئولیت پاسخ‏گویی در چارچوب نظری حسابداری عمومی، دوماهنامه حسابرس، 2(7)، 26-34.
باباجانی، جعفر (1388). حسابداری و مسئولیت پاسخ‏گویی در بخش عمومی. (مجموعه مقالات)، تهران، اتشارات ترمه.
باباجانی، جعفر؛ مددی، آرزو (1388). امکان‌سنجی تحول در نظام حسابداری و گزارشگری مالی دانشگاه‌های دولتی ایران. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 16(2)، 3-20.
رحمتی، وجیهه؛ پورزمانی، زهرا (1400). عارضه‌یابی حسابداری تعهدی در بخش عمومی ایران از نظر محتوا، زمینه و ساختار. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 13(50)، 83-118.
رحیمیان، نظام‌الدین (1387). حسابرسی عمومی و انواع آن. دانش حسابرسی،27، 4-16.
رضایی، مهدی (1397). بررسی موانع پیشرفت حسابداری بخش عمومی در ایران از دیدگاه دانشگاهیان. بررسی حسابداری و حسابرسی، 10(38)، 81-94.
صابر، مهدی. (۱۳۸۸). بررسی موانع گزارشگری بر مبنای حسابداری تعهدی در بخش عمومی ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
عزیزی، صدیقه؛ سالاری، حجت الله؛ رنجبر، محمدحسین؛ خدادادی، داوود (1399). ارائه مدلی جامع از اهمیت نسبی شاخص‌های حسابداری زیست محیطی با استفاده از معادلات ساختاری. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 17(66)، 173-203.
فلاحی، مسلم (1394). چالش‌های اجرایی حسابداری بخش عمومی با رویکرد تعهدی در دستگاه‌های اجرایی، استانداردهای حسابداری بخش عمومی تجربیات گذشته مسیر پیش‌رو.
کردستانی، غلامرضا؛ رحیمیان، نظام الدین؛ شهرابی، شاهرخ (۱۳۹۵). شناسایی موانع گذار به حسابداری تعهدی در بخش عمومی (بر پایه مطالعات هیئت استانداردهای بین‌المللی حسابداری بخش عمومی). دانش حسابرسی، ۱۶(۶۵)، 47- 76.
محمدزاده سالطه، حیدر؛ فرجی، حمیده (1395). بررسی محرک ها و موانع تغییرات حسابداری دولتی در نظام گزارشگری مالی بخش عمومی ایران. دو فصلنامه علمی حسابداری دولتی، 3(1)، 37-48.
مرادی، محمد؛ صفی خانی، رضا (1395). تحلیل پژوهش‌های حسابداری بخش عمومی در ایران و جهت‌گیری تحقیقات آتی. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 23(4)، 547-574.
مهدوی، غلامحسین. (1379). نظام پاسخ‏گویی و حسابداری عمومی در ایران، دوماهنامه حسابرس، 2(7)، 38-43.
References
Adhikari, P., Kuruppu, C., Ouda, H., Grossi, G., & Ambalangodage, D. (2019). Unintended consequences in implementing public sector accounting reforms in emerging economies: Evidence from Egypt, Nepal and Sri Lanka. International Review of Administrative Sciences, 8(2), 21-44.
Azizi, S., Salari, H., Ranjbar, M. H., & Khodadadi, D. (2020). Provide a comprehensive model of the relative importance of environmental accounting indicators using modeling (SEM). Empirical Studies in Financial Accounting, 17(66), 173-203. (in Persian)
Babajani, J. (2000). The role and responsibility of accountability in the theoretical framework of public accounting, Auditor Bimonthly, 2 (7), 26-34. (in Persian)
Babajani, J. (2009). Accounting and Accountability in the Public Sector. (Collection of articles), Tehran: Termeh Publications. (in Persian)
Ballesteros, B. C., & Bisogno, M. (2020). Public sector accounting reforms and the quality of governance. Public Money & Management, 41(2), 107-117.
Chen, C.T., (2000). Extensions of the TOPSIS for group decision-making under fuzzy environment. Fuzzy Sets and Systems, 114, 1-9.
Esmaelikia, G., & Mollanazari, M. (2016). Necessity of changes in the financial and operational accountability system of public universities and identification of its dimensions from the experts and academics View. Empirical Research in Accounting, 6(1), 53-80. (in Persian)
Falahi, M. (2015). Executive Challenges of Public Sector Accounting with an accrual approach in executive bodies, public sector accounting standards, past experiences, the way forward. (in Persian)
Hassan, M. M. (2013). Debates on accrual accounting in the public sector: A discrepancy between practitioners and academicians. Paper Presented at the seventh Asia Pacific Interdisciplinary Research in accounting conference- APIRA Kobe.
Hyndman, N., & Connolly, C. (2012). Accrual accounting in the public sector: A road not always taken, Management Accounting Research, 22(1), 36-45.
Ismail, S. (2022). Perception of the Malaysian Federal Government accountants of the usefulness of financial information under an accrual accounting system: a preliminary assessment. Meditari Accountancy Research, ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/MEDAR-04-2020-0845
Kurdistan, Gh., Rahimian, N., & Shahrabi, Sh. (2016). Identify barriers to transition to accrual accounting in the public sector (based on studies by the International Public Sector Accounting Standards Board). Auditing Knowledge, 16 (65), 47-76. (in Persian)
Mahdavi, Gh. H. (1379). Public Accountability and Accounting System in Iran, Auditor Bimonthly, 2 (7), 38-43. (in Persian)
Mohammadzadeh Saleteh, H., & Faraji, H. (2016). Investigating the stimuli and barriers to government accounting changes in the public sector financial reporting system of Iran. Journal of Public Accounting, 3 (1), 37-48. (in Persian)
Oslob., A., & Pak Maram, A. (2015). The role of accrual accounting in the quality of decision making of financial managers (Case study: University of Medical Sciences of West Azerbaijan Province). Journal of healthcare management, 6(2), 73-79. (in Persian)
Ouda, H. (2003). Accrual accounting in the government sector. Public Fund Digest, 3(2), 52-73.
Phetphrairin, U., & Judy, O. (2012). Thai public universities: modernization of accounting practices. Journal of Accounting &organizational change, 8(3), 25-41.
Rahimian, N. (2008). General audit and its types. Journal of Auditing Knowledge, 27, 16-4.
(in Persian)
Rahmati, V., & Pourzamani, Z. (2022). Pathology of accrual accounting in iranian public sector from the viewpoint of structural, contextual and contextual barriers. Financial Accounting and Auditing Research, 13 (50), 83-118. (in Persian)
Rezaei, M. (2017). Investigating the obstacles to the development of public sector accounting in Iran from the perspective of academics. Accounting and Auditing Research, 10 (38), 81-94. (in Persian)
Rhys, A., & Steven, W. (2016). New public management and citizens’ perceptions of local service efficiency, responsiveness, equity and effectiveness. Working paper.
Saber, M. (2008). Investigating Barriers to Accrual Accounting Reporting in the Iranian Public Sector. Master Thesis, Tarbiat Modares University. (in Persian)
Samuel, T. M. (2016). Factors influencing the acceptance of international public sector accounting standards in cameroon. Accounting and Finance Research, 5(2), 108-119.
Sing, R. (2005). Accrual accounting in the public sector a case study of local government councils in Fiji. The fourth accounting history international conference, Braga, Portugal.
Stivala, A. D., Koskinen, J. H., Rolls, D. A., Wang, P., & Robins, G. L. (2016). Snowball sampling for estimating exponential random graph models for large networks. Social Networks, 47, 167-188.
Thomas, H. B. (2007). Does full accrual accounting enhance accountability? The Public Sector Innovation Journal, 12(3), 9-14.
Todor, a. (2005). Cash Versus Accrual Accounting In Public Sector, FEE Public, Studio Economical, 43-45.
Wynne, A. (2003). Do private sector financial statements provide a suitable model for public sector accounts? Paper for a conference on public law and the modernizing state in operas Portugal, 3-6.
بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی
دوره 30، شماره 1
1402
صفحه 28-54

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار