2024-03-29T19:16:36Z
https://acctgrev.ut.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=11040
Accounting and Auditing Review
AAR
2645-8020
2645-8020
1400
28
4
بررسی عوامل مؤثر بر گرایش حسابرسان داخلی به گزارشدهی اقدامات خطاکارانه در ایران
قاسم
بولو
سیدجلال
سیدی
سروش
قاضی نوری
فرخ
برزیده
هدف: پژوهش حاضر موضوع حسابرسی داخلی و گزارشدهی اقدامات خطاکارانه در ایران را بررسی کرده و به شناسایی عوامل مؤثر بر گرایش حسابرسان داخلی به گزارشدهی اقدامات خطاکارانه پرداخته است.روش: پژوهش پیش رو از نظر هدف، کاربردی است و از نظر روش، در زمره تحقیقات شبهتجربی و در حوزه تحقیقات رفتاری قرار دارد. در این پژوهش از پیمایش سناریومحور و معادلات ساختاری استفاده شد و دیدگاه 458 حسابرس داخلی، طی سالهای 1399 و 1400 اخذ و با استفاده از نرمافزار پیالاس تجزیه و تحلیل شد.یافتهها: نتیجه پژوهش نشان داد که هنجارهای توصیفی، خودکارآمدی، وجود قوانین و مقررات حمایتی از گزارشکنندگان اقدامات خطاکارانه و کنترل رفتار درکشده، رابطه قوی و معنادار و نگرش و هنجارهای تجویزی رابطه ضعیف و معناداری با گرایش حسابرسان داخلی به گزارشدهی اقدامات خطاکارانه وجود دارد. همچنین سن، جنسیت، تحصیلات، سمت سازمانی، تجربه کاری و سابقه کاری مرتبط با حسابرسی، بهعنوان متغیرهای کنترلی، ارتباط معناداری با گرایش به گزارشدهی اقدامات خطاکارانه دارد. افزون بر این، شدت اخلاقی در مدل پژوهش نقش تعدیلگری دارد و ارتباط متغیرهای پژوهش را بهطور معناداری تحت تأثیر قرار میدهد.نتیجهگیری: بهمنظور دستیابی به پیامدهای مثبت گزارشدهی اقدامات خطاکارانه و افزایش اثربخشی حسابرسی داخلی، ضروری است که تصمیمگیرندگان، سیاستگذاران و ذینفعان، به عوامل مؤثر بر گرایش به گزارشدهی اقدامات خطاکارانه توجه کنند و برای افزایش آگاهی و دانش حسابرسان داخلی در خصوص نقش و وظیفه آنها در قبال گزارشدهی اقدامات خطاکارانه، ضروری است که نهادهای حرفهای و ذیصلاح، رهنمودها و استانداردهایی را در خصوص گزارشدهی اقدامات خطاکارانه توسط حسابرسان داخلی تدوین کنند.
Internal Auditing
Whistle-blowing
tendency
Scenario-based survey
2021
12
22
574
597
https://acctgrev.ut.ac.ir/article_85105_9efe4893349d5eabf4cf88f0b6979215.pdf
Accounting and Auditing Review
AAR
2645-8020
2645-8020
1400
28
4
انگیزههای مدیریتی در گزارشگری مالی متقلبانه با توجه به تئوری چشمانداز تجمعی
علی
ثقفی
سید مصطفی
حسن زاده دیوا
هدف: هدف پژوهش حاضر، پاسخ به این سؤال است که آیا نگرش چهارگانه مدیریت به ریسک که با تئوری چشمانداز تجمعی مرتبط است، در وقوع گزارشگری مالی متقلبانه مؤثر است یا خیر.
روش: برای مشخصکردن نقش تئوری چشمانداز تجمعی در وقوع گزارشگری مالی متقلبانه، دو فرضیه مطرح شد. بهمنظور آزمون فرضیهها، دادههای سالانه 127 شرکت پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران، طی دوره زمانی 1388 تا 1397 از طریق تحلیل رگرسیون لجستیک رتبهبندیشده بررسی شد.
یافتهها: یافتههای پژوهش، از اثرگذاری نگرش مدیریت به ریسک در وقوع گزارشگری مالی متقلبانه حکایت میکند. در مجموع، یافتههای این پژوهش نشان میدهد که گزارشگری مالی متقلبانه، از چهار الگوی نگرش به ریسک پیروی میکند، به بیان دیگر، زمانی که احتمال سود مرجع کم یا احتمال زیان مرجع زیاد باشد، احتمال گزارشگری مالی متقلبانه افزایش مییابد؛ اما چنانچه احتمال سود مرجع زیاد یا احتمال زیان مرجع کم باشد، احتمال گزارشگری مالی متقلبانه کاهش مییابد.
نتیجهگیری: اگر احتمال تغییر در سود یا زیان اندک باشد، نگرش مدیر به ریسک میتواند مسیر را تغییر دهد. به روایت بهتر، اگر احتمال سودآوری افزایش یابد، مدیر به جای آنکه نگرش خود را از ریسکپذیری به ریسکگریزی تغییر دهد، اندکی از ریسکپذیری خود را کاهش میدهد، بنابراین، میتوان استدلال کرد که احتمال گزارشگری مالی متقلبانه «بدون تغییر در جهت نگرش مدیر به ریسک» (از ریسکپذیری به ریسکگریزی) تغییر میکند.
Cumulative Prospect Theory
Fraudulent financial reporting
Management Attitude
2021
12
22
598
615
https://acctgrev.ut.ac.ir/article_85108_26fa697730a24e53bb65923166ac9a52.pdf
Accounting and Auditing Review
AAR
2645-8020
2645-8020
1400
28
4
شناسایی شبکه اعضای هیئتمدیره شرکتها و تأثیر آن بر مدیریت سود: رویکرد تحلیل شبکه اجتماعی
رضا
حسینیپور
محمدعلی
باقرپور ولاشانی
مهدی
مرادی
هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی ارتباط جایگاه شرکتها در شبکه اجتماعی شرکتهای بازار سهام ایران و مدیریت سود اقلام تعهدی است.روش: این پژوهش بر اساس نوع دادههای جمعآوری و تحلیل شده، پژوهشی کمّی از نوع تحلیل شبکه محسوب میشود. جامعه آماری آن، کلیه شرکتهای بازار سرمایه ایران است. دادهها در بازه زمانی 1392 تا 1396 گردآوری و تجزیه و تحلیل شده است.یافتهها: بر اساس یافتهها، رابطه متغیرهای مرکزیت درجه و نزدیکی با مدیریت سود اقلام تعهدی، بهترتیب معکوس و مستقیم است. در ساختار شبکه اجتماعی، با افزایش مرکزیت درجه شرکتهای بازار سهام ایران، از قدر مطلق اقلام تعهدی کاسته میشود و استفاده از رویههای مدیریت سود اقلام تعهدی کاهش مییابد که این امر از نظارت قانونگذاران و ملاحظات هزینه سیاسی برای این گروه از شرکتها تأثیر میپذیرد. از سوی دیگر، شرکتهای با مرکزیت نزدیکی بالاتر که در شبکه قدرت تأثیرگذاری بیشتری دارند، دارای قدر مطلق اقلام تعهدی بالاتری هستند. همچنین، نتایج مربوط به متغیرهای کنترلی نشان میدهد که متغیرهای نرخ بازده داراییها و اندازه شرکت، بر قدرمطلق اقلام تعهدی تأثیر مثبت و معناداری میگذارند.نتیجهگیری: در خصوص رویکرد شبکهمحور برای درک رفتار مدیریت سود شرکتها با توجه به جایگاه آنها در ساختار شبکه اجتماعی شرکتهای بازار سهام ایران، دانش اندکی وجود دارد. از این رو، مطالعه حاضر نشان میدهد از آنجا که ساختار شبکهای شرکتها در بازار سهام ایران دارای هسته مرکزی و ساختار نیمهمتراکم در پیرامون هسته است، بین مرکزیت درجه شرکت و مدیریت سود اقلام تعهدی آنها رابطه معکوسی وجود دارد؛ اما با فاصلهگرفتن از مرکز شبکه در شرکتهای با مرکزیت نزدیکی بالاتر، استفاده از ابزارهای متهورانه در مدیریت سود اقلام تعهدی افزایش مییابد.
Social network analysis
Board interlocks
Accruals earning management
2021
12
22
616
636
https://acctgrev.ut.ac.ir/article_85110_c77c2d49e10f86b147b8bd9ae06e414c.pdf
Accounting and Auditing Review
AAR
2645-8020
2645-8020
1400
28
4
مدلسازی تمایل حسابداران به گزارش خطاکاری
محمدجواد
رمضانی
سحر
سپاسی
حسین
اعتمادی
جواد
رضازاده
هدف: گزارش خطاکاری، ابزار مهم و مؤثری برای کشف تقلب است، از این رو، اهمیت آگاهی از عوامل کلیدی تأثیرگذار بر تمایل به گزارش خطاکاری، بیش از پیش در کانون توجه قانونگذاران قرار گرفته است و آنها تلاش میکنند تا کارکنان شرکتها را به گزارش خطاکاری تشویق کنند. در نتیجه، پژوهش حاضر، بهدنبال مدلسازی تمایل حسابداران شرکتها به گزارش خطاکاری است.روش: شهود اخلاقی یا استدلال عقلی، تئوری رفتار برنامهریزیشده و مثلث تقلب، دیدگاههای نظریای هستند که میتوانند در مدلسازی تمایل حسابداران شرکتها به گزارش خطاکاری یا اتخاذ موضع سکوت در قبال آن ادغام شوند. از این رو، مدل پژوهش که بر اساس همین دیدگاهها طراحی شده است، از لحاظ تکنیکها، روشها و آزمونهای آماری متعدد، از جمله تحلیل محتوای دلفی، آنتروپی شانون و مدل معادلات ساختاری بررسی شده است. تکنیک سوارا نیز برای تعیین اهمیت و اولویتبندی میزان تمایل به گزارش خطاکاری درون و برونسازمانی استفاده شد.یافتهها: با توجه به نتایج آزمونها، مدل مفهومی طراحیشده در این پژوهش به تأیید رسید. گفتنی است که مصاحبهشوندگان نیز بیشتر تمایل داشتند خطاکاری درونسازمانی را بهخصوص به رئیس هیئتمدیره شرکت گزارش دهند.نتیجهگیری: حسابداران میتوانند در گزارش تقلبهای موجود در سازمان، نقش بسزایی داشته باشند، از این رو، مدیران شرکتها میبایست فضای سازمان را به شکلی مدیریت کنند که حسابداران تمایل به گزارش خطاکاری پیدا کنند. همچنین قانونگذاران نیز باید در تدوین و تصویب قوانین و مقررات حمایتی از گزارشکنندگان خطا کوشا باشند.
Whistleblowing
The accountant
Structural equations model
2021
12
22
637
663
https://acctgrev.ut.ac.ir/article_85111_58d07faee75b245311b5994a0a1be094.pdf
Accounting and Auditing Review
AAR
2645-8020
2645-8020
1400
28
4
ویژگیهای مؤسسه حسابرسی و تأخیر ارائه گزارش حسابرسی با رویکرد فراتحلیل
محمد جواد
زارع بهنمیری
فاطمه
حسنخانی
هدف: هدف از اجرای این پژوهش، استفاده از رویکرد فراتحلیل بهمنظور تحلیل و ترکیب نتایج متناقض و ناسازگار پژوهشهای صورتگرفته در زمینه بررسی تأثیر حسابرس و ویژگیهای مرتبط با حسابرسی بر تأخیر در ارائه گزارش حسابرسی است. این متغیرها عبارتاند از: اندازه مؤسسه حسابرسی، تخصص حسابرس در صنعت، تغییر حسابرس، دوره تصدی حسابرس، نوع اظهارنظر حسابرس و فصل شلوغی کار.روش: برای دستیابی به هدف پژوهش با بهکارگیری رویکرد لیپسی و ویلسون (2001) و همچنین، اجرای آزمونهای Q کوکران و اِگر، 75 مطالعه شامل 20 مطالعه داخلی طی سالهای 1389 تا 1398 و 55 مطالعه خارجی طی سالهای 1989 تا 2019 بررسی شد. در این مطالعات، تأخیر گزارش حسابرسی بهعنوان متغیر وابسته و ویژگیهای مؤسسه حسابرسی متغیر مستقل مطرح شده بودند.یافتهها: نتایج پژوهش نشان میدهد که بین اندازه مؤسسه حسابرسی و دوره تصدی حسابرس با تأخیر گزارش حسابرسی رابطه معناداری وجود ندارد؛ اما بین تغییر حسابرس، نوع اظهارنظر حسابرس و فصل شلوغی کار با تأخیر گزارش حسابرسی رابطه مثبتی برقرار است. یافته دیگر اینکه ارتباط منفی بین تخصص حسابرس و تأخیر گزارش حسابرسی نیز به تأیید رسید.نتیجهگیری: فعالیت حسابرسان متخصص در شرکتها میتواند موجب تسریع فرایند حسابرسی شود و گزارشهای مالی با تأخیر کمتری در دسترس استفادهکنندگان قرار گیرد. همچنین، برای کاهش تأخیر در ارائه گزارش، میبایست تغییر حسابرسان و مسئله حسابرسی نخستین را کاهش داد و زیرساختهای لازم برای کاهش تحریفهای بااهمیت در گزارشهای مالی شرکتها و ارائه گزارشهای غیرمقبول حسابرسان را فراهم کرد تا ارائه بهموقع گزارشهای مالی، غنای بیشتر محتوای اطلاعاتی را بههمراه داشته باشد.
Audit report lag
Meta-analysis
Auditor characteristics
2021
12
22
664
690
https://acctgrev.ut.ac.ir/article_85112_c5edcb3408b68f641d61b6ff42221e05.pdf
Accounting and Auditing Review
AAR
2645-8020
2645-8020
1400
28
4
بررسی تأثیر هزینههای کیفیت بر ارزش ویژه برند با در نظر گرفتن نقش میانجیگر نوآوری سبز در بورس اوراق بهادار تهران
فرزاد
غیور
کبری
دهقان
هدف: هدف این پژوهش بررسی تأثیر هزینههای کیفیت بر ارزش ویژه برند شرکت و نیز چگونگی تأثیر نوآوری سبز بر این رابطه است.
روش: دوره زمانی پژوهش، سالهای 1387 تا 1398 و نمونه برگزیده متشکل از 104 شرکت پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران است. برای اندازهگیری هزینههای کیفیت، از ترازنامه کیفیت تعدیلشده استفاده شده و برای ارزش ویژه برند هر سه بعد بازار، مالی و حسابداری در نظر گرفته شده است. همچنین، نوآوری سبز با استفاده از متغیرهای نوآوری فناوری سبز تعدیلشده و نوآوری مدیریت سبز سنجیده شده است.
یافتهها: بین هزینههای کیفیت و ارزش ویژه برند ارتباط معکوس و معناداری وجود دارد که با کاهش هزینههای کیفیت یک شرکت، اعتبار ارزش ویژه برند آن بهطور معناداری افزایش مییابد. همچنین، بین هزینههای کیفیت با نوآوری فناوری سبز ارتباط معکوس و معناداری وجود دارد؛ یعنی با کاهش هزینههای کیفیت یک محصول، میتوان از منابع آزاد شده، تولید محصولات یا خدمات مطابق فناوری سبز (مناسب محیط زیست) را افزایش داد. علاوه بر این، ارتباطی بین هزینههای کیفیت و مدیریت سبز وجود ندارد، از طرفی بین نوآوری در فناوری سبز و ارزش ویژه برند ارتباط مستقیم و معناداری وجود دارد که با افزایش نوآوری فناوری سبز، اعتبار ارزش ویژه برند شرکت نیز افزایش مییابد. اما بین نوآوری مدیریت سبز با ارزش ویژه برند ارتباط معکوس معناداری وجود دارد؛ هر اندازه شرکتی به نوآوری مدیریت سبز متعهدتر باشد، اعتبار ارزش ویژه برند آن کاهش مییابد. نقش میانجی نوآوری فناوری سبز بر ارتباط بین هزینههای کیفیت با ارزش ویژه برند رد نشد؛ اما مشخص شد که نوآوری مدیریت سبز، میانجی ارتباط بین هزینههای کیفیت و ارزش ویژه برند نیست.
نتیجهگیری: کاهش هزینههای کیفیت میتواند به افزایش اعتبار ارزش ویژه برند نزد سرمایهگذاران و مشتریان و نیز آزادسازی منابع برای اجرای فناوری سبز منجر شود.
Quality costs
brand equity
Green technology innovation
Green management innovation
2021
12
22
691
712
https://acctgrev.ut.ac.ir/article_85113_5e202cc705767aed26ff37a80381efce.pdf
Accounting and Auditing Review
AAR
2645-8020
2645-8020
1400
28
4
تأثیر تأمین مالی از طریق استقراض بر تصمیمهای سرمایهگذاری بر اساس تئوری حسابداری ذهنی
مهناز
ملانظری
منا
پارسایی
سعید
تقی ملایی
هدف: ضعف تئوریهای اقتصادی در تبیین نحوه تصمیمگیری افراد، به توسعه تئوریهای روانشناسی در این زمینه منجر شده است. پژوهش حاضر با تکیه بر تئوری حسابداری ذهنی، به بررسی تأثیر استقراض در گذشته (جهت خرید یک دارایی) بر تصمیم مدیران برای حفظ یا جایگزینی آن دارایی میپردازد و در پی پاسخ به این سؤال است که آیا درگیر شدن مدیران در یک عامل روانشناختی میتواند به تصمیماتی منجر شود که در راستای افزایش ارزش شرکت نیست؟روش: این پژوهش تجربی از طرح آزمایش با دو طرح عاملی 2×2 بینگروهی استفاده میکند. متغیرهای مستقل، مبلغ بازپرداخت نشده بدهی (در هنگام تصمیمگیری برای جایگزینی یک دارایی) و وضعیت ترهین دارایی است. متغیر وابسته برای طرح عاملی اول، تصمیم به حفظ یا جایگزینی آن دارایی و برای طرح عاملی دوم، مقدار منافع عاید شده از آن دارایی (از دیدگاه فرد) است. نمونه آماری 80 آزمودنی به شکل ترکیبی از افراد حرفه و دانشگاهی است که بهصورت تصادفی در چهار گروه با اندازه یکسان تخصیص یافتهاند.یافتهها: نتایج پژوهش نشان میدهد که هر چه مبلغ بازپرداخت نشده بدهی بیشتر باشد، تمایل مدیران برای جایگزینی دارایی کمتر است. این عدم تمایل مدیران تا حدی به این دلیل است که از دیدگاه آنان، منافع عاید شده از دارایی کافی نبوده است.نتیجهگیری: این پژوهش نشان میدهد که چگونه یک عامل روانشناختی میتواند کیفیت قضاوت و تصمیمگیریهای مربوط به جایگزینی دارایی را کاهش دهد، از این رو، آگاهی از وجود این گونه خطاهای شناختی، میتواند به غناپذیری دانش در تحقیقات بودجهبندی سرمایهای بینجامد.
mental accounting
Unpaid principal
Security
Capital investment decision
Obtained benefits
2021
12
22
713
738
https://acctgrev.ut.ac.ir/article_85114_e6822435162ebb49ffd103cdfe909e23.pdf